Του Νικόλα Ζαννέττου
Τα όσα προκλητικά ολόκληρη η Κύπρος παρακολούθησε από τους τηλεοπτικούς δέκτες της την Κυριακή που μας πέρασε στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου με τον Τούρκο Πρόεδρο και τον εγκάθετο του στα κατεχόμενα να προαναγγέλλουν τον εποικισμό της Αμμοχώστου ανήκουν ήδη στο παρελθόν. Το πολιτικό, στρατιωτικό και οικονομικό εκτόπισμα της Τουρκίας υπήρξε μέχρι σήμερα πιο αποτελεσματικό απέναντι στη δυνατότητα του ελληνισμού να αναχαιτίζει τα πρωτοφανή δεδομένα που βρίσκονται ενώπιον του. Ποια είναι η επόμενη ημέρα για τα Βαρώσια και τους πρόσφυγες; Τι μέλλει γενέσθαι με το κυπριακό και ποιο το πλάνο της κυπριακής ηγεσίας;
Το θέμα των Βαρωσίων
Η Τουρκία δια στόματος Ερντογάν κάλεσε τους ιδιοκτήτες περιουσιών στην Αμμόχωστο να αποταθούν στην επιτροπή αποζημιώσεων που εγκατέστησε στα κατεχόμενα για να διεκδικήσουν τις περιουσίες τους. Η επιτροπή είναι αναγνωρισμένο όργανο από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το οποίο εν ολίγοις λέει πως αν ο αιτητής δεν πάρει αυτό που επιζητεί, τότε θα μπορούσε να αποταθεί στο Δικαστήριο για θεραπεία.
Η εν λόγω επιτροπή μπορεί να δώσει τρεις θεραπείες: Αποκατάσταση, ανταλλαγή, ή αποζημίωση. Οι διαδικασίες σε αυτή την επιτροπή αποδείχθηκαν διαχρονικά χρονοβόρες, εντούτοις ο νομικός Αχιλλέας Δημητριάδης εξέφρασε επανελειμμένα την άποψη ότι είναι η μοναδική οδός για τους ιδιοκτήτες περιουσιών στα Βαρώσια.
Από την πλευρά της η Κυβέρνηση διαφωνεί. Σήμερα με δήλωση του στο ΚΥΠΕ ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κυριάκος Κούσιος ανέφερε ότι στη βάση της νομικής συμβουλής που έλαβε η Κυβέρνηση, εάν υπάρξουν μαζικές προσφυγές στην εν λόγω επιτροπή, όχι μόνο δεν θα αποτραπούν οι τουρκικοί σχεδιασμοί για εποικισμό της Αμμοχώστου αλλά θα ενθαρρυνθούν.
Σύμφωνα με πληροφορίες του AlphaNews.live, ενώπιον της η Κυβέρνηση έχει ανάλυση η οποία λέει πως η τακτική της Τουρκίας έχει στόχο να λειτουργήσει ως παγίδα για τους Αμμοχωστιανούς με αντίκτυπο και στο κυπριακό. Εν ολίγοις η ανάλυση αναφέρει πως το βήμα αυτό είναι «κράχτης» προς τους πρόσφυγες, όμως εν τέλει η Τουρκία θα πει πως το 78% των περιουσιών ανήκει στο ΕΒΚΑΦ και άρα θα εγκρίνει ελάχιστες αποζημιώσεις. Σε περίπτωση δε που δεν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για εξελίξεις στο κυπριακό το αμέσως επόμενο διάστημα, μέχρι να υπάρξουν, θα είναι ήδη αργά. Δηλαδή θα δημιουργούν τέτοια τετελεσμένα στην περιοχή των Βαρωσίων που η επιστροφή τους θα είναι αδύνατη. Σε αυτή την περίπτωση διερωτάται κανείς τι θα απομένει προς διαπραγμάτευση στο τραπέζι.
Η απουσία της διεθνούς αντίδρασης
Μόνο ικανοποιημένη δεν μπορεί να είναι η Λευκωσία από τις χλιαρές αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας. Τα Ηνωμένα Έθνη δεν έχουν δείξει το παραμικρό ενδιαφέρον για να λειτουργήσουν ως θεματοφύλακες των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι θεσμοί της εδώ και πολλούς μήνες έδειξαν την απροθυμία τους για λήψη μέτρων κατά της Τουρκίας σε όλα ανεξαιρέτως τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν Κύπρος και Ελλάδα με την Τουρκία. Η απουσία απτής υποστήριξης αποδίδεται κυρίως στα οικονομικά συμφέροντα που συγκεκριμένα κράτη-μέλη έχουν με την Άγκυρα και τις συνέπειες που θα είχαν ενδεχόμενες κυρώσεις που θα έπλητταν την τουρκική οικονομία στις χώρες αυτές.
Εν μέσω των νέων προκλήσεων στην Αμμόχωστο και ενόψει ενδεχόμενων εξελίξεων στο κυπριακό, ο Υπουργός Εξωτερικών σε πρώτο χρόνο στο πλαίσιο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων την Πέμπτη και στη συνέχεια ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στις 10 και 11 Δεκεμβρίου στη Σύνοδο Κορυφής, θα πρέπει να αποφασίσουν ποια στάση θα τηρήσουν.
Οι αντιλήψεις που υπάρχουν είναι οι εξής:
Αν επιμείνουν στην επιβολή κυρώσεων, αυτό ενδεχομένως να σκληρύνει τη στάση της Άγκυρας ενόψει της άτυπης πενταμερούς για το κυπριακό και να εντείνει ακόμα περισσότερο τα προκλητικά βήματα σε ΑΟΖ και Βαρώσια.
Αν κινηθούν πιο συντηρητικά αποφεύγοντας τις κυρώσεις, τότε ενδεχομένως η Άγκυρα να συνεχίσει να κάνει ανενόχλητη όσα κάνει, επεκτείνοντας τα και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Η άποψη ότι οι διαπραγματεύσεις για το κυπριακό είναι μονόδρομος εδώ που ήρθαν τα πράγματα έχει πάντως επικρατήσει ασχέτως των συνεχιζόμενων προκλήσεων από την Τουρκία, καθώς επί του παρόντος δεν βρέθηκε άλλο εργαλείο που να οδηγεί σε ουσιαστική αναχαίτιση τους.
Η Κυβέρνηση πάντως είναι σε συνεννόηση και με τον Γενικό Εισαγγελέα ο οποίος επεξεργάζεται πέντε διαφορετικές νομικές ενέργειες για το θέμα των Βαρωσίων. Ωστόσο δεν θεωρούνται ενέργειες που έχουν τη δυνατότητα να ανατρέψουν κατά ουσιαστικό τρόπο τα τετελεσμένα που δημιουργεί η Τουρκία.
