Toυ Μάριου Ρούσσου
Σολέα. Δύο πυροσβέστες νεκροί, τέσσερις μέρες πύρινης κόλασης και 18,5 τετραγωνικά χιλιόμετρα καμμένης γης είναι επιγραμματικά και μόνο, το αποτέλεσμα του πρόσφατου εφιάλτη που έζησε η Κύπρος, στις 19 μέχρι 22 Ιουνίου το 2016. Ένα χρόνο μετά και η περιοχή ακόμα πασχίζει να αναβιώσει το χαμένο φυσικό της πλούτο.
Το μέγα ερώτημα στις αρχές του καλοκαιριού είναι πάντα, εάν είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τέτοιες καταστροφές, υπό το φόβο πως μια σπίθα κάπου παραμονεύει. Το alphanews.live, ήρθε σε επικοινωνία με αρμόδιους φορείς θέτοντάς ακριβώς αυτό το ερώτημα και οι απαντήσεις έδωσαν την αίσθηση πως «το πάθημα έγινε μάθημα».
Τμ. Δασών: Δεν μπορούμε να αποκλίσουμε μια μεγάλη πυρκαγιά
Στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά των πυρκαγιών βρίσκεται και το Τμήμα Δασών. Οι άγρυπνοι φρουροί του πράσινου έχουν ζήσει στο πετσί τους δεκαετίες τώρα, την καταστροφή που φέρνει μια φλόγα. Ο Διευθυντής του τμήματος κ. Τάκης Τσιντίδης, ανέφερε στο alphanews.live, πως η πυρκαγιά στη Σολέα ήταν αναμενόμενη.
Βάση στατιστικών στοιχείων που πηγαίνουν πίσω στο 1880, η παρατεταμένη ξηρασία και ο καύσωνας, είναι οι κύριες αιτίες που προκαλούν τις πυρκαγιές. «Στην Κύπρο από το 1880, δηλαδή εδώ και 137 χρόνια, έχουμε στατιστικά στοιχεία ότι κάθε 8 με 10 χρόνια κατά μέσο όρο, κάποτε πιο πυκνά, κάποτε πιο αραιά, έχουμε μια μεγάλη πυρκαγιά της τάξης των περσινών ή λίγο μικρότερες ή ακόμα λίγο μεγαλύτερες. Αυτό κατά κανόνα συμπίπτει με περιόδους ξηρασίας και καύσωνα».
Έτσι, οι συνθήκες ευνόησαν στη συντέλεση της καταστροφής της δασικής περιοχής. Όσον αφορά την περίπτωση της Σολέας, οι υψηλές θερμοκρασίες, οι δυνατοί άνεμοι και οι απανωτές πυρκαγιές σε πολλά μέτωπα ήταν ο χειρότερος συνδυασμός.
«Κάποτε διερωτούμαστε τι μπορούμε να κάνουμε. Δεν γίνεται. Εγώ σας δηλώνω σαν υπεύθυνος, με εμπειρία 35 χρόνων στις πυρκαγιές ότι δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί να κάνει κάποιος αρμόδιος για να αποκλείσει την πιθανότητα να υπάρξει μεγάλη πυρκαγιά στην Κύπρο. Όμως μπορούμε να πάρουμε μέτρα που θα μειώσουν την συχνότητα και την έκταση κάποιων από τις πυρκαγιές. Αυτός μπορεί να είναι ένας ρεαλιστικός στόχος της πυροπροστασίας και πρόληψης».
Κύριες αιτίες πυρκαγιάς
- Κλιματική αλλαγή
- Εγκατάλειψη υπαίθρου
- Γεωργικές δραστηριότητες
- Χρήση εργαλείων κοπής μετάλλων (σμιρίλιο)
- Ηλεκτροφόρα καλώδια
Σκόπιμες πυρκαγιές
- Το κάψιμο ξηρών χόρτων από τους γεωργούς (καψάλισμα)
- Εκδικητικές προς Υπηρεσίες (για μη εργοδότηση, λόγω καταγγελιών, μη παραχώρηση αιτηθείσας άδειας)
- Προβληματική συμπεριφορά που οδηγεί στην παραβατικότητα
- Σπάνια για ανάπτυξη γης
Έλλειψη Κουλτούρας
Μετά την καταστροφική πυρκαγιά στην περιοχή της Σολέας, το Υπουργικό Συμβούλιο προχώρησε στον διορισμό τριών ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων. Ο Πρόεδρος της τριμελούς επιτροπής και ακαδημαϊκός με ειδίκευση στην εκτίμηση-διαχείριση κινδύνων Γιώργος Μπούστρας μίλησε για το πόρισμα της έκθεσης στο alphanews.live.
Από την έκθεση αναδείχθηκαν τέσσερις νέες, ιστορικές όπως χαρακτηρίζονται, αναγκαιότητες:
- Πρόληψη με τη συμμετοχή της κοινωνίας
- Καταστολή με την προώθηση της διακλαδικότητας με σεβασμό στην ανεξαρτησία των υπηρεσιών
- Η βελτιστοποίηση της συμμετοχής και απόδοσης του ανθρώπινου δυναμικού μέσω της χάραξης στοχευμένου στρατηγικού σχεδιασμού
- Περαιτέρω συνεργασία με Πανεπιστήμια πέρα της χαρτογράφησης των δρόμων
Για τα πιο πάνω σημεία, έγιναν αρκετές εισηγήσεις που βρίσκουν σύμφωνο και το Τμήμα Δασών. Αρκετές από τις άμεσες εισηγήσεις που έγιναν έχουν πραγματοποιηθεί, υπάρχουν όμως και άλλες οι οποίες χρειάζονται χρόνο και πόρους για να υλοποιηθούν. Αξιοσημείωτο είναι το κομμάτι για το στοιχείο της Παιδείας που αναφέρεται στην έκθεση.
«Είχαμε μιλήσει για ένα σχέδιο παιδείας με σκοπό τη μετάβαση σε μια κοινωνία με νοοτροπία, κουλτούρα ασφάλειας. To καψάλισμα, δείχνει μια έλλειψη κουλτούρας. Οπότε ένα πράγμα που πρέπει να γίνει είναι να προχωρήσουμε σε ένα Εθνικό Σχέδιο Παιδείας» σημείωσε ο κ. Μπούστρας.
Έφερε για παράδειγμα το θέμα της επιμόρφωσης για την ανακύκλωση που σταδιακά τα παιδιά στα σχολεία αποκτούν μια συγκεκριμένη νοοτροπία για τα ανακυκλώσιμα υλικά και την διαδικασία. «Με τον ίδιο τρόπο, αν αυτό μήνυμα είναι επαναλαμβανόμενο στο γυμνάσιο και το λύκειο, κάνεις ενεργούς πολίτες οι οποίοι σε βάθος 15 -20 χρόνων δεν κάνουν τα καψαλίσματα στο δάσος, ούτε λαμπρατζιές».
Τα drones στη μάχη κατά των πυρκαγιών
Από πλευράς της Πυροσβεστικής, το σώμα βρίσκεται σε πλήρη ετοιμότητα σύμφωνα με τον Εκπρόσωπο Τύπου. Ο κ. Ανδρέας Κεττής, ανέφερε στο alphanews.live ότι ήδη έχουν προσληφθεί 169 συνολικά εποχικοί εργάτες πυρόσβεσης, από τους οποίους οι 118 έχουν ολοκληρώσει την εκπαίδευση τους , ενώ την ερχόμενη εβδομάδα θα προετοιμαστούν και οι υπόλοιποι. Τα άτομα αυτά θα τοποθετηθούν σε 16 αγροτικούς σταθμούς σε παρατηρητήρια όπου θα πραγματοποιούνται περίπολα καθημερινά και ανάλογα της επικινδυνότητας, θα γίνονται και την νύχτα. «Παραδοσιακά, υπάρχουν πάρα πολλές πυρκαγιές οι οποίες αναπτύχθηκαν τον Ιούνιο. Εάν οι βροχές τραβήξουν μέχρι το τέλος του Μάη πιθανότατα ο επικίνδυνος μήνας να μετατεθεί στον Αύγουστο. Αλλά βάση των δεδομένων μέχρι σήμερα θεωρείται ένας από τους πιο επικίνδυνους μήνες (σσ Ιούνιος)».
Το επόμενο διάστημα, προγραμματίζεται να γίνει η διακρατική άσκηση «Λαίλαπα 2017» η οποία θα γίνει σε συνεργασία με το Τμήμα Δασών στις 16 Μαΐου στην ορεινή περιοχή της Λεμεσού. Εκεί θα γίνει δοκιμή για πρώτη φορά των νέων συστημάτων παρακολούθησης πυρκαγιάς μέσω drones (μη επανδρωμένα αεροσκάφη) τα οποία θα δίνουν ζωντανή εικόνα της φωτιάς στο Κέντρο Συντονισμού.
Παράλληλα, βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη μια διαδικασία χαρτογράφησης των ορεινών δρόμων με την βοήθεια του Πανεπιστημίου Κύπρου. Η καταγραφή των προσβάσιμων ή μη δρόμων γίνεται επίσης μέσω των drones. «Όλη αυτή την εικόνα θα την έχουμε ηλεκτρονικά και ανάλογα θα στέλνουμε δυνάμεις, τόσο επίγειες όσο και εναέριες» σημείωσε ο κ. Κεττής. Τα «μικρά αεροπλανάκια» θα δίνουν την δυνατότητα να δίνουν τις απαραίτητες πληροφορίες που χρειάζεται το Σώμα, όταν τα εναέρια μέσα καθηλωθούν λόγω του σκότους τη νύχτα. Μέτρα λαμβάνει και η Αστυνομία, όπου σε δύο ελικόπτερα της θα τοποθετηθούν δύο κάμερες.
Στο ερώτημα αν είμαστε έτοιμοι ο κ. Κεττής ανέφερε τη δύναμη της Πυροσβεστικής που διαθέτει η Κυπριακή Δημοκρατία και τη βοήθεια που μπορεί να παρασχεθεί, δείχνοντας την ισχύ του Σώματος.
«Σε εναέρια μέσα ήδη από το Σάββατο εκμισθώνονται τα δύο Καμόβ, έχουμε τα δύο αεροσκάφη του Τμήματος Δασών, έχουμε τα δύο Μπέλτ τα οποία προτίθεται η Αστυνομία να τα χρησιμοποιήσει για σκοπούς πυρόσβεσης και θα έχουν τη δυνατότητα να ρίχνουν και αφρό. Επίσης έχουμε την συνεργασία με τις αγγλικές βάσεις με ελικόπτερα, έχουμε την Εθνική Φρουρά αλλά έχουμε τις συμφωνίες με Ελλάδα και Ισραήλ αλλά και των ευρωπαϊκών μηχανισμών που μπορούμε να έχουμε βοήθεια όποτε χρειαστούμε»
Σε περίπτωση που γίνει αντιλληπτός καπνός ή δασική πυρκαγιά
- Τηλεφωνήστε αμέσως στον αριθμό 1407 (δωρεάν κλήση σε 24ωρη βάση) ή στο 112, δίνοντας ακρινείς πληροφορίες για την τοποθεσία της πυρκαγιάς.
- Απομακρύνεται το όχημα σας ή άλλα εμπόδια, ώστε να διευκολύνετε τη διέλευση των πυροσβεστικών οχημάτων
- Διατηρήστε την ψυχραιμία σας και βοηθήστε στο σβήσιμο της πυρκαγιάς με όποιο μέσο έχετε στη διάθεση σας. Ρίξτε νερό ή χώμα στη βάση της φωτιάς ή κτυπήστε την με χλωρά κλαδιά. Η πυρκαγιά μπορεί να καταπολεμηθεί πολύ εύκολα στα αρχικά της στάδια.
