Την αξιοποίηση του φυσικού αερίου ως μέρος της εξίσωσης για επίλυση του κυπριακού εισηγούνται δύο εκ των βασικών υποψηφίων για τις Προεδρικές εκλογές του 2023. Αβέρωφ Νεοφύτου και Ανδρέας Μαυρογιάννης έχουν καταθέσει δυο διαφορετικές προτάσεις στον δημόσιο διάλογο, οι οποίες βεβαίως, δεν είναι γνωστό ποια τύχη θα μπορούσαν να έχουν σε μια πιθανή συζήτηση με τη χώρα που κρατάει το κλειδί της λύσης.
Η πρόταση Αβέρωφ
Ο Πρόεδρος και υποψήφιος του Δημοκρατικού Συναγερμού, μιλώντας στην εκπομπή Προκλήσεις του ΡΙΚ, περιέγραψε τη δική του πρόταση.
Πρώτα και κύρια ο κ. Νεοφύτου αμφισβήτησε τη βιωσιμότητα και την τεχνική δυνατότητα για κατασκευή του αγωγού EastMed σημειώνοντας πως δεν υπάρχει σχετική μελέτη που να δείχνει πως μπορεί να γίνει. Επιπλέον έβαλε στην εξίσωση το γεγονός ότι η ΕΕ αποφάσισε ότι μέχρι το 2050 θα τερματίσει τη χρήση συμβατικών καυσίμων.
«Πρέπει να δούμε πως μέσα από τη λύση του κυπριακού, στην ενεργειακή εξίσωση, μπαίνουν όλες οι χώρες της γειτονιάς. Ουδέποτε θα δεχθώ την αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της ΚΔ. Η ιδιοκτησία του αερίου είναι δική μας, αλλά απ’ εκεί και πέρα δεν πρέπει να αποκλείουμε με πολιτικούς όρους που είναι η πιο συμφέρουσα αγορά να πουλήσουμε φυσικό αέριο, είτε αυτή είναι η Αίγυπτος, ακόμα και η Τουρκία. Και για να μην έχουμε το πρόβλημα μα αυτή είναι μια δύναμη των 80 εκατομμυρίων, ας συνεργαστούμε, μετά από τη λύση μαζί με το Ισραήλ και να έχει η Τουρκία αν θα ενδιαφερθεί να αγοράσει να έχει να κάνει με το Ισραήλ και όχι με μια μικρή και αδύναμη χώρα», ανέφερε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας πως έτσι θα σταλεί και το μήνυμα σε όσους πιθανόν να το νομίζουν ότι δεν βολευτήκαμε με την κατοχή.
Συνεπώς ο κ. Νεοφύτου εισηγείται να επικοινωνηθεί από τώρα ότι η Κύπρος είναι έτοιμη μετά από λύση του κυπριακού, να συνεργαστεί με το Ισραήλ για να πωλήσει το φυσικό της αέριο στην Τουρκία, ή οποιαδήποτε άλλη συμφέρουσα αγορά όπως για παράδειγμα την Αίγυπτο.
Ο κ. Νεοφύτου διαφώνησε με την πρόταση Μαυρογιάννη ο οποίος εισηγήθηκε την μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Τουρκία με συγκατάθεση της Κύπρου ακόμα και πριν τη λύση του κυπριακού, προκειμένου να διασφαλιστεί έτσι η αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως συμβαλλόμενο μέρος μιας τέτοιας συμφωνίας από την Άγκυρα. Όπως είπε με αυτό τον τρόπο η Κύπρος θα κάψει άλλο ένα χαρτί για τη λύση του κυπριακού.
Η πρόταση Μαυρογιάννη
Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης κατέθεσε τις προηγούμενες βδομάδες μια πρόταση η οποία προκάλεσε αίσθηση αλλά και αντιδράσεις κυρίως από τα κόμματα του κέντρου. Παρουσιάζοντας την ως μια πρόταση που προηγείται της λύσης του κυπριακού και στόχο έχει να ταράξει τα λιμνάζοντα νερά, ο κ. Μαυρογιάννης ανέφερε πως η πρόταση του αφορά την αξιοποίηση του φυσικού αερίου για τις ανάγκες της τουρκικής αγοράς και όχι για μεταφορά του στην Ευρώπη.
«Κίνδυνος θα μπορούσε να προκύψει μόνον, εάν οι συγκεκριμένες ποσότητες φυσικού αερίου συνεισέφεραν θετικά ή αρνητικά, στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή επηρέαζαν τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σε εξηγήσεις που δόθηκαν τότε από το ΑΚΕΛ, αναφέρθηκε πως σε περίπτωση που υπάρξει τέτοια συμφωνία, τότε θα συνεπάγεται ότι η Τουρκία θα αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία προ της λύσης του κυπριακού και παράλληλα θα μπορούσε να γίνει μια διαπραγμάτευση και σε ότι αφορά τα όρια της κυπριακής ΑΟΖ.
