Η ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης άλλαξε ριζικά αμέσως μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις που αυτή επέφερε στη γηραιά ήπειρο. Ζητήματα όπως η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, οι πράσινες πολιτικές, τα θέματα του κράτους δικαίου, έρχονται πια σε δεύτερη μοίρα, καθώς η προσοχή επικεντρώνεται στην ανασφάλεια που δημιούργησε στους Ευρωπαίους η επιθετικότητα της Ρωσίας και η διαπίστωση πως τα πάντα κρέμονται από μια κλωστή. Αυτό σε συνδυασμό με τις επικείμενες εκλογές των ΗΠΑ και το ενδεχόμενο επανεκλογής του Τραμπ, αναγκάζουν τους Ευρωπαίους να κοιτάξουν σοβαρά την ασφάλεια τους και την ενεργειακή τους απεξάρτηση.
Άμυνα
Το Politico αποκάλυψε πρόσφατα την ύπαρξη ενός 27σελιδου προσχεδίου για την στρατηγική μιας Ευρωπαϊκής Αμυντικής Βιομηχανίας, η οποία θα ενισχύσει οικονομικά και όχι μόνο την ασφάλεια της Ευρώπης. Υπό τον φόβο η Ρωσία να επιτεθεί σε μερικά χρόνια σε μια χώρα του ΝΑΤΟ, η Ευρώπη επιθυμεί να βελτιώσει σημαντικά την ικανότητα της να παράγει συλλογικά οπλισμούς. Ένα από τα προτεινόμενα μέτρα, ακολουθεί το πνεύμα του Αμερικανικού Σχεδίου πώλησης όπλων στο εξωτερικό, με σκοπό τις πωλήσεις σε τρίτες χώρες. Σήμερα η ευρωπαϊκή βιομηχανία όπλων δεν είναι αρκετά ανταγωνιστική, υπό την έννοια της παραγωγικότητας, δηλαδή του όγκου και του χρόνου παράδοσης.
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση αυτού του σχεδίου, αναμένονται εξελίξεις σύντομα και συγκεκριμένα στις 5 Μαρτίου όταν ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρεντόν θα παρουσιάσει το σχέδιο σε συνδυασμό με την οικονομική πρόταση. Το σχέδιο αναμένεται να προωθηθεί άμεσα, ωστόσο λόγω της μεσολάβησης των ευρωεκλογών, θα απασχολήσει την επόμενη σύνθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της οποίας μάλλον θα ηγείται και πάλι η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.
Ιδανικά το νέο σχέδιο θα φέρει την Ευρώπη σε θέση να παράγει γρήγορα και αποτελεσματικά τον απαραίτητο οπλισμό σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης. Θα χρηματοδοτείται μάλλον από το Ευρωπαϊκό Αμυντικό Επενδυτικό Πρόγραμμα. Πρόκειται για ένα σχέδιο δηλαδή που θα ασχολείται τόσο με την οργάνωση του βιομηχανικού προγράμματος, όσο και με την χρηματοδότηση του.
Παράλληλα τα κράτη-μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιούν παραγγελίες οπλισμού από κοινού ώστε να παίρνουν καλύτερες τιμές.
Οι Βρυξέλλες μάλιστα σκοπεύουν να εντάξουν σε αυτό το σχέδιο και την Ουκρανία σαν να είναι ήδη κράτος-μέλος της ΕΕ.
Ενέργεια και πληθωρισμός
Οι κυρώσεις που επέβαλε η δύση στη Ρωσία λόγω της εισβολής στην Ουκρανία, ενέτειναν σε μεγάλο βαθμό τις πληθωριστικές τάσεις με αποτέλεσμα να λειτουργούν εξαντλητικά στα πορτοφόλια των Ευρωπαίων. Ως εκ τούτου, ζητήματα όπως το κόστος ενέργειας, οι πηγές ενέργειας, η ακρίβεια, αναμένεται πως θα απασχολήσουν έντονα την ευρωπαϊκή ατζέντα. Ιδιαίτερα αν η αβεβαιότητα των δύο εν εξελίξει πολέμων σε Ουκρανία και Γάζα παραταθεί, η Ευρώπη θα κληθεί να βρει λύσεις για να απαντήσει στην καταπόνηση των πολιτών της. Ενδεικτικά ήταν και τα ξεσπάσματα αγροτών σε πολλές χώρες της Ευρώπης για τα αυξημένα κόστη παραγωγής αλλά και τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν ως αποτέλεσμα των πράσινων πολιτικών που κάποιοι θεωρούν πως βίαια μπήκαν στη ζωή μας χωρίς την αναγκαία σταδιακή μετάβαση και στήριξη.
Μεταναστευτικό
Τα ζητήματα μετανάστευσης απασχολούν έντονα τις χώρες, ευνοώντας παράλληλα τη μεγάλη άνοδο των ακροδεξιών κινημάτων σχεδόν σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Οι Βρυξέλλες απέτυχαν στη διαχείριση των τεράστιων μεταναστευτικών ροών τα τελευταία χρόνια με αποτέλεσμα ενώ το έργο της ενσωμάτωσης δεν φαίνεται να λειτουργεί τόσο καλά για την ώρα. Ως εκ τούτου οι ακραίες φωνές της Ευρώπης βρίσκουν έδαφος για να χτίσουν την ατζέντα τους σε αυτά τα ζητήματα, τη στιγμή που τα παραδοσιακά κόμματα βρίσκονται σε αμήχανη θέση βλέποντας τις πολιτικές των προηγούμενων χρόνων να προκαλούν αντιδράσεις στις κοινωνίες.
