Τουρκία: Οι εκλογές καθορίζουν εκ νέου το μέλλον της χώρας

Πέμπτη, 14/3/2024 - 09:14
ΡΕΤΖΕΠ ΤΑΓΙΠ ΕΡΝΤΟΓΑΝ

Βρισκόμαστε λιγότερο από ένα χρόνο μετά τις προεδρικές εκλογές που ανέδειξαν και πάλι Πρόεδρο της Τουρκίας τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τούρκος Πρόεδρος θα παραμείνει στο γραφείο του μέχρι το 2028, ωστόσο στις 31 Μαρτίου οι τοπικές εκλογές θεωρούνται καθοριστικής σημασίας ως προς τον τρόπο που θα κυλήσει η θητεία του μέχρι τότε. Αν βγει αρκετά ισχυρός, τότε κάποιοι δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο άλλης μιας συνταγματικής μεταρρύθμισης.

Σήμερα ο Ερντογάν συμμετέχει κανονικά στην προεκλογική εκστρατεία του AKP προωθώντας τους υποψηφίους του κόμματος του ώστε να πετύχουν νίκες στις μεγάλες και σημαντικές πόλεις της Τουρκίας. Σε κάποιες εξ αυτών, όπως η Κωνσταντινούπολη και η Άγκυρα, έχασε στις εκλογές του 2019. Οι εκλογές θεωρούνται σημαντικές για την προσπάθεια του ιδίου να ανακτήσει τον έλεγχο των ισχυρών κέντρων της τοπικής αυτοδιοίκησης και κατ’ επέκταση των μηχανισμών σε τοπικό επίπεδο. Αναλυτές άλλωστε αναφέρουν πως η δημοφιλία του κτίστηκε στην ικανότητα του AKP να εκδίδει πολεοδομικές άδειες, να ελέγχει τις διάφορες ζώνες ανάπτυξης και να προσφέρει υπηρεσίες στις περιοχές που βρίσκονταν υποστηρικτές του.

Νίκη του στις τοπικές εκλογές, ενδεχομένως να του δώσει τη δυνατότητα να επιδιώξει άλλο ένα κύκλο συνταγματικών τροποποιήσεων κατά τρόπο που να καταργήσει το όριο θητειών και να ελέγξει απόλυτα το σύστημα δικαιοσύνης της χώρας. Προσφάτως ο ίδιος δήλωσε σε διαφορετικές περιπτώσεις πως αυτή είναι η τελευταία του θητεία ως ηγέτη της χώρας και πως δεν θα επαναδιεκδικήσει το 2028. Αν όμως βγει ισχυρός από τις επικείμενες εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης, δεν αποκλείεται να το ερμηνεύσει ως ανανέωση της εντολής του.

Το περιοδικό Foreign Policy σε ανάλυση του αναφέρει μάλιστα ότι ο επικείμενος εκλογικός κύκλος αποτελεί μια ευκαιρία για τον Ερντογάν να επιδιώξει εκ νέου τόσο εθνική όσο και τοπική πολιτική δύναμη για να τσιμεντώσει ακόμα περισσότερο το τουρκικό πολιτικό σύστημα για τα επόμενα χρόνια. Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, αυτό θα φάνταζε απίθανο. Στην περίπτωση της Τουρκίας, με την ισοπεδωμένη μεσαία τάξη, το νόμισμα που σήμερα με ένα δολάριο αγοράζεις 31 λίρες, τα πράγματα είναι σκούρα. Ο κατώτατος μισθός στην Τουρκία ανέρχεται στα 530 δολάρια το μήνα, τα ενοίκια έχουν εκτοξευτεί, ενώ 11 τουλάχιστον επαρχίες έχουν καταστραφεί από τους πρόσφατους σεισμούς. Η καθημερινότητα είναι ένας γολγοθάς για την συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Αν το AKP καταφέρει να κερδίσει τους Δήμους της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας, αυτό θα οφείλεται στην ανικανότητα της αντιπολίτευσης και στον παράγοντα Ερντογάν.

345234523454325

Σε σύγκριση με τις προεδρικές εκλογές του 2023 και τις εκλογές του 2019, ο συνασπισμός των κομμάτων της αντιπολίτευσης είναι ανύπαρκτος. Ο δήμαρχος του CHP στην Κωνσταντινούπολη, Έκρεμ Ιμάμογλου — ο οποίος κέρδισε τις εκλογές δύο φορές το 2019 παρά τις προσπάθειες του Ερντογάν να του αρνηθεί τη νίκη μέσω επαναληπτικών εκλογών που υποχρεωτικά έγιναν — ήταν επιτυχής μόνον επειδή υποστηρίχθηκε από όλα τα κόμματα της Συμμαχίας του Έθνους καθώς και από το Κουρδικό Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (HDP). Πλέον, η συμμαχία δεν υποστηρίζει την υποψηφιότητα του Ιμάμογλου, και άλλες ομάδες, όπως το HDP και το Κόμμα της Μεράλ Ακσενέρ (Καλό Κόμμα), έχουν τους δικούς τους υποψηφίους. Ο ίδιος κίνδυνος υφίσταται και για τον δήμαρχο της Άγκυρας, Μανσούρ Γιαβάς. Χωρίς την ενότητα της αντιπολίτευσης πίσω από τους υποψηφίους δημάρχους, ο Ερντογάν έχει την ευκαιρία να εκμεταλλευτεί τις διαμάχες μέσα στο κύκλωμα της αντιπολίτευσης.

Ναι μεν το οικονομικό ιστορικό του ΑΚΡ και του Ερντογάν κάνει τους ψηφοφόρους να αισθάνονται δυσαρεστημένοι, αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι ο Ερντογάν δεν μιλά για την κατάσταση της οικονομίας όταν κάνει εκστρατεία για λογαριασμό των υποψηφίων του AKP. Μιλάει στους ψηφοφόρους σε ένα περιβάλλον μέσων ενημέρωσης που θωρακίζει σε μεγάλο βαθμό τον Ερντογάν και την καταστροφική διαχείριση της χώρας από το AKP.

Για την ώρα οι δυτικοί σύμμαχοι της Τουρκίας έχουν ήδη συμβιβαστεί με το γεγονός ότι ο Ερντογάν θα κυβερνήσει τη χώρα μέχρι το 2028. Ωστόσο οφείλουν να σκεφτούν το ενδεχόμενο μετά τις εκλογές αυτού του μήνα, η Τουρκία να οδηγηθεί σε άλλο ένα βήμα προς την υπόσκαψη της δημοκρατίας στη χώρα.