Πέντε μέρες πριν το δημοψήφισμα στην Τουρκία, Αναστασιάδης και Ακιντζί, επαναρχίζουν τις συνομιλίες την Τρίτη, με στόχο την κατάληξη σε λύση του κυπριακού, μέχρι τον Ιούνιο. Τα πράγματα δεν είναι καθόλου εύκολα για τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων, καθώς μια σειρά από δεδομένα και γεγονότα, καθιστούν το έργο τους ιδιαίτερα δύσκολο. Ο Ειδικός Σϋμβουλος του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών για το κυπριακό, φτάνει σήμερα στην Κύπρο και θα έχει συνάντηση με τον Μουσταφά Ακιντζί και τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ο οποίος βρίσκεται στη Μαδρίτη.
Το χρονικό της επανέναρξης των συνομιλιών
Η εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο ηγετών έχει κλονιστεί μετά τα γεγονότα που ακολούθησαν της ψήφισης της πρότασης του ΕΛΑΜ για εορτασμό του Ενωτικού Δημοψηφίσματος στα σχολεία, στις 11 Φεβρουαρίου. Η αντίδραση της Τ/κ πλευράς ήταν έντονη, με αποκορύφωμα την αποχώρηση του Μουσταφά Ακιντζί από τη συνάντηση ηγετών στις 16 Φεβρουαρίου. Την Κυριακή 2 Απριλίου και μετά από 40 και πλέον ημέρες αδιεξόδου, οι δύο ηγέτες παρακάθισαν σε δείπνο που παρέθεσαν τα Ηνωμένα Έθνη, χωρίς ωστόσο να ανακοινωθεί ημερομηνία επανέναρξης. Στις 4 Απριλίου, ο Τ/κ ηγέτης συναντά τον ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών στις Βρυξέλλες και δέχεται έντονες πιέσεις να επιστρέψει στο τραπέζι των συνομιλιών, νοουμένου ότι η Βουλή, θα ψήφιζε την πρόταση του ΔΗΣΥ, ως «διορθωτικό μέτρο». Την ίδια μέρα, τα Ηνωμένα Έθνη ανακοινώνουν την επανέναρξη των συνομιλιών, την Τρίτη 11 Απριλίου, χωρίς να περιλαμβάνονται στην ανακοίνωση, οι όποιες προϋποθέσεις. Στις 7 Απριλίου, η Βουλή ψηφίζει την πρόταση του ΔΗΣΥ, η οποία μεταφέρει τις αρμοδιότητες για την έκδοση εγκυκλίων στα σχολεία, αποκλειστικά στον εκάστοτε Υπουργό Παιδείας.
Το κλίμα στο οποίο επαναρχίζουν οι συνομιλίες
Στο μεσοδιάστημα οι δύο ηγέτες προέβαιναν σε δημόσιες δηλώσεις που έκαναν το έργο για επάνοδο στο τραπέζι ακόμα πιο δύσκολο. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αλλά και η Ε/κ πλευρά γενικότερα, θεωρεί πως ο Μουσταφά Ακιντζί, το παρατράβηξε, την ώρα μάλιστα που βρισκόταν σε εξέλιξη μια πρωτοβουλία εκ μέρους των επικεφαλής ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, για να σπάσουν το αδιέξοδο, και μάλιστα, με πολιτικό κόστος. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν έκρυψε την ενόχληση του για τη στάση που τήρησε ο Τ/κ ηγέτης όλο αυτό το διάστημα, θεωρώντας ότι η Ε/κ πλευρά έκανε όλα όσα έπρεπε για να «διορθώσει το λάθος». Από την πλευρά του ο Τ/κ ηγέτης, δέχεται έντονες πιέσεις τόσο στο εσωτερικό των κατεχομένων, όσο και από την Τουρκία, απότοκο της πόλωσης που επικρατεί στη χώρα λόγω του επικείμενου δημοψηφίσματος για τις συνταγματικές αλλαγές. Στόχος όλης αυτής της προσπάθειας για επάνοδο στο διάλογο, ήταν να αποκατασταθεί η τάξη, χωρίς να πληγεί το κύρος κανενός από τους δύο ηγέτες. Ο στόχος, δεν επιτεύχθη, καθώς η όλη ιστορία βρίσκει τουλάχιστο την ε/κ πλευρά, έντονα διχασμένη και αναστατωμένη. Το κλίμα, δεν είναι ιδανικό και ο μόνος τρόπος για να βελτιωθεί, είναι οι δύο πλευρές, να προσέλθουν με θέσεις «προσγειωμένες» και που να αποσκοπούν στην επίλυση των πολλών προβλημάτων και διαφορών που υπάρχουν στο τραπέζι.
Οι μεγάλες διαφορές και τα ανεπίλυτα ζητήματα
4 ελευθερίες ΕΕ για Τούρκους πολίτες: Η τουρκική αξίωση έχει βραχυκυκλώσει τη διαδικασία και μάλιστα η αποδοχή της τίθεται από την τουρκική πλευρά ως προϋπόθεση για την επανάλειψη της Διάσκεψης για την Κύπρο, μιας Γενεύης 2 δηλαδή. Πρόκειται ένα ζήτημα που κυριαρχεί στις επαφές των Ε/κ αξιωματούχων, οι οποίοι διαμηνύουν παντού ότι δεν μπορούν να αποδεκτούν. Βρετανία και Ηνωμένα Έθνη, θεωρούν ότι κάποιες παράμετροι της, θα πρέπει να συζητηθούν και πως δεν θα πρέπει να τεθεί ολοκληρωτικά εκτός συζήτησης το θέμα.
Περιουσιακό
Στο περιουσιακό εκκρεμούν μεταξύ άλλων ο ορισμός του «συναισθηματικού δεσμού» και της «σημαντικής βελτίωσης στις περιουσίες.
Διακυβέρνηση
Η Τ/κ πλευρά εδώ και καιρό θέτει το ζήτημα της εκ περιτροπής προεδρίας. Η Ε/κ πλευρά, δημοσίως το απορρίπτει, ωστόσο οι σκέψεις που υπάρχουν είναι ότι θα πρέπει να συζητηθεί στα πλαίσια του τελικού πάρε-δώσε. Μεγάλη εκκρεμότητα θεωρείται και η αξίωση της τουρκικής πλευράς για την αποτελεσματική συμμετοχή των Τ/κ, όπου ζητείται η ισοδύναμη συμμετοχή. Κάτι τέτοιο, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στη συνέντευξη του στον Αlpha ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, «δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο».
Εδαφικό
Στο τραπέζι για πρώτη φορά υπάρχει χάρτης της Τ/κ πλευράς, στον οποίο το τ/κ συνιστών κρατίδιο περιορίζεται στο 29,2% και δεν συμπεριλαμβάνει την Μόρφου υπό ε/κ διοίκηση, όπως στοχεύει η ε/κ πλευρά. Ο χάρτης της ε/κ πλευράς, περιορίζει το τ/κ κρατίδιο στο 28,2%, περιλαμβάνει την Μόρφου υπό ε/κ διοίκηση και την Καρπασία υπό ειδικό καθεστώς. Οι δύο χάρτες βρίσκονται σε κρύπτη στο κτίριο των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη, ενώ άγνωστο παραμένει μέχρι αυτή την ώρα, πότε θα γίνει εκ νέου διαπραγμάτευση για το εδαφικό.
Ασφάλεια-εγγυήσεις
Η πρώτη συζήτηση του πιο καυτού κεφαλαίου των διαπραγματεύσεων, έγινε στη Γενεύη στα πλαίσια της Διάσκεψης για την Κύπρο, στην παρουσία των Υπουργών Εξωτερικών των εγγυητριών δυνάμεων και συνεχίστηκαν στο Μον Πελεράν από τεχνοκράτες. Οι συζητήσεις δεν κατέληξαν πουθενά, καθώς η τουρκική πλευρά δεν συζητά το ενδεχόμενο απάλειψης των τουρκικών εγγυήσεων και επιμένει στην παραμονή τουρκικών στρατευμάτων μετά τη λύση, θέσεις που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές από την ε/κ πλευρά. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατέθεσε ολοκληρωμένη πρόταση για την ασφάλεια, η οποία είναι και η μοναδική στο τραπέζι. Οι Βρετανοί επιμένουν, ότι νοουμένου ότι θα διατηρήσουν τις Βάσεις τους στην Κύπρο, θα κάνουν αποδεκτή την όποια φόρμουλα καταλήξουν οι υπόλοιποι ενδιαφερόμενοι.
Τί επιδιώκει η ελληνοκυπριακή πλευρά
Αρμόδια πηγή που βρίσκεται κοντά στις διαπραγματεύσεις, ανέφερε στο AlphaNews.live, ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα προσέλθει με τις ακόλουθες θέσεις:
- Να ακολουθηθεί η λογική του τριπτύχου που κατέθεσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
- Δεν θα δεχθούμε τον όποιο επιδιαιτητικό ρόλο από τα Ηνωμένα Έθνη
- Θα απαιτήσουμε να επανέλθουν πίσω στις θέσεις στις οποίες είχαμε συγκλίσεις και υπαναχώρησαν
- Θέλουμε να συζητηθούν όλα τα θέματα ανεξαιρέτως
- Θα ζητήσουμε την επανάλειψη της Διάσκεψης για την Κύπρο
H θέση των Ηνωμένων Εθνών
Πηγή από τα Ηνωμένα Έθνη, σχολιάζοντας τα δεδομένα ενόψει της συνάντησης της Τρίτης, ανέφερε στο portal μας ότι τα Ηνωμένα Έθνη θα ασκήσουν ένα υποβοηθητικό ρόλο, θα συμβάλουν με ιδέες και προτάσεις εκεί όπου παρουσιάζονται «κολλήματα», υποστηρίζοντας ότι αυτή η συμβολή τους δεν θα έχει επιδιαιτητικό ύφος. Τονίζουν ότι η διαδικασία θα παραμείνει υπό την καθοδήγηση των δύο ηγετών, ωστόσο δεν μπορεί να συνεχίσει με την ίδια λογική και μεθοδολογία, αν τελικά οι πλευρές επιθυμούν να υπάρξει κατάληξη. Ο Έσπεν Μπαρθ Έϊντε φτάνει στην Κύπρο σήμερα, θα παραμείνει όλη την βδομάδα στο νησί και θα επιδιώξει να έχει συναντήσεις με επικεφαλής κομμάτων και στις δύο πλευρές. Σήμερα θα έχει συνάντηση με τον Τ/κ ηγέτη.
