Είναι το κυπριακό το δυσκολότερο ζήτημα στα ελληνοτουρκικά;

Πέμπτη, 7/12/2023 - 14:40
ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ

Ο Τούρκος Πρόεδρος συνήθισε άπαντες τα τελευταία χρόνια σε αρνητικές εκπλήξεις όταν επρόκειτο για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η ρητορική της Άγκυρας επί των ημερών Ερντογάν, ήταν εξόχως προβληματική με κύριο χαρακτηριστικό τις απειλές σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας αλλά και της ασφάλειας της. Η τελευταία επίσκεψη όμως του Ερντογάν στην Αθήνα ανέδειξε κάτι καινούργιο. Πέραν του γεγονότος ότι ο Τούρκος Πρόεδρος ήταν εξαιρετικά προσεκτικός στις αναφορές του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέπεμψε πλάι του την αυτοπεποίθηση που νιώθει αυτή τη στιγμή η Ελλάδα απέναντι στον φασαριόζο γείτονα της, με λόγο πολιτισμένο και μεστό, χωρίς λαϊκισμούς και περιττολογία.

Στη Λευκωσία η κυβέρνηση αναμένει με αγωνία την ενημέρωση του Έλληνα Πρωθυπουργού, κυρίως για όσα συζητήθηκαν σε σχέση με το κυπριακό. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε την κοινή θέση Αθηνών-Λευκωσίας, για την ανάγκη επανέναρξης διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν το 2017 στο Κραν Μοντάνα για λύση στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ. Είναι τόνισε ο μοναδικός τρόπος για να σημειωθεί πρόοδος στο ζήτημα της Κύπρου.

Από την άλλη, ο Τούρκος Πρόεδρος, χωρίς να επαναλάβει τα περί λύσης δύο κρατών, είπε πως η επίτευξη μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης στο κυπριακό με βάση τις πραγματικότητες στο νησί, θα είναι προς όφελος της περιοχής. Η αναφορά σε «πραγματικότητες», αφήνει ένα σχετικό χώρο, ωστόσο παραπέμπει ακριβώς στη θέση για μιας άλλης μορφής λύση η οποία μάλλον εκφεύγει του συμφωνημένου πλαισίου.

Άλλωστε θα πρέπει να σημειωθεί πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ανέφερε αρχικά πως στο κυπριακό, οι δυο τους διαφωνούν. Αποδεικνύεται συνεπώς πως το κυπριακό έχει καταστεί μια εξαιρετικά δύσκολη συζήτηση για την Ελλάδα και την Τουρκία, ακόμα και ως προς το σημείο εκκίνησης αλλά και τον στόχο μιας ενδεχόμενης νέας διαδικασίας. Το κατά πόσο η πρόοδος στα υπόλοιπα ζητήματα που οι δύο χώρες επιδιώκουν μια θετική ατζέντα θα μπορούσε να συμπαρασύρει και το κυπριακό, μένει να διαφανεί, όμως η γενική διαπίστωση είναι πως τα πράγματα παραμένουν στάσιμα.

Άλλωστε ο Κυριάκος Μητσοτάκης απέδειξε στη διάρκεια τόσο των δημόσιων δηλώσεων όσο και της προετοιμασίας αυτής της επίσκεψης ό,τι αντικρίζει τον προβληματικό του γείτονα με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση απ’ ότι οι προκάτοχοι του. Ο Ερντογάν έδειξε να θέλει να αποφύγει της εμπρηστικές αναφορές και τα πιθανά σφάλματα που θα μπορούσαν να τον αναδείξουν για άλλη μια φορά ως αρνητικό πρωταγωνιστή. Όταν μάλιστα ο Έλληνας Πρωθυπουργός προέβη σε δευτερολογία προς αποκατάσταση της προβληματικής αναφοράς του Ερντογάν για την μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, ο Τούρκος Πρόεδρος απλά χειροκρότησε και η διάσκεψη έληξε χωρίς τα επεισόδια που είδαμε στο παρελθόν.

Για το πρόβλημα της Κύπρου οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι καθώς επίκειται η έναρξη μιας νέας προσπάθειας για να διαπιστωθεί μέσω απεσταλμένου κατά πόσο υπάρχει πρόσφορο έδαφος για επανάληψη διαπραγματεύσεων. Σε αυτή τη φάση, οι ενδείξεις επί του εδάφους με τις παραβιάσεις στη νεκρή ζώνη, δείχνουν πως η τουρκική πλευρά μάλλον θέλει να υποσκάψει αυτή την προσπάθεια πριν καν ξεκινήσει.