Αλαλούμ για τον GSI: Στο «σκοτάδι» το γεωπολιτικό ρίσκο, ερωτήματα για το κόστος

Τετάρτη, 28/8/2024 - 20:28
great sea interconnector

Το απόλυτο αλαλούμ επικρατεί στο μεγάλο εγχείρημα για κατασκευή του Great Sea Interconnector, ο οποίος θα συνδέει ηλεκτρικά την Κύπρο με την Κρήτη. Όπως φάνηκε στη σημερινή συνεδρία της Επιτροπής Ενέργειας, δεν μπορεί να δώσει κανένας ξεκάθαρη απάντηση στο ερώτημα «ποιος θα πληρώσει το κόστος» σε περίπτωση που η Τουρκία κατεβάσει πλοία και μπλοκάρει το έργο. Πέραν όμως από το γεωπολιτικό ρίσκο, η ΡΑΕΚ συνεχίζει να αντιστέκεται στις πιέσεις του ΑΔΗΜΕ, ο οποίος θέλει να συνεισφέρουν οι κύπριοι καταναλωτές από τον ερχόμενο Ιανουάριο. Ορατή ήταν πάντως σήμερα η διάσταση απόψεων ανάμεσα στα Υπουργεία Ενέργειας και Οικονομικών.

Δεν ενδίδει η Λευκωσία στις απαιτήσεις του ΑΔΜΗΕ για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Ελλάδας, απαιτήσεις οι οποίες, όπως αναφέρθηκε στη σημερινή συνεδρία της Επιτροπής Ενέργειας της Βουλής, θα έχουν κόστος στους κύπριους καταναλωτές.

Μια από τις απαιτήσεις της ελλαδικής πλευράς είναι να αναλάβει η κυπριακή πλευρά το γεωπολιτικό ρίσκο, το οποίο αν προκύψει, θα αφορά βεβαίως τυχόν παρεμπόδιση της κατασκευής του έργου από την Τουρκία.

Με τον Υπουργό Ενέργειας να ξεκαθαρίζει ενώπιον των βουλευτών ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν αποδέχεται να αναλάβει κανένα κόστος, στο πλαίσιο ενός τόσο μεγάλου ρίσκου.

Γιώργος Παπαναστασίου – Υπουργός Ενέργειας
Συμφωνούμε με την ΡΑΕΚ ότι το γεωπολιτικό ρίσκο δεν μπορεί να ρυθμιστεί. Θέση μας είναι ότι το ρίσκο είναι στον Φορέα υλοποίησης του έργου και πουθενά αλλού.

Με απλά λόγια, η Κυβέρνηση αποδέχεται ότι το γεωπολιτικό ρίσκο είναι θέμα πολιτείας, υποδεικνύει όμως ότι την ζημιά θα την επωμιστεί ο ίδιος ο Φορέας και όχι το κράτος.

Ενώ την ίδια ώρα, ο Υπουργός Ενέργειας ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνηση χρειάζεται ακόμη λίγο καιρό για να αποφασίσει αν θα συμμετέχει στην μετοχική δομή του έργου.

Καταναλωτές

Ανάμεσα στα ζητήματα που δεν κάνει πίσω η ΡΑΕΚ, είναι η συμμετοχή των κύπριων καταναλωτών στην ανάκτηση του κόστους από τον Ιανουάριο του 2025, δηλαδή να πληρώνουν οι πολίτες ειδικό τέλος στον λογαριασμό της ΑΗΚ.

Ανδρέας Πουλλικάς – Πρόεδρος ΡΑΕΚ
Με τον ΑΔΜΗΕ διαφωνήσαμε σε έξι σημεία. Τα βρήκαμε στα τέσσερα από αυτά, ενώ διαφωνούμε στα δύο.

Ένα από τα δύο είναι η μετακίνηση του κόστους στους καταναλωτές, με την ΡΑΕΚ να θεωρεί αυτό μπορεί να γίνει μόνο μετά την ολοκλήρωση του έργου.

Ενώπιον της Επιτροπής εκφράστηκαν επίσης προβληματισμοί για το ενδεχόμενο ο ΑΔΜΗΕ να αυξήσει και άλλο το κόστος του έργου.

Αβέρωφ Νεοφύτου – Βουλευτής ΔΗΣΥ
Για την διασύνδεση Αττικής-Κρήτης ο ΑΔΜΗΕ ανέβασε το κόστος από τα 700 εκ. στο 1,2 δις. Για το δικό μας καλώδιο μέχρι τώρα μας ανέβασε από το 1,4 δις στο 1,9 δις και κανένας δεν ξέρει αν θα παραμείνει εδώ.

Σε κάθε περίπτωση η Επιτροπή έχει από σήμερα στα χέρια της την μελέτη κόστους-οφέλους του ΑΔΜΗΕ, η οποία συνεχίζει να βρίσκεται στο μικροσκόπιο του Υπουργείου Ενέργειας.

Διαφωνία

Η διαφορά φιλοσοφίας ανάμεσα στα Υπουργεία Οικονομικών και Ενέργειας, ήταν πάντως εμφανής και στη σημερινή συνεδρία της Βουλής στην οποία ο Γενικός Διευθυντής του Οικονομικών εξήγησε ότι επί της ουσίας, το Υπουργείο δεν μπορεί να κάνει κανένα υπολογισμό για το project.

Γιώργος Παντελή – Γ.Δ. Υπουργείου Οικονομικών
Δεν είμαστε σε θέση να αποτυπώσουμε τις επιπτώσεις του έργου, τόσο στην οικονομία, αλλά και στον ίδιο τον τομέα της ενέργειας.

Γιώργος Παπαναστασίου – Υπουργός Ενέργειας
Τα όσα αναφέρει το Υπουργείο Οικονομικών αφορούν την περίπτωση που η Κυπριακή Δημοκρατία συμμετάσχει στο έργο. Τέτοια απόφαση δεν λήφθηκε ακόμη.

Γιώργος Παντελή – Γ.Δ. Υπουργείου Οικονομικών
Δεν συμφωνούμε με αυτή τη θέση. Είτε συμμετέχουμε είτε όχι, η ουσία του έργου είναι η επίπτωση στην οικονομία και στον τομέα της ενέργειας.

Με τον Γιώργο Παπαναστασίου να υπενθυμίζει στον Γιώργο Παντελή, ότι το Υπουργείο Οικονομικών έχει την επικαιροποιημένη ανάλυση, αλλά και το Business Plan του έργου.

Δείτε το ρεπορτάζ του Γιώργου Χρυσάνθου:

Πιέζει και η εταιρεία

Πέραν από τον ΑΔΜΗΕ, την κυπριακή πλευρά πιέζει και η ιδιωτική εταιρεία, η οποία κατασκευάζει το καλώδιο για τον Great Sea Interconnector. Προειδοποιεί, μάλιστα, με διακοπή των εργασιών της, βάζοντας προθεσμία πέντε ημερών. Η εταιρεία θεωρεί την ΡΑΕΚ υπεύθυνη για τα οποιαδήποτε αρνητικά μπορεί να προκύψουν τις επόμενες ημέρες.

Ιδιωτική εταιρεία
Πρέπει να επιλυθούν οι ρυθμιστικές εκκρεμότητες και να δοθεί η τελική εντολή από τον ΑΜΗΕ, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα προβεί σε αναστολή εργασιών του καλωδίου την ερχόμενη Δευτέρα.