Αναγνώριση Παλαιστίνης: Θα μπορούσε να βοηθήσει στον τερματισμό της διένεξης;

Τετάρτη, 22/5/2024 - 10:43
Παλαιστίνη

Η αναγνώριση της Παλαιστίνης ως κράτος είναι μια αμφιλεγόμενη συζήτηση που κρατάει χρόνια ιδιαίτερα εξαιτίας της συνεχιζόμενης διένεξης με το Ισραήλ. Διαχρονικά για τη Δύση, η ιδέα ήταν πως το στάτους της Παλαιστίνης θα αλλάξει όταν υπάρξει κατάληξη σε συμφωνία μετά από διαπραγματεύσεις. Μια συμφωνία βασίζεται στη λογική των δύο κρατών. Το Ισραήλ έχει ήδη αντιδράσει στις προθέσεις χωρών όπως η Νορβηγία, η Ισπανία και η Ιρλανδία, κάνοντας λόγο για ένα «βήμα παραμόρφωσης».

Όσοι τάσσονται υπέρ της μονομερούς αναγνώρισης της Παλαιστίνης, ισχυρίζονται πως είναι ένα πρώτο βήμα για μια διαρκή, βιώσιμη και ειρηνική λύση σε αυτή τη διένεξη που διαρκεί για δεκαετίες. Όσοι τάσσονται ενάντια σε αυτή τη λογική, υποστηρίζουν πως εκτός και αν οι συνθήκες επί του εδάφους αλλάξουν, η αναγνώριση θα ήταν ένα άσκοπο βήμα που θα εξυπηρετήσει μόνο το ξάσπρισμα του status quo χωρίς να μπορεί να επιφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα;

Σύμφωνα με αναλυτές, η αναγνώριση θα έδινε στους Παλαιστίνιους μια πολιτική, νομική και συμβολική δύναμη. Συγκεκριμένα οι όποιες παραβιάσεις από μέρους του Ισραήλ, θα έχουν μεγαλύτερες νομικές επιπτώσεις. Θα δημιουργούσε υπό κάποιες προϋποθέσεις ένα πιο ισχυρό έδαφος για διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη, αυτή τη φορά ανάμεσα σε δύο οντότητες που είναι ίσες στα μάτια του διεθνούς δικαίου. Οι υποστηρίζοντες αυτής της λογικής, ισχυρίζονται ακόμη πως θα μπορούσαν όλα τα ανοιχτά μέτωπα να επιλυθούν μέσω διεθνών επιδιαιτητικών μηχανισμών, ιδιαίτερα θέματα όπως οι μεταφορές, το κράτος δικαίου, η πολιτική αεροπορία, οι τηλεπικοινωνίες και άλλα. Το μεγαλύτερο όμως πλεονέκτημα για τους Παλαιστινίους, θα ήταν ο συμβολισμός αυτής της εξέλιξης. Θα μπορούσε για παράδειγμα η Παλαιστίνη να αποταθεί σε διεθνές δικαστήριο για να καταγγείλει το Ισραήλ.

Ποια είναι τα μειονεκτήματα;

Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις φαίνεται πως οι περισσότεροι Ισραηλινοί δεν θέλουν να δουν την Παλαιστίνη ως κράτος. Ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου το λέει εδώ και χρόνια. Για τους Ισραηλινούς και τους υποστηρικτές τους, μια τέτοια εξέλιξη θα συνεπάγεται με νίκη όσων για πολλά χρόνια προωθούν τη βία για να πετύχουν τους στόχους τους. Αν για παράδειγμα η αναγνώριση της Παλαιστίνης είναι παράγωγο των αιματηρών επιθέσεων της Χαμάς που είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο 1200 ανθρώπων, δημιουργείται ένα εξαιρετικά επικίνδυνο προηγούμενο. Αν η αναγνώριση έρθει τώρα, η Χαμάς θα πάρει τα «εύσημα» για το κατόρθωμα της και θα συνεχίσει να έχει το πάνω χέρι στις εξελίξεις με ότι αυτό συνεπάγεται.

Η διαφορά ανάμεσα στην αναγνώριση και τη λύση δύο κρατών

Παρά τα νομικά και συμβολικά πλεονεκτήματα που θα έχει η αναγνώριση της Παλαιστίνης από κάποια κράτη, επί του εδάφους δεν αναμένεται να αλλάξει κάτι άμεσα. Το μεγαλύτερο εμπόδιο για να υπάρξει Παλαιστινιακό κράτος, είναι το Ισραήλ το οποίο είναι διατεθειμένο να αποτρέψει την ίδρυση Παλαιστινιακού κράτους με κάθε κόστος. Παράλληλα η παλαιστινιακή ηγεσία είναι απόλυτα διχασμένη και δεν έχει απολύτως καμιά εγχώρια νομιμοποίηση. Μετά τα αιματηρά γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου, αυτά τα εμπόδια έχουν γίνει ακόμα πιο ισχυρά. Ποια είναι τα σύνορα της Παλαιστίνης; Ποιος ελέγχει την Ιερουσαλήμ; Υπάρχουν πολλά ανοιχτά ζητήματα, τα οποία μόνο μέσω μιας διαπραγμάτευσης θα μπορούσαν να επιλυθούν και κάτι τέτοιο για την ώρα φαντάζει απίθανο.