Του Νικόλα Ζαννέττου - n.zannettos@alphacyprus.com.cy
Περίοδο ανήσυχης ηρεμίας διέρχεται η κυπριακή διπλωματία ενώπιον μιας εξαιρετικά ρευστής κατάστασης που δημιουργείται στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Επιθυμία της Λευκωσίας ήταν να αξιοποιήσει τη ρευστότητα του διπλωματικού περιβάλλοντος για να πετύχει την προώθηση των θέσεων της στο κυπριακό. Τουλάχιστον μέχρι στιγμής αυτό που διαπιστώνεται είναι πως όσοι κινούν τα νήματα της παρασκηνιακής διπλωματίας εμφανίζονται για ακόμα μια φορά έτοιμοι να ικανοποιήσουν την ατζέντα της Τουρκίας προκειμένου να πετύχουν τους άμεσους στόχους τους.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έφερε τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ για απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο, ενδεχομένως σύντομα και από το πετρέλαιο. Η επόμενη μέρα φέρνει άπαντες να αναζητούν πηγές προμήθειας φυσικού αερίου δυτικών συμφερόντων και όπως ήταν αναμενόμενο η αξία και σημασία των αποθεμάτων της Ανατολικής Μεσογείου αυτομάτως αναβαθμίστηκε.
Το πλάνο της αξιοποίησης των αποθεμάτων αυτών με την ίδια ακριβώς φιλοσοφία ήταν εκείνο που έφερε την υποστήριξη των Αμερικανών στην έρευνα/ανάπτυξη των αποθεμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας κάτι που έγινε παράλληλα με τη διαδικασία για επίλυση του κυπριακού η οποία εν τέλει ναυάγησε το καλοκαίρι του 2017.
Σήμερα, η κυβέρνηση των Δημοκρατικών του Τζο Μπάιντεν, με τους ίδιους ακριβώς πρωταγωνιστές, τη Βικτόρια Νούλαντ, διερευνά το έδαφος με σκοπό τη συνεργασία των χωρών της περιοχής προκειμένου να αποτελέσουν πηγή προμήθειας φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Ισραήλ, Κύπρος, Αίγυπτος και Τουρκία, θεωρούνται σημαντικοί παίκτες που θα πρέπει να τα βρουν μεταξύ τους και να προσφέρουν βιώσιμες λύσεις στις ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης. Εμπόδιο για άλλη μια φορά, είναι το άλυτο κυπριακό πρόβλημα και οι προβληματικές σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα και την Κύπρο.
Το πρόβλημα σήμερα
Η μεγάλη διαφορά σε σχέση με το παρελθόν, όταν οι Αμερικανοί επιχείρησαν ξανά να προωθήσουν αυτές τις ιδέες είναι η στάση της Άγκυρας έναντι της προοπτικής επίλυσης του κυπριακού. Η Αμερικανίδα Υφυπουργός Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ ενημέρωσε στη διάρκεια των επαφών της ότι οι Τούρκοι δεν ενδιαφέρονται αυτή τη στιγμή να λύσουν το κυπριακό. Ως εκ τούτου, αφήνεται να αιωρείται το ενδεχόμενο με κάποιο τρόπο το ζήτημα της ενέργειας να προσπεράσει το άλυτο κυπριακό και να βρεθούν λύσεις εκτός του κουτιού που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα.
Αν και οι Αμερικανοί επί του παρόντος δεν φαίνεται να έχουν επισέλθει σε λεπτομέρειες, παραπέμποντας το ζήτημα σε μελέτες εμπειρογνωμόνων που θα γίνουν το αμέσως επόμενο διάστημα, η εξέλιξη αυτή ανησυχεί τη Λευκωσία.
Διπλωματικές πηγές έλεγαν στο AlphaNews.live ότι η Λευκωσία θα επιχειρήσει με δράσεις σε ευρωπαϊκό και όχι μόνο επίπεδο να στείλει το μήνυμα πως όσο η Τουρκία δεν συμμετέχει εποικοδομητικά προς την επανέναρξη διαπραγματεύσεων στο κυπριακό στη βάση του γνωστού συμφωνημένου πλαισίου, τίποτα δεν θα προχωρά. Αυτό όπως μας λέχθηκε θα μπορούσε να αφορά για παράδειγμα την αναβάθμιση των ευρωτουρκικών σχέσεων μέσω της λεγόμενης θετικής ατζέντας.
Οι Τούρκοι φέρονται να διαμήνυσαν στην Νούλαντ πως κανείς δεν θα πρέπει να αναμένει εξελίξεις στο κυπριακό πριν τις τουρκικές εκλογές του 2023, ωστόσο είναι πρόθυμοι να συμμετέχουν σε ένα διάλογο για να συμβάλουν στην αξιοποίηση των κοιτασμάτων της περιοχής για την Ευρώπη.
Επί του παρόντος κανείς στη Λευκωσία δεν διανοείται τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο, όμως ούτε υποτιμάται η «εφευρετικότητα» των εμπειρογνωμόνων τους οποίους επικαλέστηκε η κ. Νούλαντ. Ίσως για παράδειγμα, μας είπαν, να δοθεί άλλο περιεχόμενο στην επιθυμία της ε/κ πλευράς για «τολμηρά» Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Δηλώσεις Ερντογάν μετά από καιρό
Ο Τούρκος Πρόεδρος πάντως αξιοποιεί με μαεστρία το θετικό μομέντουμ που δημιουργείται για τη χώρα του εμφανιζόμενος έτοιμος να επιλύσει όλα τα προβλήματα του με τη Δύση. Έπεται μάλιστα μια σημαντική επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Ουάσιγκτον κατόπιν σχετικής πρόσκλησης από τον Αμερικανό ομόλογο του Άντονι Μπλίνκεν. Η Άγκυρα σε μια περίοδο που λαμβάνει τα εύσημα για το ρόλο της στο ουκρανικό, παρουσιάζεται έτοιμη να επιλύσει όλα τα προβλήματα της.
«Δίνουμε προτεραιότητα στη διασφάλιση της σταθερότητας στην ανατολική Μεσόγειο και την Κύπρο και καταβάλλουμε προσπάθειες για μια δίκαιη, ρεαλιστική και βιώσιμη λύση», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ερντογάν, ο οποίος μετά από καιρό έβαλε το κυπριακό στο κάδρο.
