Ο στρατηγός που ηγήθηκε του πραξικοπήματος για την ανατροπή της 55χρονης δυναστείας των Μπόνγο στη Γκαμπόν, αναμένεται να ορκιστεί πρόεδρος της μεταβατικής κυβέρνησης της χώρας την ερχόμενη Δευτέρα, σύμφωνα με ανακοίνωση του στρατού.
Ο στρατός θέλησε να διαβεβαιώσει τους δωρητές ότι η χώρα θα «σεβαστεί όλες τι δεσμεύσεις» τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό. Ο συνταγματάρχης Ούλριχ Μανφούμπι Μανφούμπια, εκπρόσωπος του νέου καθεστώτος, δήλωσε στην κρατική τηλεόραση ότι «θα εισαγαγούν σταδιακά» μεταβατικούς θεσμούς.
Ο πρόεδρος Αλί Μπόνγκο Οντίμπα, γιος του Ομάρ, ο οποίος είχε την εξουσία για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες, ανατράπηκε αμέσως μετά την ανακήρυξή του σε νικητή στις εκλογές του Σαββατοκύριακου.
Οι επικεφαλής του πραξικοπήματος ανακήρυξαν εν μέσω πανηγυρισμών τον στρατηγό Μπράις Ολιγκούι Νγκουέμα «μεταβατικό πρόεδρο» του Γκαμπόν.
Επίσης, αποκατέστησαν την πρόσβαση στο διαδίκτυο και την εκπομπή τριών γαλλικών μέσων επιρροής, που είχαν διακοπεί κατά την προεδρία του Μπόνγκο το Σάββατο.
Παράλληλα, επέβαλαν απαγόρευση κυκλοφορίας μεταξύ 6:00 μ.μ.-6:00 π.μ. «για τη διατήρηση της ηρεμίας και γαλήνης», ενώ τα σύνορα του Γκαμπόν παρέμειναν κλειστά.
Υπήρχαν λίγα ξεκάθαρα σημάδια της πολιτικής αναταραχής στην πρωτεύουσα της χώρας. Ουρές σχηματίστηκαν στα αρτοπωλεία και οπλισμένα οχήματα έκλεισαν την πρόσβαση σε δρόμους προς την κατοικία του Μπόνγκο, όπου εμφανίστηκαν μέλη της Ρεπουμπλικανικής Φρουράς, με βαρύ οπλισμό.
Η αντιπολίτευση της συμμαχίας Alternance 2023, που είχε τηρήσει σιωπή μέχρι σήμερα, κάλεσε τους πραξικοπηματίες να αναγνωρίσουν ότι η συμμαχία κέρδισε τις εκλογές και κάλεσε «τις δυνάμεις άμυνας και ασφάλειας σε συζήτηση για να βρεθεί... η καλύτερη λύση», μετά την ψηφοφορία.
Με επικεφαλής τον καθηγητή Άλμπερτ Όντο Όσσα, η συμμαχία είχε κατηγορήσει τον Μπόνγκο για «απάτη» και απαίτησε να παραδώσει την εξουσία «χωρίς αιματοχυσία».
Η τύχη του Μπόνγκο αγνοείται, αλλά η Επιτροπή για τη Μετάβαση και την Αποκατάσταση των Θεσμών (CTRI), στη οποία συμμετέχουν όλοι οι επικεφαλής των στρατιωτικών σωμάτων, ανέφερε ότι βρίσκεται σε κατ’ οίκον περιορισμό και ότι «έχει τεθεί σε συνταξιοδότηση».
Ο Μπρόνγκο εκλέχθηκε το 2009 μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο οποίος φέρεται να συγκέντρωσε μεγάλη περιουσία χάριν στον πετρελαϊκό πλούτο του Γκαμπόν. Επανεξελέγη το 2016, και πάλι υπό αμφισβητούμενες συνθήκες. Το 2018 υπέστη εγκεφαλικό, με αποτέλεσμα να αποδυναμωθεί η ισχύς του.
Πραξικοπήματα έχουν σημειωθεί σε ακόμα πέντε χώρες στην Αφρική τα τελευταία τρία χρόνια, το Μάλι, η Γουινέα, το Σουδάν, η Μπουρκίνα Φάσο και ο Νίγηρας. Οι νέοι ηγέτες των χωρών αυτών αντιστέκονται στην απαίτηση για επιστροφή στους στρατώνες σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Το πραξικόπημα στη Γκαμπόν δεν μπορεί να συγκριθεί με το Νίγηρα, είπε ο Μπορέλ
Ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ δήλωσε την Πέμπτη ότι το στρατιωτικό πραξικόπημα στη Γκαμπόν δεν μπορεί να συγκριθεί με την κρίση στον Νίγηρα, υποστηρίζοντας ότι οι αξιωματικοί παρενέβησαν μετά τη νίκη του ανατραπέντος Προέδρου Αλί Μπόνγκο σε άδικες εκλογές.
«Φυσικά, τα στρατιωτικά πραξικοπήματα δεν είναι η λύση, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στη Γκαμπόν υπήρξαν εκλογές γεμάτες παρατυπίες», είπε, υποστηρίζοντας ότι μια νοθευμένη ψήφος θα μπορούσε να ισοδυναμεί με πολιτικό «θεσμικό πραξικόπημα».
Ο Μπορέλ προέβη σε δηλώσεις λίγο πριν την άτυπη συνάντηση των ΥΠΕΞ της ΕΕ που συζητά πώς η ‘Ενωση θα βοηθήσει την περιφερειακή ομάδα ECOWAS της Δυτικής Αφρικής να χειριστεί τη στρατιωτική κατάληψη του Νίγηρα στις 26 Ιουλίου.
Στη συνάντηση στην ισπανική πόλη Τολέδο επρόκειτο να παρευρεθούν ο Πρόεδρος της Επιτροπής ECOWAS Ομάρ Αλιέ Τουράι και ο Υπουργός Εξωτερικών της ανατρεπόμενης πολιτικής κυβέρνησης του Νίγηρα, σύμφωνα με τον Μπορέλ.
Η ΕΕ και η ECOWAS αντιτίθενται σθεναρά στην ανατροπή του Προέδρου Μοχάμεντ Μπαζούμ από τον στρατό του Νίγηρα, αλλά ο Μπορέλ υποστήριξε ότι τα δραματικά γεγονότα της Πέμπτης στη Γκαμπόν δεν ήταν καθόλου συγκρίσιμα.
Ο Μπορέλ είπε ότι οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες εργάζονται για να μεσολαβήσουν για την κρίση στην Γκαμπόν και ότι δεν υπάρχουν σχέδια για εκκένωση, όπως έκαναν στον Νίγηρα.
Μιλώντας εξάλλου στο παγκόσμιο ειδησεογραφικό δίκτυο CNN ενόψει της συνόδου κορυφής, ο Μπορέλ είπε ότι δεν είναι καθόλου εφάμιλλη η κατάσταση στον Νίγηρα με αυτή στη Γκαμπόν.
