Σε μια σύντομη όπως εξελίχθηκε συνεδρία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενημέρωσε τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου για τα αποτελέσματα των επαφών του στη Νέα Υόρκη και έδωσε συγκεκριμένα έγγραφα που είχαν ζητηθεί. Όλοι βρίσκονται σε αναμονή της δημοσιοποίησης της έκθεσης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για τα όσα έγιναν στο Κραν Μοντάνα, κάτι που αναμένεται να γίνει στις 8 Οκτωβρίου.
Σε δηλώσεις του ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος ανέφερε ότι συμφωνήθηκε ότι τα έγγραφα που έδωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα μελετηθούν από τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου και αφού δημοσιοποιηθεί η έκθεση του ΓΓ θα υπάρξει νέα συνεδρία για συζήτηση των παραπέρα βημάτων.
Κληθείς να σχολιάσει βολές της αντιπολίτευσης ότι στην έκθεση του ΓΓ δεν καταγράφονται ευθύνες της Τουρκίας, ο Νίκος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι δεν αναμενόταν κάτι τέτοιο από πλευράς του, αφού στόχος ήταν να παραμείνει ένα παράθυρο ανοιχτό για συνέχιση της διαδικασίας για επίλυση του κυπριακού. Πρόσθεσε ότι ούτως ή άλλως ο ρόλος του ΓΓ δεν είναι επιδιαιτητικός. Μάλιστα είπε ο Αντόνιο Γκουτέρες μέσα από την έκθεση του εκφράζει την ελπίδα αυτό να γίνει το συντομότερο. Αναφέρθηκε επίσης σε σημαντικές αναφορές για το θέμα των εγγυήσεων και πιο συγκεκριμένα ότι για πρώτη φορά καταγράφεται το γεγονός ότι η συγκεκριμένη συνθήκη και το άρθρο 4 δεν είναι βιώσιμο.
Σε παρατήρηση ότι στο προσχέδιο γίνεται αναφορά στην ανάγκη εφαρμογής ΜΟΕ, ωστόσο η τ/κ πλευρά δεν κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος είπε ότι «στην πρόσφατη συνάντηση στη Νέα Υόρκη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι παράλληλα με την περίοδο προετοιμασίας της συνέχισης των διαπραγματεύσεων, θα πρέπει να προωθηθούν και μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης τα οποία είναι αμοιβαία αποδεκτά και εξυπηρετούν το στόχο των διαπραγματεύσεων, όχι μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που στόχο έχουν να παγιώσουν την απαράδεκτη κατάσταση πραγμάτων».
Πρόσθεσε ότι μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο Πρόεδρος ζήτησε τη μεσολάβηση του ΓΓ προς αυτή την κατεύθυνση. Ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως τα ΗΕ είναι ενοχλημένα με τις ενέργειες στις οποίες προβαίνει το κατοχικό καθεστώς, ειδικότερα το τελευταίο διάστημα.
«Παρόλο που την πλειοψηφία αυτών των ενεργειών τις έχουμε δει και στο παρελθόν, εμείς προσεγγίζουμε τέτοιες εξελίξεις ως ιδιαίτερα αρνητικές, μας προβληματίζουν, προβληματίζουν τα ΗΕ» είπε, προσθέτοντας πως σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προέβη και σε συγκεκριμένες ενέργειες προς την ΕΕ, οι οποίες θα ανακοινωθούν μετά από λίγες μέρες, για τις ενέργειες στις οποίες προβαίνει το κατοχικό καθεστώς τις τελευταίες ημέρες.
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου από την πλευρά του απέφυγε να τοποθετηθεί για την έκθεση λέγοντας ότι θα ο ΔΗΣΥ θα περιμένει την επίσημη δημοσιοποίηση της.
Επικριτικός ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, ο οποίος εστίασε στην αναφορά Γκουτέρες στο προσχέδιο της έκθεσης, ότι δεν υπήρχε πολιτική βούληση από τις δύο κοινότητες, ενώ είπε ότι σε άλλη παράγραφο βγάζει καθαρή τη στάση της Τουρκίας. Εξέφρασε ανησυχία λέγοντας ότι πρέπει να προσαρμόσουμε την τακτική μας με τρόπο που να αποφέρει αποτελέσματα. Πρέπει να προβληματιστούμε είπε γιατί δεν καταφέραμε να αξιοποιήσουμε τη θέση του ΓΓ για κατάργηση των εγγυήσεων.
Υπάρχουν σημεία στην έκθεση Γκουτέρες που χρίζουν ιδιαίτερης προσοχής δήλωσε ο Αναπληρωτής Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Μάρκος Κυπριανού σημειώνοντας το γεγονός ότι υπάρχουν συγκρουόμενες ερμηνείες για το τι διαμείφθηκε στο τελευταίο δείπνο του Κραν Μοντάνα.
Ο Μαρίνος Σιζόπουλος έκανε λόγο για τυπική συνεδρία η οποία θα επαναληφθεί μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης προς λήψη αποφάσεων για τα επόμενα βήματα.
Ο Γιώργος Λιλλήκας είπε ότι η επόμενη συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου θα πρέπει να αναλωθεί στην αξιολόγηση διεθνών και περιφερειακών εξελίξεων που επηρεάζουν το κυπριακό, όπως για παράδειγμα οι εξελίξεις στο κουρδικό και το δημοψήφισμα των Καταλανών ώστε να αποτρέψουμε νέα τετελεσμένα.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα πρέπει να επανέλθει στις αρχικές του προτάσεις, που παρά τις ελλείψεις τους αποτελούν καλή βάση για την επίλυση του θέματος της ασφάλειας και των εγγυήσεων, δήλωσε ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασίας Πολιτών Γιώργος Περδίκης, μετά το πέρας της σημερινής συνεδρίας του Εθνικού Συμβουλίου, υποδεικνύοντας ταυτόχρονα την ανάγκη η ε/κ πλευρά να επικεντρωθεί σε μια κοινή τακτική αντιμετώπισης των τουρκικών απειλών σε σχέση με εναλλακτικά σενάρια στο Κυπριακό.
Την ίδια ώρα ο κ. Περδίκης αναφέρθηκε σε μια «αντικειμενική διαπίστωση» ότι «παρά τις οδυνηρές υποχωρήσεις του Προέδρου Αναστασιάδη στο Κραν Μοντανά, που έγιναν για να επιρριφθεί η ευθύνη στην Τουρκία ή για να επιτευχθεί λύση του Κυπριακού, το αποτέλεσμα τελικά είναι απογοητευτικό». Έγιναν υποχωρήσεις, δόθηκε η εκ περιτροπής προεδρία, η πολιτική και αριθμητική ισότητα, η προτεραιότητα στους χρήστες, δικαιώματα στους Τούρκους υπηκόους, για να βοηθηθούν οι διαπραγματεύσεις και να καταλήξουν ή να επιρριφθεί ευθύνη για το αδιέξοδο στην Τουρκία, είπε, προσθέτοντας ότι «ούτε το ένα έγινε, ούτε το άλλο. Κι αυτό είναι μια αντικειμενική διαπίστωση. Θλιβερή μεν, άβολη διαπίστωση, αλλά είναι μια αντικειμενική διαπίστωση».
Από πλευράς Αλληλεγγύης ο Πόλυς Παλλίκαρος ανέφερε ότι το Εθνικό Συμβούλιο δεν πρέπει να ενημερώνεται μόνο αλλά να εκφράζει και απόψεις.
Ενώ τέλος εκ μέρους του ΕΛΑΜ, ο Γεάδης Γεάδη, ανέφερε ότι δυστυχώς ακόμα ασχολούμαστε με τα όσα έγιναν στο Κραν Μοντάνα αντί με τις ενέργειες του ψευδοκράτους.
