Του Νικόλα Ζαννέττου - n.zannettos@alphacyprus.com.cy
Η επόμενη κάθοδος της προσωπικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στο κυπριακό θεωρείται καθοριστικής σημασίας για τη συνέχεια. Η εκτίμηση της ε/κ πλευράς είναι πως η Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ θα κάτσει ενδεχομένως μέχρι και ένα μήνα στην Κύπρο με σκοπό να βάλει τα πράγματα σε μια σειρά για το τι θα συμβεί παρακάτω. Ακόμα και αν ο στόχος για επανέναρξη διαπραγματεύσεων δεν πραγματωθεί, οι πλείστοι παράγοντες εκτιμούν πως το κυπριακό με κάποιο τρόπο θα οδηγηθεί κάπου…Την ίδια στιγμή αίσθηση προκαλεί η νέα πρωτοβουλία που ανέπτυξε ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ σε συνεργασία με τα συγκυβερνώντα κόμματα καθώς επίσης και τα μηνύματα που έφυγαν από την πρώτη κοινή συνάντηση Παπαδόπουλου-Σιζόπουλου.
Θα κάτσει αρκετές μέρες η Κουεγιάρ
Η κ. Ολγκίν αναμένεται να έχει συνάντηση με τον Νίκο Χριστοδουλίδη στις 11 Μαρτίου. Στις αποσκευές της αυτή τη φορά θα έχει τα μηνύματα που φέρνει από τα ταξίδια της στην Αθήνα, το Λονδίνο και την Άγκυρα. Το ενδιαφέρον βεβαίως θα είναι εστιασμένο στα όσα η απεσταλμένη του Γκουτέρες άκουσε κατά τις συναντήσεις της στην Τουρκία για να διαπιστωθεί κατά πόσο προκύπτει κάτι νεότερο που επιτρέπει στις συζητήσεις που θα ακολουθήσουν να κυλήσουν ομαλότερα. Κατ’ επέκταση, αν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες που θέλουν την ειδική απεσταλμένη να μένει στο νησί για αρκετές ημέρες, τότε είναι αναμενόμενο πως θα επιδιωχθεί και μια κοινή συνάντηση με τους δύο ηγέτες. Είναι άλλωστε ο μοναδικός τρόπος για να μπορεί αυτή η διαδικασία να φέρει ένα ενδεχόμενο κοινό σημείο εκκίνησης.
Από που θα ξεκινήσουμε;
Μέχρι στιγμής εκείνο που γίνεται πάντως αντιληπτό είναι πως δύσκολα θα γίνει αποδεκτή η θέση της ε/κ πλευράς για επανέναρξη διαπραγματεύσεων ακριβώς από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντάνα. Η άλλη πλευρά αξιώνει την αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας, μια θέση που επίσης δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή. Όμως λαμβάνοντας υπόψη πως προκειμένου να βρεθεί το σημείο εκκίνησης μιας νέας διαπραγμάτευσης, ήδη κομίζονται μηνύματα πως θα πρέπει να απαντηθούν και οι ανησυχίες της άλλης πλευράς, γίνεται αντιληπτό πως θα επιχειρηθεί να δημιουργηθεί χώρος για συζήτηση. Το πως θα γίνει αυτό, μένει να διαφανεί και κάπου εδώ μπαίνουν στην εξίσωση οι φόρμουλες που ενδεχομένως να έχει ήδη ετοιμάσει το Λονδίνο.
Η πρωτοβουλία Νικόλα
Αίσθηση πάντως προκάλεσε η πρωτοβουλία που ανακοίνωσε ξαφνικά ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος. Ο ίδιος διαψεύδει πως πίσω από αυτή την ιδέα κρύβεται ένα «exit plan» του κόμματος του από την κυβέρνηση και υποστηρίζει πως σκοπός είναι η «θωράκιση» της προσπάθειας του Προέδρου της Δημοκρατίας για επανέναρξη συνομιλιών ενισχύοντας κατά την έκφραση του το πνεύμα συνεργασίας και ετοιμότητας μεταξύ «όμορων πολιτικών δυνάμεων και προσωπικοτήτων». Προανήγγειλε μάλιστα συναντήσεις.
Η πρώτη συνάντηση λοιπόν πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Δευτέρας στα γραφεία του ΔΗΚΟ με τον Πρόεδρο της ΕΔΕΚ Μαρίνο Σιζόπουλο. Ο κ. Παπαδόπουλος ερωτηθείς σχετικά απάντησε πως ο Νίκος Χριστοδουλίδης είναι ενήμερος γι’ αυτή του την πρωτοβουλία, ενώ επανέλαβε πως το κόμμα του στηρίζει τις κινήσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας για επανέναρξη συνομιλιών και κατάληξη σε λειτουργική και βιώσιμη λύση.
Στις δικές του δηλώσεις, ο Μαρίνος Σιζόπουλος είπε πως από τη μια στηρίζει τις πρωτοβουλίες Χριστοδουλίδη, όμως παράλληλα είπε η ΕΔΕΚ παραμένει σταθερή και αμετακίνητη όσον αφορά τη μορφή λύσης του κυπριακού, δηλαδή ενάντια στη λύση που επιδιώκει ο Νίκος Χριστοδουλίδης. Έφερε μάλιστα ως παράδειγμα τη Βοσνία Ερζεγοβίνη από την οποία είπε πρέπει να παραδειγματιστούμε από τα προβλήματα βιωσιμότητας που υπάρχουν εξαιτίας της ΔΔΟ.
Απαιτείται συνεργασία και συλλογικότητα όχι μόνο μεταξύ των κομμάτων της συμπολίτευσης αλλά σε ολόκληρο τον πολιτικό χώρο.
Τα εθνικά μας ζητήματα αφορούν όλους και εμείς έχουμε αποδείξει στην πράξη πως μπορούμε να ενεργήσουμε εποικοδομητικά και συλλογικά, για ν’ αντιμετωπίσουμε… pic.twitter.com/gFGtFJWKe3— Νικόλας Παπαδόπουλος (@NicholasPapadop) February 26, 2024
«Δεν καταλαβαίνουν»
Μάλιστα ο κ. Σιζόπουλος είπε πως η εμπειρία αποδεικνύει πως οι αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών δεν αντιλαμβάνονται το κυπριακό στη «σωστή» του διάσταση, ως πρόβλημα δηλαδή εισβολής, συνεχιζόμενης κατοχής και εθνοκάθαρσης αλλά ως δικοινοτικό πρόβλημα. Είπε ακόμη πως όσα περισσότερα κόμματα στηρίξουν αυτή την προσέγγιση, τόσο πιο εύκολα θα μπορέσει η κ. Ολγκίν να κατανοήσει το πρόβλημα. Αυτά εν όψει εξάλλου και των συναντήσεων που θα έχει η προσωπική απεσταλμένη του Γκουτέρες με τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων.
Τα ερωτήματα
Αν και αυτά τα ζητήματα απασχόλησαν ακόμη και την προεκλογική εκστρατεία για τις προεδρικές εκλογές, είναι μάλλον κατανοητό πως σε περίπτωση που τα πράγματα στο κυπριακό προχωρήσουν, ενδεχομένως ο Νίκος Χριστοδουλίδης να αντιμετωπίσει ζητήματα με τους πολιτικούς του εταίρους.
Για παράδειγμα, ο Νικόλας Παπαδόπουλος αναπτύσσει αυτή τη στιγμή μια πρωτοβουλία με τίτλο «Συνεργασία για τη σταθερότητα» με φόντο το κυπριακό και η πρώτη του συνάντηση πραγματοποιείται με τον Μαρίνο Σιζόπουλο, το κόμμα του οποίου απορρίπτει τη λύση που επιδιώκει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Αυτό συμβαίνει σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, όπου η ε/κ πλευρά παλεύει με νύχια και με δόντια να στρέψει τις πιέσεις προς την τουρκική πλευρά η οποία απορρίπτει επίσης τη ΔΔΟ προτάσσοντας τη λύση δύο κρατών.
Ως εκ τούτου δεν αποκλείεται αν υπάρξουν εξελίξεις στο κυπριακό, να προκληθούν αναταράξεις που θα «αναγκάσουν» κόμματα της συγκυβέρνησης να αποχωρήσουν. Η διαφορά με την προηγούμενη κυβέρνηση, όταν συνέβησαν ανάλογα πράγματα, είναι πως ο Νίκος Χριστοδουλίδης δεν έχει με το μέρος του κανένα από τα μεγάλα κόμματα, όπως για παράδειγμα ο Νίκος Αναστασιάδης τον ΔΗΣΥ ή ο Δημήτρης Χριστόφιας το ΑΚΕΛ.
