Στις ελεύθερες περιοχές για ψώνια ορισμένων προϊόντων μεταβαίνουν Τουρκοκύπριοι και κάτοικοι των κατεχόμενων περιοχών λόγω της ακρίβειας στα κατεχόμενα αλλά και της διάθεσης ευρωπαϊκών προϊόντων στις ελεύθερες περιοχές.
Σημειώνεται ότι την 1η Μαϊου 2024 ο κατώτατος μισθός στα κατεχόμενα καθορίστηκε στις ₺29.516 (€785), ωστόσο από τότε έχει υποστεί μεγάλη απώλεια της αγοραστικής του αξίας, λόγω του πληθωρισμού και της ισοτιμίας του συναλλάγματος έναντι της τουρκικής λίρας.
Η αύξηση στις τιμές στα κατεχόμενα είναι πραγματικά εντυπωσιακή... Σύμφωνα με τη «Στατιστική Υπηρεσία» του ψευδορκάτους, ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή κατέγραψε τον Ιούλιο του 2024 αύξηση 3,51% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, 37,65% σε σχέση με τον περασμένο Δεκέμβριο, ενώ σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2023, 72,51%. Αύξηση 3,39% καταγράφηκαν τον Ιούλιο στις τιμές Τροφίμων και Μη Αλκοολούχων ποτών.
Η εκπομπή Alpha Ενημέρωση «έτρεξε» έρευνα συγκρίνοντας τιμές που καταγράφονται στις κατεχόμενες περιοχές, με αυτές που ισχύουν στις ελεύθερες περιοχές. Αρνί σούβλας, ελαιόλαδο, παιδικές πάνες, βρεφικό γάλα και στιγμιαίος καφές προσφέρονται στα κατεχόμενα σε τιμές...πολύ υψηλότερες παρά στις ελεύθερες περιοχές.
Την ίδια ώρα, ντομάτες, αγγούρια, σκόνη πλυσίματος, χλωρίνη και αναψυκτικά, προσφέρονται πολύ φθηνότερα στα κατεχόμενα παρά στις ελεύθερες περιοχές.
Πως απαντούν Τουρκοκύπριοι
Τουρκοκύπριοι εξηγούν μιλώντας στον Alpha τους λόγους που μεταβαίνουν στις ελεύθερες περιοχές για ψώνια.
Άλλοι υποστηρίζουν πως εντοπίζουν προϊόντα που δεν υπάρχουν στις κατεχόμενες περιοχές.
«Υπάρχουν πολλά πράγματα εδώ, που δεν μπορούμε να βρούμε από εκείνη την πλευρά. Για παράδειγμα, ειδικά βίγκαν προϊόντα, κρέατα, υποκατάστατα, αυτού του είδους τα πράγματα. Υπάρχει καλή ποικιλία, γι’ αυτό ψωνίζουμε εδώ. Επιστρέψαμε στην Κύπρο πριν από περίπου 3 χρόνια τώρα και σε αυτά τα χρόνια παρατηρήσαμε αρκετό πληθωρισμό στις τιμές.»
Ενώ άλλοι μιλούν για την ακρίβεια στα κατεχόμενα...
«Είναι μια μικρή αλλαγή για μένα. Αισθάνομαι πως βρίσκομαι στην Ευρώπη, γι’ αυτό έρχομαι κάποιες φορές εδώ. Στο βόρειο τμήμα έχουμε υψηλότερες τιμές.»
«Κάποια πράγματα είναι φθηνά εκεί, κάποια είναι φθηνά εδώ. Πώς να το πω, οι τιμές μας ανεβαίνουν. Μπορεί αυτό να εξαρτάται κάποτε από το ξένο νόμισμα, κάποτε όχι, αλλα οι τιμές αυξάνονται.»
«Επειδή υπάρχουν διάφορες ευρωπαϊκές μάρκες εδώ που δεν έχουμε στο βορρά, και επειδή είναι πιο εύκολο να τις εντοπίσω εδω, προτιμώ να ψωνίζω εδώ. Ουσιαστικά προτιμώ να αγοράζω κυπριακά προϊόντα από εδώ. Για παράδειγμα, μικρά μπισκότα, τοπικής παραγωγής, πραγματικά αγαπώ τις κυπριακές μάρκες. Νομίζω ότι υποστηρίζω την Κύπρο με αυτόν τον τρόπο, γι' αυτό και παίρνω αυτά τα πράγματα από εδώ. Kάποια από τα ψώνια εδώ είναι πιο βολικά εδώ και για κάποια πράγματα η άλλη πλευρά είναι πιο βολική. Γι' αυτό χρησιμοποιώ και τα δύο.»
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Κρεοπωλών Κώστας Λειβαδιώτης, αναφέρει ότι ισχύει ο βασικός κανόνας της προσφοράς και της ζήτησης, επισημαίνοντας ότι σε όλο τον κόσμο προτιμούν τα ντόπια κρέατα. Αναφέρει επίσης ότι τα τελευταία 3-4 χρόνια έχει παρατηρηθεί η «στροφή» προς τις ελεύθερες περιοχές για κρέατα και με την πάροδο των χρόνων εντείνεται.
Ερωτηθείς για το τι κρέας αγοράζουν οι Τουρκοκύπριοι που επισκέπτονται το κρεοπωλείο απαντά ότι αγοράζουν αρνί και μοσχάρι, ενώ πολύ σπάνια θα αγοράσει κανείς χοιρινό.
Αναφέρθηκε και στα προβλήματα των κρεοπώλων σημειώνοντας πως καταγράφεται τεράστια μείωση στους αριθμούς των κρεοπωλείων, ενώ δεν υπάρχει εργατικό προσωπικό.
Αυγουστιάτικο κύμα
Κάθε χρονιά τον Αύγουστο καταγράφεται μεγάλο κύμα επισκεψιμότητας από Τουρκοκύπριους στις ελεύθερες περιοχές για ψώνια, όπως αναφέρει ο Γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Λιανικού Εμπορίου Μάριος Αντωνίου, δηλώνοντας ότι γίνεται λόγω των εμπορικών κέντρων που έχουμε αλλά και το ότι διατίθενται εξειδικευμένα είδη στις υπεραγορές τα οποία αναζητεί η νέα γενιά Τουρκοκυπρίων.
Σημειώνει ότι διαχρονικά καταγράφονται διαφορές στις τιμές μεταξύ ελεύθερων και κατεχόμενων περιοχών σε συγκεκριμένα προϊόντα.
Σχετικά με τις τιμές και πως μεταφράζεται ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ, αναφέρει χαρακτηριστικά ότι οι παιδικές πάνες χωρίς τον μειωμένο συντελεστή θα υπήρχε αύξηση στην τιμή του ύψους 14%. Βάσει των τελευταίων στοιχείων, για τον Ιούλιο, ο πληθωρισμός σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρσι, ήταν στο 2,1%. Η συνεισφορά τροφίμων και μη αλκοολούχων ποτών στον πληθωρισμό ήταν στο 3,57%.
Σχολίασε ότι καταγράφονται ελλείψεις σε βασικότατα προϊόντα, όπως τα καρότα και οι ντομάτες, σημειώνοντας ότι τα καρότα είναι εισαγόμενα και παρατηρήθηκαν καθυστερήσεις λόγω διακοπών, ενώ οι ντόπιες ντομάτες δεν επαρκούν για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των καταναλωτών.
