Ώρα αποφάσεων για τον GSI: Τι περιμένουμε από την κρίσιμη σύσκεψη στο Προεδρικό

Κυριακή, 8/9/2024 - 12:26
great sea interconnector

Στη μέγγενη των ενεργειακών βρίσκεται η κυβέρνηση το τελευταίο διάστημα, με τον Σεπτέμβριο να θεωρείται κομβικός μήνας για την ανατροπή της περιρρέουσας ατμόσφαιρας που η δυστοκία αποφάσεων έχει δημιουργήσει. Από την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ, έως το ναυάγιο στο Βασιλικό και το «Αφροδίτη», η Λευκωσία έχει επιδοθεί σε έναν διπλωματικό και τεχνοκρατικό μαραθώνιο, προκειμένου να θεμελιώσει την ενεργειακή της βαρύτητα, αποκομίζοντας την κατά το μέγιστο μικρότερη ζημιά, πολιτικά και οικονομικά. 

Τα βλέμματα όλων στρέφονται επί του παρόντος στην κρίσιμη σύσκεψη της Τρίτης, όταν θα ανέβουν τον λόφο του Προεδρικού όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς στην κατασκευή του Great Sea Interconnector, στη «σκιά» ασαφειών, πολιτικών επικρίσεων και αμφισβήτησης ως προς το τελικό όφελος του έργου. 

Αναλογία κόστους - οφέλους - κινδύνου

Με την κλεψύδρα να αδειάζει, οι Υπουργοί Ενέργειας Κύπρου και Ελλάδας, ο Υπουργός Οικονομικών, εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ΑΔΜΗΕ, της NEXANS και της Νομικής Υπηρεσίας θα θέσουν επί τάπητος τα δύο καίρια σήμεια που αποτελούν τροχοπέδη στην κατάληξη σε συμφωνία:

  • Το πραγματικό κόστος - όφελος για την Κύπρο και τον Κύπριο καταναλωτή
  • Τον παράγοντα «γεωπολιτικός κίνδυνος»

Παρά το γεγονός ότι απετράπη η επιβάρυνση των κυπριακών νοικοκυριών από 1η Ιανουαρίου 2025, με το κράτος να αναλαμβάνει τη διοχεύτεση €25εκ. ετησίως από το Ταμείο Ρύπων, η Λευκωσία θέλει να διασφαλίσει ότι το έργο «θα ανακουφίσει τα κυπριακά νοικοκυριά και τον Κύπριο καταναλωτή και θα οδηγήσει στη μείωση του ηλεκτρικού ρεύματος», σύμφωνα με όσα ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, δήλωσε την Παρασκευή. 

Παράλληλα, μετέωρη παραμένει η εγγύση του γεωπολιτικού κινδύνου εν μέσω μιας συνεχιζόμενης τεταμένης κατάστασης στην ευρύτερη περιοχή και με τον παράγοντα Τουρκία να παραμένει απρόβλεπτος. Μέχρι στιγμής, δεν έχει καταστεί σαφές ποιος θα διασφαλίσει την ολοκλήρωση του έργου αλλά και ποιος θα φέρει την ευθύνη μιας δυσμενούς επιπλοκής. 

Δοκιμάζονται οι σχέσεις Αθηνών - Λευκωσίας

Όλα αυτά, την ώρα που πληθαίνουν οι ψίθυροι για ρήγμα στις σχέσεις Αθηνών και Λευκωσίας. 

Τη δυσαρέσκειά του έκανε εμφανή, με δηλώσεις του στο περιθώριο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, ο Ελλαδίτης Υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Θεόδωρος Σκυλακάκης, σύμφωνα με τον οποίον «δεν έχουν γίνει αυτά που περιμέναμε, ούτε γενικότερα, ούτε ειδικότερα». Το θέμα φαίνεται ότι διαχειρίζεται σε επίπεδο ηγετών, πλέον, με τη Λευκωσία να καθησυχάζει δηλώνοντας ότι οι σχέσεις παραμένουν αγαστές και απορρίπτοντας κάθε ισχυρισμό για απώλεια εμπιστοσύνης. 

Το παρασκήνιο εντείνουν και οι εγχώριες πολιτικές αντιδράσεις. Από τη μια η Πινδάρου επιχειρεί να ανατρέψει τη διγλωσσία που δημιουργήθηκε εντός του κόμματος, ζητώντας κατάληξη σε τελικές αποφάσεις από την Κυβέρνηση. Από την άλλη, υπογραμμίζοντας τη σημαντικότητα του έργου για τον ενεργειακό ρόλο της χώρας, το ΑΚΕΛ ζητά να διασφαλιστούν οι παράγοντες του κόστους και της ολοκλήρωσής του. 

Ερωτηματικό παραμένει, ακόμη κι αν υπάρχει θετική κατάληξη μετά την κρίσιμη σύσκεψη της Τρίτης, σε ποιο βαθμό το κλίμα ανασφάλειας που έχει δημιουργηθεί μεταξύ των μερών αποτελεί τη σωστή βάση μιας μακροχρόνιας συνεργασίας σε ένα ύψιστης οικονομικής και γεωστρατηγικής αξίας ενεργειακό έργο.