Παρά την λακωνική της διατύπωση, η χθεσινοβραδινή ανακοίνωση της Μοσάντ, ότι έλαβε μέσω των Αιγυπτίων και Καταρινών διαμεσολαβητών την έγγραφη απάντηση της Χαμάς σχετικά με το «πλαίσιο Μπάιντεν» που ορίζει τους βασικούς όρους μιας ενδεχόμενης συμφωνίας εκεχειρίας στη Γάζας, δημιούργησε κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας στο Ισραήλ, ανέφερε ο Γαβριήλ Χαρίτος, αναλυτής του σταθμού μας για ζητήματα Μέσης Ανατολής και ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, στη σημερινή εκπομπή ALPHA Καλημέρα και στην Κατερίνα Αγαπητού.
Μεταφέροντας την αίσθηση που επικρατεί στην γειτονική χώρα, επεσήμανε ο κ. Χαρίτος ότι, σε αντίθεση με άλλες φορές, οι διαρροές που δημοσιεύονται στα ισραηλινά μέσα είναι αισθητά λιγότερες σε ποσότητα και ποιότητα – γεγονός που χαρακτηρίζεται θετικό για μία θετική έκβαση των παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων, οι οποίες τις τελευταίες τρεις εβδομάδες είχαν «μπει στον πάγο».
Ωστόσο, όπως μετέδωσε σήμερα το πρωί το κρατικό ισραηλινό ραδιόφωνο, η απάντηση της Χαμάς φέρεται να είχε παραδοθεί στο Ισραήλ ήδη από χθες το μεσημέρι και το περιβάλλον του Πρωθυπουργικού Γραφείου στην Ιερουσαλήμ εξέφραζε απαισιόδοξες κρίσεις, ύστερα από μία «πρώτη ανάγνωση» όσων αντιπροτείνει η Χαμάς. Από την άλλη όμως, έχει σημασία ότι η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Israel Hayom στο σημερινό της φύλλο αναφέρει ότι, με βάση διαρροές από διπλωματικούς κύκλους στο Ισραήλ και στο εξωτερικό, η Χαμάς δεν απαιτεί πλέον την πλήρη παύση των ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γάζα κατά το μεταβατικό διάστημα μεταξύ των δύο σταδίων της διαδικασίας εκεχειρίας, προσθέτοντας ότι η παλαιστινιακή οργάνωση δείχνει πια να θέλει να επιδείξει μία στάση περισσότερο συγκαταβατική, σε σχέση πάντοτε με το παρελθόν.
Σε αυτό το συμπέρασμα συντείνει και η χθεσινοβραδινή ανακοίνωση της Χαμάς, στην οποία αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι «βλέπει με θετικό τρόπο την συνέχιση των διαβουλεύσεων», όπως επεσήμανε ο κ. Χαρίτος.
Παρότι ουσιαστικά δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς περιέχει η απάντηση της Χαμάς και σε ποια σημεία διαφέρει με προγενέστερες αντιπροτάσεις της, αυτό που σημείωσε ο κ. Χαρίτος στην ανάλυσή του είναι ότι, τόσο το Ισραήλ, όσο και η Χαμάς πιέζονται από τον παράγοντα «χρόνος».
Συγκεκριμένα, από τη μια, οι Ισραηλινοί έχουν θέσει στον εαυτό τους ως ημερομηνία-ορόσημο την 1η Σεπτεμβρίου, ημέρα κατά την οποία ανοίγουν τα σχολεία και ως εκ τούτου, μέχρι τότε θα πρέπει να έχει επιστρέψει η κανονικότητα στις πόλεις του βορείου Ισραήλ, με τους εκτοπισμένους τους κατοίκους να έχουν γυρίσει στα σπίτια τους. Παρότι υπάρχουν πολλές αμφιβολίες κατά πόσον αυτό το χρονοδιάγραμμα θα μπορέσει να τηρηθεί, ο Γαβριήλ Χαρίτος επεσήμανε ότι, αν και κανείς δεν το λέει ξεκάθαρα, με την συμπλήρωση ενός έτους από τα γεγονότα της περσινής 7ης Οκτωβρίου, η ερχόμενη 7η Οκτωβρίου δεν πρέπει να αποτελέσει «ακόμα μία συνηθισμένη ημέρα πολέμου». Με βάση, λοιπόν, αυτό το δεδομένο, η ισραηλινή πλευρά θεωρεί ότι οφείλει είτε να «κλείσει» - ή έστω να «διευθετήσει μονομερώς» μία εκεχειρία στη Γάζα το δυνατόν συντομότερο, προκειμένου το στράτευμα και η κρατική μηχανή να επικεντρωθούν στο μέτωπο με την Χεζμπολάχ στον βορρά.
Από την άλλη, η Χαμάς πιέζεται και εκείνη να «κλείσει» το μέτωπο της Γάζας. Αφ’ ενός, η παλαιστινιακή οργάνωση αντιλαμβάνεται ότι δεν διαθέτει πια τις επιχειρησιακές δυνατότητες που είχε παλιά. Αφ’ ετέρου, γνωρίζει ότι το Ισραήλ έχει ήδη στο τραπέζι έτοιμα σενάρια διακυβέρνησης της «επόμενης μέρας», τα οποία είναι σε θέση να τα εφαρμόσει ερήμην της.
Έτσι, όπως ανέφερε ο κ. Χαρίτος, περιγράφοντας το κλίμα που επικρατεί στο Ισραήλ από χθες το βράδυ, όλοι αναμένουν να μάθουν το περιεχόμενο της απάντησης της Χαμάς και την αντίδραση της ισραηλινής πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, ως επίσης και οι συγγενείς των ομήρων, οι οποίοι ήδη προετοιμάζουν διαδηλώσεις για τις επόμενες τρεις μέρες με σκοπό να πιέσουν την κυβέρνηση Νετανιάχου να αποδεχθεί ένα πλαίσιο εκεχειρίας που θα προβλέπει και την απελευθέρωση των οικείων τους, ύστερα από οκτώ μήνες αγωνίας. Κατά την εκτίμηση του κ. Χαρίτου, η εικόνα της κατάστασης θα έχει ξεκαθαρίσει μέχρι τις αρχές της ερχόμενης εβδομάδας.
Επί ποδός πολέμου στο μέτωπο Ισραήλ-Χεζμπολάχ – αλλά και ένα μικρό παράθυρο ευκαιρίας
Ενώ όλα δείχνουν ότι η κατάσταση στη Γάζα οδηγείται προς μία διευθέτηση, αντίθετη είναι η εικόνα που επικρατεί στο βόρειο μέτωπο μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ. Όπως ανέφερε ο Γαβριήλ Χαρίτος, η χθεσινή μέρα ήταν εξαιρετικά δύσκολη, ύστερα από την εξουδετέρωση ηγετικού στελέχους της Χεζμπολάχ στην Τύρο, που έδωσε τη σκυτάλη σε μπαράζ πυραυλικών επιθέσεων κατά πόλεων του βορείου Ισραήλ, με αποτέλεσμα πόλεις που βρίσκονται πολύ κοντά στα βόρεια προάστια της Χάιφας να αποφασίσουν για πρώτη φορά από την έναρξη του πολέμου να ανοίξουν τα δημόσια καταφύγια και να συστήσουν στους κατοίκους να βρίσκονται σε ετοιμότητα.
Από την άλλη όμως, η διατύπωση της προχθεσινής δήλωσης του υπαρχηγού της Χεζμπολάχ σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Associated Press – κατά την εκτίμηση του κ. Χαρίτου – άφηνε ένα πολύ μικρό «παράθυρο ευκαιρίας» εκτόνωσης της έντασης. Ναι μεν, ο υπαρχηγός της Χεζμπολάχ επανέλαβε ότι «η έκβαση του μετώπου στον Λίβανο εξαρτάται από την έκβαση της κατάστασης στη Γάζα», από την άλλη όμως ήταν η πρώτη φόρα που ηγετικό στέλεχος της λιβανικής οργάνωσης είπε ξεκάθαρα ότι εάν επιτευχθεί εκεχειρία στη Γάζα «τότε η Χεζμπολάχ θα σταματήσει αμέσως τα πάντα!». Από την έναρξη του πολέμου και μέχρι προχθές, τέτοια κατηγορηματική διατύπωση από την Χεζμπολάχ δεν ακούστηκε ποτέ.
Ο ρόλος του Ιράν
Ολοκληρώνοντας την ανάλυσή του, ο Γαβριήλ Χαρίτος υπενθύμισε ότι ο αυριανός δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών στο Ιράν είναι σε θέση να καθορίσει σημαντικές παραμέτρους, κυρίως στην έκβαση της κατάστασης στο μέτωπο Ισραήλ-Λιβάνου.
Τόσο ο μεταρρυθμιστής υποψήφιος Μασούντ Πεζεσκιάν, όσο και ο συντηρητικότερος Σαήντ Τζιαλιλί, έχουν ταυτόσημες θέσεις για την αναγκαιότητα συνέχισης της αμέριστης στήριξης της Χεζμπολάχ. Όποιος από τους δύο εκλεγεί Πρόεδρος του Ιράν, είναι σαφές ότι δεν θα έχει τον τελευταίο λόγο για τις αποφάσεις των Φρουρών της Επανάστασης σε καθαρά στρατιωτικό/επιχειρησιακό επίπεδο. Ωστόσο, με την εκλογή είτε του Πεζεσκιάν είτε του Τζιαλιλί, θα αναδειχθεί ο νέος Υπουργός Εξωτερικών και ο νέος Υπουργός Άμυνας του Ιράν, οι οποίοι θα πρέπει να λάβουν άμεσα πολύ συγκεκριμένες αποφάσεις, που μοιραία θα συμπληρώσουν το περίπλοκο παζλ της έκρυθμης κατάστασης που περνάει η Χεζμπολάχ και κατ’ επέκταση ο Λίβανος και το Ισραήλ – με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Παρακολουθήστε την ανάλυση του Γαβριήλ Χαρίτου στη σημερινή εκπομπή ALPHA Καλημέρα με την Κατερίνα Αγαπητού
