Τη στρατηγική και τα επόμενα βήματα στο Κυπριακό μετά το διορισμό της Μαρία Άνχελα Χολγκίν Κουεγιάρ ως νέας Προσωπικής Απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την Κύπρο, συζήτησαν οι πολιτικοί αρχηγοί με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, στη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου.
Σε δηλώσεις του ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, αναφέρει ότι ο Πρόεδρος ενημέρωσε το Εθνικό Συμβούλιο για τη στρατηγική και τον συντονισμό των επόμενων βημάτων και τη δική μας πιο εποικοδομητική στάση για επανέναρξη διαπραγματεύσεων από το σημείο που είχαν διακοπεί.
«Ευελπιστούμε οι επαφές της απεσταλμένης να είναι εντατικές και εποικοδομητικές και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για επανέναρξη διαπραγματεύσεων, αναμένουμε την επίσιμη ενημέρωση για το πρόγραμμα της κυρίας Κουεγιάρ», προσθέτει.
«Έχει γίνει ενδελεχής συζήτηση για τα επόμενα βήματα τα δεδομένα και τις σκέψεις του προέδρου, κατέθεσαν όλοι σκέψεις και απόψεις»
Όπως σημείωσε, υπάρχει κοινή συνισταμένη ότι θα πρέπει να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για οριστική βιώσιμη επίλυση του προβλήματος.
Σχετικά με τα μέτρα της κυβέρνησης μετά τα τουρκικά τετελεσμένα στον Άγιο Δομέτιο, αναφέρει ότι έχει ετοιμαστεί ο τελικός κατάλογος με τα μέτρα και ο ΠτΔ θα τα ανακοινώσει την κατάλληλη στιγμή που θα κρίνει ο πρόεδρος.
Πρόσθεσε ότι ο Πρόεδρος ζήτησε από όσες πολιτικές δυνάμεις δεν έχουν υποβάλει εισηγήσεις, να το πράξουν ώστε να συμπεριληφθούν στον τελικό κατάλογο για την ομάδα κυπριακού.
«Προσερχόμαστε σε αυτή την περίοδο όμως είμαστε ρεαλιστές», λέει, αναφέροντας ότι συζήτησε με την πολιτική ηγεσία τα σενάρια που είναι αυτονόητο ότι η άλλη πλευρά να δείξει αντίστοιχη πολιτική βούληση. «Θα πρέπει να γίνει η απαραιτητη προετοιμασία για όλα τα πιθανά σενάρια», επισημαίνει.
«Παρακολουθείτε και εσείς και μετά τα απαράδεκτα επεισόδια στην Πύλα στον Άγιο Δομέτιο σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται να υποβαθμίσουμε βρισκόμαστε σε τακτική διαρκή επικοινωνία με την ειρηνευτική δύναμη τα ψηφίσματα προνοούν.»
Όσον αφορά τα πυροβόλα άρματα στο λιμάνι Αμμοχώστου, ο κ. Λετυμπιώτης είπε ότι η κυβέρνηση παρακολουθεί την κατάσταση και έχει υπόψη διάφορα στοιχεία.
Στις δηλώσεις τους οι πολιτικοί αρχηγοί εκφράζουν συγκρατημένη αισιοδοξία και τονίζουν ότι χρειάζεται προσοχή.
Νικόλας: Προς την ορθή κατεύθυνση
Προς τη σωστή κατεύθυνση είναι οι εξελίξεις λέει ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος εξερχόμενος από τη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου.
«Μετά από μια μακρά περίοδο στασιμότητας καταγράφεται κινητικότητα προς την ορθή κατεύθυνση. Δεν υποτιμούμε τις δυσκολίες που θα βρει μπροστά της ενόψει της τουρκικής άρνησης και αδιαλλαξίας. Είναι ξεκάθαρο πως η τουρκική πλευρά επιδιώκει να αλλάξει τη βάση λύσης. Δεν πρέπει να αποδεχθούμε κάτι τέτοιο και η πλευρά μας πρέπει να μείνει δεσμευμένη στη συμφωνημένη βάση λύσης και τις συμφωνίες υψηλού επιπέδου.»
Αννίτα: Προοπτικές για νέα πρωτοβουλία
Θετικά βλέπει τις εξελίξεις και η Πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού Αννίτα Δημητρίου.
«Συζητήσαμε τα νέα δεδομένα τα οποία έχουμε να διαχειριστούμε για το Κυπριακό, σε συνάρτηση και με την επικείμενη κάθοδο της απεσταλμένης του ΓΓ του ΟΗΕ, με απώτερο στόχο την εξεύρεση κοινού εδάφους για επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων με βάση το συμφωνημένο πλαίσιο που είναι η ΔΔΟ με πολιτική ισότητα. Χρειάζεται σοβαρότητα και προσεκτικός σχεδιασμός, δεν πρέπει να αφήσουμε καμία ευκαιρία να πάει χαμένη, οφείλουμε να αξιοποιήσουμε στο έπακρον κάθε νέα προοπτική, σε σχέση με τις προθέσεις της κυρίας Κουεγιάρ. Μέσα από επισταμένες και συνεχείς προσπάθειες να επιδιώξουμε να εγκαταλειφθεί η στάση των ίσων αποστάσεων, τόσο από την διεθνή κοινότητα, όσο και από τα Ηνωμένα Έθνη.»
Επισημαίνει ότι δεν χωράει αναβλητικότητα και ότι χρειάζονται προσεκτικές κινήσεις.
«Συζητήσαμε και τα όσα συμβαίνουν στην Νεκρή Ζώνη τα οποία είναι άκρως ανησυχητικά και απότοκο της στασιμότητας στο Κυπριακό με καθαρή στόχευση εκ μέρους της Τουρκίας. Η προσπάθεια των συνεχώς νέων τετελεσμένων που συνεχώς επιχειρεί η Τουρκία και η επανέναρξη ουσιαστικού διαλόγου, αφορά όλες τις πολιτικές δυνάμεις και μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από συλλογικές συντονισμένες διπλωματικές κινήσεις. Εμείς ως ΔΗΣΥ προς αυτή την κατεύθυνση κινούμαστε και θα εμμένουμε στη σύγκλιση του Εθνικού Συμβουλίου για ενημέρωση. Καμία αναβλητικότητα δεν χωράει, η κατάσταση επιβάλλει υπεύθυνους και αποτελεσματικούς χειρισμούς. Μια καλή προετοιμασία μπορεί να δημιουργήσει μια νέα πρωτοβουλία και αυτό είναι το ζητούμενο.»
Σιζόπουλος: Χρειάζονται προσεκτικοί χειρισμοί
Την ανάγκη για προσεκτικούς χειρισμούς, τονίζει ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος και εκφράζει την ελπίδα ότι η κ. Κουεγιάρ θα ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της αποστολής της.
«Θέσαμε τις δικές μας θέσεις, τις δικές μας απόψεις και εισηγήσεις, όσον αφορά τον τρόπο διαχείρισης του Κυπριακού. Το πιο σημαντικό από όλα είναι ότι θα πρέπει οι δικοί μας χειρισμοί να είναι προσεκτικοί, έτσι ώστε μέσα από αυτή τη διαδικασία να μην μπορέσει η τουρκική πλευρά να κατοχυρώσει πρόσθετο πολιτικό παράγοντα και πολιτικά κεκτημένα. Και κυρίως ότι το Κυπριακό δεν θα πρέπει να διολισθήσει με οποιονδήποτε τρόπο, είτε σε θέματα που αφορούν ΜΟΕ, είτε ενδεχομένως ενεργειακής ρύθμισης. Θα πρέπει πια να αντιμετωπιστεί ως ένα θέμα διεθνές, ως ένα θέμα συνεχιζόμενης εισβολής και παράνομου εποικισμού στα κατεχόμενα. Ελπίζουμε ότι η εκπρόσωπος θα ανταποκριθεί στα καθήκοντα της στη βάση του διεθνώς δικαίου και θα κριθεί από τις πράξεις της.»
Τέσσερις προτάσεις από ΑΚΕΛ
Με τέσσερις προτάσεις προσήλθε στη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου.
«Σήμερα είχαμε την ευκαιρία στο Εθνικό Συμβούλιο έστω και αργοπορημένα να ακούσουμε ενημέρωση από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας σε σχέση με τις διάφορες εξελίξεις που συμβαίνουν στο Κυπριακό. Είχαμε την ευκαιρία επίσης να καταθέσουμε τις δικές μας εκτιμήσεις και προτάσεις. Είναι γνωστό ότι το κυπριακό βρίσκεται στο μακριβιώτερο αδιέξοδο που υπήρξε ποτέ, από το 2017 μέχρι και σήμερα. Αυτή την περίοδο της αδιεξόδου η Τουρκία την αξιοποιεί για να δημιουργεί νέα τετελεσμένα επί του εδάφους και οι προσδοκίες είναι χαμηλές. Είναι φανερό ότι παρέλευση του χρόνου χωρίς λύση ευνοεί τους σχεδιασμούς της Τουρκίας. Είναι γι’ αυτό που εμείς ανεξαρτήτως των χαμηλών προσδοκιών θα πρέπει να εργαστούμε έτσι ώστε να διαμορφωθούν οι συνθήκες να δημιουργηθούν δυναμικές για να διαρρηχθεί το αδιέξοδο και να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις από το σημείο που διακόπηκαν το 2017.»
Όπως ανέφερε, ενόψει αυτού του σκηνικού το ΑΚΕΛ επανακατάθεσε τις δικές του προτάσεις και τις δικές του σκέψεις οι οποίες συμπυκνώνονται σε τέσσερα βασικά σημεία:
- Πρώτον ενόψει της μετακίνησης της τουρκικής πλευράς από την συμφωνημένη βάση λύσης της δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας στην λύση δύο κρατών, η δική μας πλευρά με κάθε ευκαιρία ξεκάθαρα θα πρέπει να συνεχίσει να υπερασπίζεται την λύση δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως αυτή περιγράφεται στα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.
- Δεύτερον η Ελληνοκυπριακή πλευρά χωρίς αμφισημίες, χωρίς αστερίσκους και παρενθέσεις θα πρέπει να διατυπώνει την θέση της για συνέχιση των διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν το 2017 διαφυλάσσοντας τις συγκλήσεις και να εκφράζουμε την ετοιμότητα μας για διαπραγμάτευση στη βάση του πλαισίου Γκουτέρες.
- Τρίτον η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να διαμορφώσει και να εξαγγείλει συγκεκριμένη θετική ατζέντα προς την κατεύθυνση της Τουρκίας και της τ/κ κοινότητας. Ασφαλώς τα ευρωτουρκικά αποτελούν ένα πεδίο για ανάπτυξη θετικής ατζέντας, αλλά δεν επαρκεί για να δημιουργήσει την δυναμική που χρειάζεται να δημιουργηθεί για να επανέλθουμε σε διαπραγματεύσεις. Έχουμε την άποψη ότι σε αυτή την θετική ατζέντα θα πρέπει αν ενταχθούν και τα ενεργειακά ζητήματα της περιοχής και της Κύπρου. Γι’ αυτό το θέμα είναι γνωστό ότι το ΑΚΕΛ έχει επιδώσει συγκεκριμένη πρόταση από τον Δεκέμβρη του 2020, την επαναλάβαμε και στον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
- Το τέταρτο σημείο έχει να κάνει με την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Επαναλάβαμε την θέση του ΑΚΕΛ ότι η Κυπριακή Δημοκρατία μονομερώς θα πρέπει να εξαγγείλει μέτρα στήριξης προς την Τουρκοκυπριακή κοινότητα. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να ενισχύσουμε ή να δημιουργήσουμε – καλύτερα – ένα κλίμα εμπιστοσύνης. Οι Τουρκοκύπριοι αποτελούν τους φυσικούς συμμάχους μας στην προσπάθεια για να λύσουμε το κυπριακό, να τερματιστεί η τουρκική κατοχή και να επανενώσεις ο τόπος και ο λαός.
«Ζητήσαμε διευκρινήσεις από τον πρόεδρο σχετικά με τον ρόλο αυτής της ομάδας κυπριακού, έχουμε πάρει κάποιες απαντήσεις, εντός των επόμενων ημερών θα στείλουμε απάντηση στον Πρόεδρο εάν και κατά πόσο το ΑΚΕΛ θα αποστείλει συγκεκριμένα ονόματα», καταλήγει.
Καρογιάν: Θετική εξέλιξη, ανηφορικός ο δρόμος
Μια θετική εξέλιξη ο διορισμός της κ. Κουεγιάρ σε μια δύσκολη περίοδο για το Κυπριακό, λέει Πρόεδρος της ΔΗΠΑ Μάριος Καρογιάν.
«Είχαμε την ευκαιρία να αναπτύξουμε τις πρώτες μας σκέψεις όσον αφορά το σκηνικό που αναπτύσσεται μετά τον διορισμό της εκπροσώπου των Ηνωμένων Εθνών. Είναι μια θετική εξέλιξη, σίγουρα όμως δεν αποτελεί και το τέλος του δρόμου. Υπάρχει μια μεγάλη διαδρομή, χρειάζονται να γίνουν αρκετά πράγματα. Χρειάζεται να ληφθούν πρωτοβουλίες από πλευράς μας, σε συνεργασία με την Ελλάδα αλλά και την ΕΕ. Είναι η περίοδος των χαμηλών προσδοκιών σε ότι αφορά το Κυπριακό και αυτό δεν είναι ασύνδετο με το τι συμβάινει γεωπολιτικά, τι συμβαίνει με τους βασικούς παίχτες του διεθνούς συστήματος και ταυτόχρονα τις αλλαγές με ραγδαίους ρυθμούς. Σε αυτό το σκηνικό, θα πρέπει η κυβέρνηση να αξιοποιήσει όλες τις ευκαιρίες και να αντλήσει στοιχεία που θα μας βοηθήσουν στην πορεία για να φτάσουμε στη λύση. Ανηφορικός ο δρόμος όμως χρειάζεται συνέπεια, διασύνδεση του Κυπριακού με επιδιώξεις και στοχεύσεις, συστηματική παρακολούθηση της συμπεριφοράς της Τουρκίας και αύξηση των δυναμικών μας.»
Σημείωσε επίσης ότι η ΔΗΠΑ θα παραδώσει στον Πρόεδρο και έγγραφο την γεωπολιτική διάσταση για το που βρίσκεται το Κυπριακό, η μεγάλη κόντρα στις υπερδυνάμεις, τι γίνεται στην περιοχή και τι πρέπει να κάνει η πλευρά μας στο Κυπριακό.
Τσιμίλλης: Μισάνοικτο παράθυρο ευκαιρίας
Η χρονιά ξεκινά με ένα μισάνοικτο παράθυρο ευκαιρίας, δήλωσε, μετά το πέρας της συνεδρίας του Εθνικού Συμβουλίου, ο Αντιπρόεδρος Α’ του Κινήματος Οικολόγων - Συνεργασία Πολιτών, Κυριάκος Τσιμίλλης.
«Είναι μια χρονιά που σηματοδοτεί τη συμπλήρωση μισού αιώνα κατοχής. Είμαστε σε ένα συνεχιζόμενο status quo που κανείς δεν το αποδέχεται. Δεν είναι στατικό αυτό το status quo", ανέφερε.
Ένας συνεχιζόμενος εποικισμός, με δημογραφική αλλοίωση, συνεχιζόμενη ισλαμοποίηση, συνεχιζόμενη στρατικοποίηση, με ξεπούλημα των κατεχόμενων περιουσιών σε ξένους ή σφετερισμό τους από μη δικαιούχους και οι πρόσφατες εξελίξεις , με τη σύλληψη Τουρκοκύπριου στην Ιταλία, μάς θυμίζουν πόσα κάναμε και κυρίως πόσα δεν κάναμε για αυτό το θέμα, του ξεπουλήματος περιουσιών και του εποικισμού, πρόσθεσε.
Ανέφερε, επίσης, ότι «η χρονιά ξεκινά πάντως με ένα μισάνοικτο παράθυρο ευκαιρίας».
«Ο διορισμός της απεσταλμένης του ΓΓ και η προσδοκία επανέναρξης ενός διαλόγου με πολλά ερωτηματικά και έγνοιες - και ορθά είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μόλις χθες σε δηλώσεις του, όλοι θα κριθούμε στο τραπέζι του διαλόγου. Το ερώτημα όμως και η έγνοια είναι πως θα φτάσουμε εκεί, γιατί η τουρκική πλευρά μιλά για τα δύο κράτη" ανέφερε.
Πρόσθεσε πως η τουρκική πλευρά αυτό προβάλλει ως στόχο. "Προβάλλει την κυριαρχική ισότητα. Τέτοιες πτυχές που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές και ουδόλως να τεθούν στο τραπέζι», συμπλήρωσε.
Αναφορικά με την ομάδα Κυπριακού, ο κ. Τσιμίλλης είπε ότι έχουν προτείνει ονόματα, προσθέτοντας ότι θεωρούν πως στο πλαίσιο αυτής είναι και μια παλιά και επαναλαμβανόμενη εισήγηση των Οικολόγων για εξέταση του πλαισίου αυτό της διζωνικής δικοινοτικής Ομοσπονδίας, το οποίο είναι εντελώς ασαφές.
Σημείωσε ότι έχουν συγκρατημένη αισιοδοξία, αλλά και δέσμευση να συμβάλουν δημιουργικά και αυτό ήταν και το πνεύμα σήμερα στο Εθνικό Συμβούλιο, παρά τις διαφορετικές προσεγγίσεις και εκτιμήσεις.
«Θέλουμε να συμβάλουμε και να προχωρήσουμε για μια λύση που δεν θα στηρίζεται στον γεωγραφικό διαχωρισμό των ανθρώπων», πρόσθεσε.
Γεάδης: Πάσχει από κρίση ταυτότητας το Κυπριακό
Αλλαγή στη στάση της ελληνοκυπριακής πλευράς για το Κυπριακό δείχνει ο Εκπρόσωπος Τύπου του ΕΛΑΜ Γεάδης Γεάδη.
«Οι εξελίξεις στο Κυπριακό όπως και η έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ, αναντίλεκτα φανερώνουν ότι το Κυπριακό πάσχει από κρίση ταυτότητας. Οι πολιτικές τόσων χρόνων υποχωρήσεων και οι τακτικές του καλού παιδιού, έχουν υποβαθμίσει το Κυπριακό σε μια δικοινοτική διαφορά. Προτού ξεκινήσουμε συζήτηση υψηλής στρατηγικής, οφείλουμε να κάνουμε τα βασικά, δηλαδή να αναδείξουμε το Κυπριακό στην ορθή του διάσταση, ως πρόβλημα κατοχής, εισβολής, εθνοκάθαρσης και εγκλημάτων πολέμου.»
«Αναφορικά με τα μονομερή μέτρα στήριξης των Τουρκοκυπρίων που προτίθεται να ανακοινώσει η Κυβέρνηση και με δεδομένο ότι τα ΜΟΕ έχουν αποτύχει, θεωρούμε παράλογο να επαναλαμβάνουμε το ίδιο πράγμα, με την ελπίδα ότι θα έχουμε διαφορετικό αποτέλεσμα», προσθέτει.
