Στη περιοχή μας, τίποτα δεν θα είναι ίδιο την επόμενη μέρα. Αυτή είναι η διαπίστωση της Ευρωβουλευτού Δε.Ελένης Σταύρου η οποία παρακολουθεί τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, και ειδικότερα τις σχέσεις τις σχέσεις του δυτικού κόσμου με τις ανατολικές χώρες. Στη μέση - όπως όλοι έχουν αντιληφθεί - βρίσκεται η Τουρκία, η οποία για ακόμη μια φορά παίζει τα χαρτιά της σε διπλό ταμπλό, διαταράσσοντας τις ισορροπίες στο ΝΑΤΟ. Σε ότι αφορά τον ρόλο της Κύπρο, παρά το μικρό μέγεθός της χώρας μας, σύμφωνα με την κ.Σταύρου, για ακόμη μια φορά γίνεται αντιληπτό το γεγονός ότι η γεωπολιτική μας θέση μας δίνει ρόλο και λόγο πολύ πιο σημαντικό από αυτό που θα ήθελε η κυβέρνηση Ερντογάν.
Ερ. Κυρία Σταύρου, να αρχίσουμε από τα όσα συμβαίνουν στο πεδίο του πολέμου. Το Ισραήλ ξεκαθαρίζει ότι θα φτάσε μέχρι τέλους. Τι σημαίνει αυτό;
Όταν βρέθηκε στη Μέση Ανατολή πριν από ένα μήνα, το βασικό ερώτημα που έθεσα σε αξιωματούχους του Τελ Αβίβ, ήταν ο ρόλος του Ισραήλ στην Λωρίδα της Γάζας αμέσως μετά τον πόλεμο. Γιατί αυτός ο πόλεμος σε κάποια φάση θα τελειώσει. Οι αξιωματούχοι της χώρας μου ανέφεραν ότι το Ισραήλ δεν θα παραμείνει στη Λωρίδα. Θα εξοντώσει τη Χαμάς, θα την εξαφανίσει από τον χάρτη - όπως μαυ ανέφεραν χαρακτηριστικά - και μετά θα διασφαλίσουν την πολιτική μετάβαση στα υγιές κομμάτια των Παλαιστινίων. Θεωρώ ότι αυτό θα γίνει.
Ερ. Αυτό όμως έχει κόστος σε ανθρώπινες ζωές αθώων ανθρώπων.
Έχετε δίκαιο. Θα είμαι πολύ ειλικρινής. Η Χαμάς έκανε θηριωδίες στην επίθεση του Οκτώβρη. Τα είδα με τα μάτια μου. Όμως δεν σου κρύβω ότι με στεναχωρεί πολύ να βλέπω αυτά που παθαίνουν οι άμαχοι. Όπως είπα πολλές φορές, ένα παιδί στο Ισραήλ δεν έχει καμία διαφορά από ένα παιδί στη Γάζα. Τάσσομαι υπέρ της εξουδετέρωσης της Χαμάς, ωστόσο με προβληματίζει να βλέπω ότι πάνε θύματα και άμαχοι και κυρίως μικρά παιδιά. Τις αυξημένες ανησυχίες για τους αμάχους, έπειτα από την επέκταση της ισραηλινής επιχείρησης, εξέφρασε, μεταξύ άλλων, ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Λόιντ Οστιν. Θέλω να πιστεύω ότι οι Δυτικές Δυνάμεις θα πείσουν το Ισραήλ να βρει τον τρόπο να περιορίσει τις ανθρώπινες απώλειες. Το Ισραήλ θα μπορούσε να επιτύχει τακτική νίκη αλλά να υποστεί στρατηγική ήττα.
Ερ. Πια θα είναι η επόμενη μέρα στην περιοχή, με δεδομένο ότι οι επιτπώσεις θα είναι κυρίως οικονομικές, όχι μόνο στη Μέση Ανατολή, αλλά και στην Ευρώπη.
Η επόμενη μέρα διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή. Οι επιπτώσεις από τον πόλεμο είναι άμεσες για την Ευρωπαϊκή Ένωση και για τη χώρα μας. Ο αντίκτυπος Θα εξαρτηθεί κυρίως από τη διάρκεια της σύγκρουσης, καθώς και από τις διαστάσεις που θα λάβει μέσα στον Δεκέμβριο. Πέρα από το τεράστιο ανθρώπινο κόστος από τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, οι αγορές και οι επιχειρήσεις αναρωτιούνται για τις επιπτώσεις που θα έχει μια τέτοια σύγκρουση σε μια παγκόσμια οικονομία που αντιμετωπίζει ήδη τον χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξής της εδώ και αρκετές δεκαετίες. Η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, εκτιμά πάντως ότι είναι δύσκολο προς το παρόν να προσδιοριστούν με ακρίβεια οι επιπτώσεις, αν και το ΔΝΤ «παρακολουθεί την κατάσταση πολύ στενά». Ο αντίκτυπος στην παγκόσμια οικονομία θα εξαρτηθεί κυρίως από τη διάρκεια της σύγκρουσης, καθώς και από τις διαστάσεις που θα λάβει. Ο πόλεμος θα μπορούσε να έχει πολύ πιο έντονο και άμεσο αντίκτυπο στην οικονομία της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, που ήδη υφίστανται τις οικονομικές συνέπειες του εμφυλίου πολέμου στο Σουδάν. Το 2023 αυτή η ζώνη θα έχει ανάπτυξη 2%- κάτω από τον μέσο όρο αύξησης του παγκόσμιου ΑΕΠ, που υπολογίζεται στο 3%.
Ερ. Θα είναι και για την Κύπρο δύσκολα τα πράγματα;
Θα υπάρχουν επιπτώσεις, ναι. Τομείς όπως ο τουρισμός, εξαγωγή και εισαγωγή αγαθών, εξαγωγή και εισαγωγή υπηρεσιών, ακίνητες περιουσίες, ενέργεια και πετρέλαιο, επηρεάζονται ή μπορεί να επηρεαστούν, αρνητικά ή θετικά, από τις εξελίξεις στην περιοχή Όλοι αυτοί οι τομείς μπαίνουν κάτω από τον φακό της κυβέρνησης και παρακολουθούνται συνεχώς. Στον τομέα του τουρισμού, αναμένεται ότι θα υπάρξει αντίκτυπος για την Κύπρο λαμβανομένου υπόψη του αριθμού τουριστών από το Ισραήλ που αυξάνεται καθημερινά. Μέχρι το 2022 υπήρχε μια καλή συνεργασία στον τομέα του τουρισμού αλλά δεν μπορεί να λεχθεί ότι υπήρχε εξάρτηση από της Κύπρου από τους ισραηλινούς τουρίστες. Ωστόσο το 2023 το Ισραήλ ήταν δεύτερη χώρα με τουρίστες στην Κύπρο μετά το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ερ. Ποιος ο ρόλος της Τουρκίας μέσα σε όλο αυτό;
Όπως έχω αναφέρει επανειλημμένα, είναι χρέος μας να ξεσκεπάσουμε στην παγκόσμια κοινή και πολιτική γνώμη τον ρόλο του Άξονα του Κακού Ρωσίας – Ιράν – Τουρκίας που βρίσκεται πίσω από τον πόλεμο που κήρυξε η ΧΑΜΑΣ κατά του Ισραήλ. Η Ρωσία ως αντιπερισπασμό προς την αποτυχημένη εισβολή της στην Ουκρανία, το Ιράν για να προωθήσει το Πυρηνικό του Πρόγραμμα και η Τουρκία για να αναδειχτεί σε ηγέτιδα του Μουσουλμανικού κόσμου, ισορροπώντας μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Βεβαίως, ο ρόλος της Τουρκίας μας προβληματίζει περισσότερο γιατί μας επηρεάζει άμεσα. Η Τουρκία βρίσκει τον τρόπο να το παίζει σε διπλό ταμπλό και αυτό μας ανησυχεί. Ο Δυτικός κόσμος και ιδίως η Ευρώπη πρέπει να γνωρίζουν ότι η Άγκυρα δεν είναι χώρα εμπιστοσύνης.
Ερ. Έχουμε βεβαίως και το μεταναστευτικό, για το οποίο έχω παρατηρήσει ότι είστε πολύ έντονη...
Είμαστε αντιμέτωποι με μεγάλες πιέσεις. Τις τελευταίες μέρες βλέπετε τι γίνεται. Έρχονται καθημερινά βάρκες στοιβαγμένες με ανθρώπους. Προσέξτε όμως που είναι το πρόβλημα. Μέσα σε αυτές τις βάρκες, το 85% είναι άντρες ηλικίας 20-35. όλοι αυτοί φεύγουν και αφήνουν πίσω γυναικόπαιδα. Γιατί φεύγουν μαζικά οι άντρες; Αυτό το ερώτημα πρέπει να το δούμε λίγο προσεκτικά και ελπίζω να γίνομαι κατανοητή. Σε κάθε περίπτωση η χώρα έχει φτάσει στα όρια της, αυτό το βλέπουμε σε κάθε τοπική κοινωνία. Οι αυξημένες ροές προσφύγων και μεταναστών έχουν επιπτώσεις στον κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό ιστό της χώρας. Είναι αναγκαίο να αναγνωρίσουμε τη σημασία της συνεργασίας με άλλα κράτη μέλη και την ΕΕ για να αντιμετωπίσουμε αυτήν την πρόκληση με αποτελεσματικό τρόπο. Ούτως η αλλιώς, η παράνομη μετανάστευση αποτελεί σοβαρή πρόκληση για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ερ. Δεν έρχονται μόνο με βάρκες, αλλά και από τη Νεκρή Ζώνη όμως.
Ακριβώς. Το μεγαλύτερο πρόβλημα πηγάζει μάλιστα μέσα από την εμπλοκή του ψευδοκράτους που ενεργά προωθεί και συντονίζει τους Τούρκους διακινητές να μεταφέρουν στην Κύπρο χιλιάδες μετανάστες από Αφρικανικές και Ασιατικές χώρες. Και τίθεται το ερώτημα: Τι χρησιμότητα έχουν τα ευρωπαϊκά σύνορα, όταν η ίδια η Ευρώπη δεν μπορεί να τα προστατεύσει; Η οργανωμένη εισβολή χιλιάδων παράνομων μεταναστών στο Ευρωπαϊκό έδαφος των χωρών μας, είναι αποτέλεσμα μίας νέας μορφής Πολέμου που η Τουρκία ακολουθεί: Εκμεταλλεύεται την παράνομη κατοχή του 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας, και μέσω της «Πράσινης Γραμμής» τους διοχετεύει σε Ευρωπαϊκό Έδαφος. Οι τοπικές μας κοινότητες, μιας χώρας με πληθυσμό ενός εκατομμυρίου, υποφέρουν από τη δυσανάλογη άφιξη παράνομων προσφύγων, ο αριθμός των οποίων φτάνει πλέον το 9% του συνόλου του πληθυσμού μας.
