Στην τελική ευθεία για τις ευρωεκλογές του 2024, με κόμματα και υποψηφίους να επιδίδονται κυριολεκτικά σε «σαφάρι», ώστε να πείσουν όσους περισσότερους ψηφοφόρους. Και παρόλο που οι δημοσκοπήσεις απεικονίζουν την τάση της στιγμής, υπάρχει ένας αστάθμητος παράγοντας.
Ο οποίος κατά γενική αποδοχή, δεν μπορεί να μετρηθεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο μέχρι να ανοίξουν οι κάλπες το απόγευμα της 9ης Ιουνίου. Πρόκειται βεβαίως, για την ψήφο των Τουρκοκυπρίων. Η μεγάλη δημοσκόπηση του Alpha στις 28 Μάϊου, έδειξε πως αυτή μπορεί να καθορίσει από 2-4% του εκλογικού αποτελέσματος.
Ακόμη περισσότερο, σύμφωνα με τον εκτελεστικό διευθυντή της RAI Consultant's, Ολύμπιο Τουμάζου, ενδεχόμενη περίπτωση αυξημένης προσέλευσης των Τ/κ, ενδέχεται να στερήσει μια έδρα από τον ΔΗΣΥ.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του κράτους, για τις φετινές εκλογές, οι εγγεγραμμένοι Τουρκοκύπριοι ψηφοφόροι ανέρχονται σε 103,269. Αν το δούμε μάλιστα συγκριτικά με το 2019, είναι αυξημένοι κατά περίπου 20.000. Τότε στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, ήταν εγγεγραμμένοι 80.862 Τουρκοκύπριοι ψηφοφόροι.
Στις φετινές ευρωεκλογές κατέρχονται ως υποψήφιοι τρεις Τουρκοκύπριοι. Ο νυν Ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ, Νιαζί Κιζιλγιουρέκ, ο Οζ Καραχάν που βρίσκεται στο ψηφοδέλτιο του Κινήματος Οικολόγων, και ο Χουλουσί Κιλίμ με το ψηφοδέλτιο του Volt. Για τον Καραχάν θα είναι η δεύτερη απόπειρα εκλογής, καθώς κατήλθε ως υποψήφιος το 2019 με το Κίνημα Γιασεμί.
Σημειώνεται μάλιστα ότι στις εκλογές του 2019, αναδείχθηκε και ο πρώτος Τουρκοκύπριος ευρωβουλευτής στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πρόκειται για τον υποψήφιο τότε με το ΑΚΕΛ, Νιαζί Κιζιλγιουρέκ, ο οποίος έλαβε 25.051 ψήφους.
Ένα άλλο σημείο αναφοράς για τους Τουρκοκύπριους στις ευρωεκλογές, ήταν το υψηλό ποσοστό αποχής, καθώς από τους 80.862, ψήφισαν μόλις οι 5.804. Ως εκ τούτου το ποσοστό αποχής έφτασε το 92,82%.
Η ιστορία της ψήφου των Τουρκοκυπρίων
Το 2019 δεν ήταν η πρώτη χρονιά που οι Τουρκοκύπριοι άσκησαν εκλογικό δικαίωμα για τις ευρωεκλογές. Από τις τέσσερις συνολικά εκλογικές διαδικασίες που έλαβαν χώρα από την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ειδικά εκλογικά κέντρα για τους Τουρκοκυπρίους λειτούργησαν και σε αυτές του 2014.
Για σκοπούς σύγκρισης, το 2014 δικαίωμα ψήφου είχαν 58.637 Τουρκοκύπριοι, εκ των οποίων ψήφισαν οι 2.149, με την αποχή να φτάνει τότε το 96,37%.
Με βάση τα επίσημα στοιχεία της Υπηρεσίας Εκλογών, το 2004 και 2009, δεν λειτούργησαν ειδικά εκλογικά κέντρα, ως εκ τούτου δεν μπορούν να «απομονωθούν» οι ψήφοι των Τουρκοκυπρίων από αυτές των Ελληνοκυπρίων.
Τουρκοκύπριοι υποψήφιοι από το 2004
Ο πρώτος Τουρκοκύπριος υποψήφιος ευρωβουλευτής, ήταν το 2004 ο Χασσάν Μεχμέτ, ο οποίος κατήλθε ως ανεξάρτητος υποψήφιος. Έλαβε τότε 681 ψήφους.
Στις εκλογές του 2009 δεν υπήρξε Τουρκοκύπριος υποψήφιος, με την εικόνα να αλλάζει άρδην, πέντε χρόνια αργότερα.
Το 2014, πέντε Τουροκύπριοι διεκδίκησαν έδρα στο Ευρωκοινοβούλιο, ένας ως ανεξάρτητος, και οι άλλοι μέσω πολιτικών σχηματισμών.
Συγκεκριμένα, ως ανεξάρτητος κατήλθε ο δημοσιογράφος Σενέρ Λεβέντ, λαμβάνοντας 2.718 ψήφους. Με το Δράση-Eylem κατήλθαν οι Μπιριντζί Ντενίζ (1.346 ψήφοι) και Νετζέτ Χατιτζέ Αλέβ (774 ψήφοι). Και με το Σοσιαλιστικό Κόμμα Κύπρου οι Ζορμπά Οσμάν (113 ψήφοι) και Μπιριτζί Μεχμέτ (120 ψήφοι).
Στις ευρωεκλογές του 2019, πέραν του Νιαζί Κιζίλγιουρεκ, υποψήφιοι με το Κίνημα Γιασεμί κατήλθαν οι Σενέρ Λεβέντ (3.980 ψήφοι), Ιμπραχίμ Αζίζ (532 ψήφοι), Οζ Καραχάν (1.77 ψήφοι), Λεϊλά Κιράλπ (359 ψήφοι), Ζεκί Μπεσίκτεπελι (875 ψήφοι) και Φαϊζέ Οζντεμιρτζιλέρ (329 ψήφοι).
Επιπλέον, με το Σοσιαλιστικό Κόμμα Κύπρου συμμετείχαν οι Μεχμέτ Μπιριντζί (80 ψήφοι) και Καζίμ Χαλίτ (54 ψήφοι).
Πως ψηφίζουν οι Τουρκοκύπριοι
Οι Τουρκοκύπριοι εγγράφονται αυτόματα στον ειδικό εκλογικό κατάλογο, νοουμένου ότι πληρούν κάποιες προϋποθέσεις, όπως να είναι Κύπριοι, άνω των 18 χρόνων και να διαμένουν στις κατεχόμενες περιοχές.
Για τους συνολικά 103.269 Τ/κ ψηφοφόρους, η Κυπριακή Δημοκρατία θα λειτουργήσει 32 ειδικά εκλογικά κέντρα, τα οποία επελέγησαν να γειτνιάζουν με τη γραμμή κατάπαυσης του πυρός. Για όσα εκλογικά κέντρα έχουν απόσταση πέραν του ενός χιλιομέτρου από τα οδοφράγματα, θα παρέχονται λεωφορεία για να τους μεταφέρουν από και προς το εκλογικό κέντρο.Οι εν λόγω Τουρκοκύπριοι δικαιούνται να ψηφίσουν σε όποιο εκλογικό κέντρο επιθυμούν.
Σημειώνεται πως για αυτούς λειτουργεί ηλεκτρονικός εκλογικός κατάλογος, ώστε να μην υπάρξει φαινόμενο διπλής ψήφου. Δηλαδή να μεταβούν να ψηφίσουν και σε δεύτερο κέντρο.
Πέραν αυτών, άλλοι 834 διαμένουν μόνιμα στις ελεύθερες περιοχές, και ακόμη 90 περίπου άτομα θα ψηφίσουν σε κέντρα του εξωτερικού.
Όσοι διαμένουν μόνιμα στις ελεύθερες περιοχές, θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα εκεί που ορίζει ο μόνιμος εκλογικός κατάλογος.
