Δρ. Αντρέας Χατζηκυπριανού
Κλινικός Ψυχολόγος
Ειδικός στην αξιολόγηση της γνωστικής λειτουργίας
Η ζωή μας είναι σαν ένα μεγάλο φωτογραφικό άλμπουμ, γεμάτο με εικόνες και στιγμές που έχουν αποτυπωθεί στο μυαλό μας. Κάθε σελίδα περιέχει μια ξεχωριστή στιγμή που μας θυμίζουν ποιοι είμαστε. Αλλά όταν η νόσος Αλτσχάιμερ επεμβαίνει, οι φωτογραφίες αρχίζουν να θολώνουν, οι εικόνες γίνονται ασαφείς και οι σελίδες του άλμπουμ μένουν κενές. Η νόσος αυτή δεν αφαιρεί μόνο τη μνήμη, αλλά επηρεάζει τις ανθρώπινες σχέσεις, την ανεξαρτησία, τη ζωή όπως την ξέρουμε.
Κάθε Σεπτέμβριος σηματοδοτεί τον Παγκόσμιο Μήνα Αλτσχάιμερ, με την 21η Σεπτεμβρίου να γιορτάζεται ως η Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ. Αυτός ο μήνας είναι αφιερωμένος στην ευαισθητοποίηση και στην κατανόηση της νόσου.
Τι είναι η νόσος Αλτσχάιμερ;
Η νόσος Αλτσχάιμερ αποτελεί την πιο συχνή μορφή άνοιας και αφορά μια εκφυλιστική ασθένεια του εγκεφάλου που προκαλεί σταδιακή απώλεια των γνωστικών λειτουργιών, ιδιαίτερα της μνήμης, της σκέψης, της ικανότητας λήψης αποφάσεων και τελικά, την ικανότητα να εκτελεί κάποιος ακόμα και τις πιο απλές καθημερινές εργασίες. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η νόσος Αλτσχάιμερ δεν είναι μέρος της φυσιολογικής γήρανσης. Συνήθως εμφανίζεται σε άτομα άνω των 65 ετών, με τα κλινικά σημάδια να παρατηρούνται χρόνια πριν την πλήρη εκδήλωση της νόσου. Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστεί σε μικρότερη ηλικία, συχνά λόγω κληρονομικών παραγόντων.
Οι ασθενείς με Αλτσχάιμερ συχνά παρουσιάζουν συμπτώματα όπως:
- Σημαντικές δυσκολίες μνήμης
- Προβλήματα στην επίλυση προβλημάτων
- Αλλαγές στην επικοινωνία, τη συμπεριφορά και την προσωπικότητα
Μελλοντικές Προκλήσεις και Ανάγκη για Δράση:
Πριν από μερικές δεκαετίες, η άνοια και το Αλτσχάιμερ ήταν συχνά κρυμμένα πίσω από τον φόβο και το στίγμα. Σήμερα, γνωρίζουμε περισσότερα από ποτέ. Η νόσος Αλτσχάιμερ επηρεάζει περισσότερους από 50 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως με τον αριθμό να αναμένεται να τριπλασιαστεί έως το 2050. Η γνώση και η πρόληψη είναι τα όπλα μας για ένα καλύτερο μέλλον καθώς πολλοί παράγοντες κινδύνου μπορούν να ελεγχθούν και να προληφθούν, όπως τα καρδιαγγειακά προβλήματα, η σωματική αδράνεια, το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, οι τραυματισμοί στο κεφάλι, η απώλεια ακοής, η κατάθλιψη, η κοινωνική απομόνωση και το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Φέτος, με το παγκόσμιο μήνυμα "Ώρα να δράσουμε για την άνοια, Ώρα να δράσουμε για το Αλτσχάιμερ,” καλούμαστε όλοι να κινητοποιηθούμε και να αναλάβουμε δράση.
1. Ενημερωθείτε: Η γνώση είναι δύναμη. Μάθετε για τα πρώιμα σημάδια της άνοιας καθώς και καθημερινούς τρόπους πρόληψης.
2. Αξιολογηθείτε: Ο έγκαιρος εντοπισμός των συμπτωμάτων μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά. Εάν έχετε κάποια ανησυχία αποταθείτε στον προσωπικό σας Ιατρό για καθοδήγηση και αποκλεισμό άλλων ιατρικών παραγόντων που σχετίζονται με την άνοια. Εάν παρατηρείτε αλλαγές στη μνήμη σας ή άλλες λειτουργίες του μυαλού, αναζητήστε βοήθεια από έναν ειδικό με εξειδίκευση στην ενδελεχή αξιολόγηση των νοητικών λειτουργιών στη γήρανση (Νευρολόγο, Κλινικό Ψυχολόγο, Κλινικό Νευροψυχολόγο).
Μια έγκαιρη και ακριβής αξιολόγηση μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη διαχείριση και παρακολούθηση της νοητικής υγείας.
3. Λάβετε ψυχολογική υποστήριξη: Οι προκλήσεις που έρχονται με την αύξηση της ηλικίας είναι πολύπλοκες, και η συναισθηματική διαχείριση είναι κρίσιμη για τη συνολική υγεία του μυαλού. Η υποστήριξη από επαγγελματίες ψυχικής υγείας μπορεί να βοηθήσει παράλληλα τους φροντιστές που συχνά βιώνουν σημαντική ψυχολογική επιβάρυνση.
4. Υποστηρίξτε τους φροντιστές: Εάν γνωρίζετε κάποιον που φροντίζει ένα άτομο με άνοια, ρωτήστε πώς μπορείτε να βοηθήσετε. Από την προσφορά λίγων ωρών ξεκούρασης μέχρι την παροχή συναισθηματικής υποστήριξης, οι μικρές πράξεις καλοσύνης μπορούν να έχουν τεράστιο αντίκτυπο.
Η πρόληψη και η φροντίδα είναι ευθύνη όλων μας. Η άνοια δεν περιμένει, και ούτε πρέπει να περιμένουμε εμείς. Αυτόν τον Σεπτέμβριο, ας δεσμευτούμε να προωθήσουμε την ενημέρωση και να στηρίξουμε όσους επηρεάζονται.
