Οι τέσσερεις ανοικτές πληγές του Εθνικού Κατώτατου Μισθού

Κυριακή, 10/7/2022 - 12:16
Μικρογραφία

p.hadjiapostolou@alphacyprus.com.cy

Με τέσσερα καυτά ζητήματα να παραμένουν ακόμη ανοιχτά, ολοκληρώθηκε την Παρασκευή μια εβδομάδα έντονων διαβουλεύσεων που περιλάμβαναν κόντρες, διαφωνίες και πολλά πάρε δώσε, με στόχο την θέσπιση του Εθνικού Κατώτατου Μισθού. Ημερομηνία ορόσημο θεωρείται η 22α Ιουλίου όπου είναι προγραμματισμένη νέα ευρεία σύσκεψη των κοινωνικών εταίρων υπό τον Υπουργό Εργασίας Κυριάκο Κούσιο. Την 21η Ιουλίου ο Υπουργός θα έχει χωριστές συναντήσεις με τις εργοδοτικές και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις. Στο μεσοδιάστημα μέχρι την 21η Ιουλίου οι τεχνοκράτες του Υπουργείου Εργασίας θα ετοιμάσουν το τελικό πλαίσιο θέσπισης του κατώτατου μισθού, το οποίο θα αποτελέσει αντικείμενο διαβούλευσης του υπουργού Εργασίας με τους κοινωνικούς εταίρους κατά την 21η και 22α Ιουλίου, στο πλαίσιο μάλιστα που είχε ετοιμάσει η εκλιπούσα Ζέτα Αιμιλιανίδου. Στη σύσκεψη της Παρασκευής, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Υπουργός Εργασίας, μετέφερε στους εμπλεκόμενους το χρονοδιάγραμμα για ολοκλήρωση των συζητήσεων το οποίο έθεσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ενώ ταυτόχρονα ξεκαθάρισε τη θέση της Κυβέρνησης ότι η διαπραγμάτευση για τον κατώτατο μισθό ξεκινά από τα 924 ευρώ.

Τα τέσσερα ανοικτά κεφάλαια

Στην εβδομάδα που προηγήθηκε οι εμπλεκόμενοί φορείς μπήκαν σε ένα διάλογο στον οποίο άλλοτε υπήρχαν συγκλίσεις και άλλοτε έντονες διαφωνίες. Έκλεισαν πολλά επιμέρους ζητήματα άφησαν ωστόσο για το τέλος τα τέσσερα πιο ουσιαστικά θέματα που θα κλείσουν των κύκλο των συζητήσεων για τη θέσπιση κατώτατου μισθού, και θα αφήνουν ταυτοχρόνως ικανοποιημένους εργοδότες, εργαζόμενους και την Κυβέρνηση.

Ανοικτά κεφάλαια παραμένουν ο καθορισμός του ύψους του κατώτατου μισθού, ο οποίος μετά και την ξεκάθαρη θέση από πλευράς Κυβέρνησης φαίνεται πως είναι θέμα το οποίο έχει βρει τον δρόμο του,  η ωριαία βάση του εάν θα είναι δηλαδή 38ωρο ή 36ώρο ή το 40ωρο, το πότε θα εφαρμοστεί και ο μηχανισμός αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού.

Το θέμα του μηχανισμού αναπροσαρμογής έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο για τις συντεχνίες, όσο και για τους εργοδότες, αφού θα τεθούν οι παράμετροι ώστε να αναπροσαρμόζεται στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων όπως είναι το κόστος ζωή, αλλά και οι μακροοικονομικοί δείκτες π.χ. πορεία του ΑΕΠ, ανεργία.

Επιπλέον, στοιχείο είναι και η μέχρι τώρα διάσταση απόψεων μεταξύ συντεχνιών και εργοδοτικών οργανώσεων σε ό,τι αφορά το ακριβές ποσό του διάμεσου μισθού το οποίο θα ληφθεί υπόψη για τον καθορισμό και του εθνικού κατώτατου μισθού. Σημειώνεται πως με τον διάμεσο εννοούμε την μέση τιμή των μισθών και όχι τον μέσο όρο.

Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις θεωρούν πως θα πρέπει θεσπιστεί με βάσει την φόρμουλα της ευρωπαϊκής αρμόδιας υπηρεσίας η οποία δίνει διάμεσο μισθό τα €1727. Η διαπραγμάτευση για το ποσοστό κινείτο μεταξύ 54 και 60%. Δηλαδή ένας πρώτος κατώτατος μεταξύ 933 και 1037 ευρώ. Οι εργοδότες από την πλευρά τους έχουν άλλη θέση. Να θεσπιστεί δηλαδή κατώτατος με βάσει τον εθνικό διάμεσο μισθό ο οποίος το 2020 έκλεισε στα €1556 ευρώ.

Αν επικρατήσει αυτό το σενάριο, τότε ο Κατώτατος θα θεσπιστεί κάπου ανάμεσα σε 841 και τα 934 ευρώ. Στο θέμα αυτό, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις θεωρούν ότι είχε κλείσει κάτι με το οποίο εργοδοτικές οργανώσεις θεωρούν πως παραμένει ακόμα ανοικτό. Επιπρόσθετα, το θέμα της ωριαίας βάσης, αν και δεν έχει συζητηθεί πρόκειται για θέμα στο οποίο θα υπάρξουν έντονες διαφωνίες μεταξύ των συνδικαλιστικών και των εργοδοτικών οργανώσεων. Αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες προκύπτει από το γεγονός ότι οι εργοδοτικές οργανώσεις προκρίνουν την εφαρμογή του 40ώρου κάτι το οποίο όμως αποτελεί κόκκινο πανί για τις συνδικαλιστικές οργανώσεις.

Τέλος και αφού οι εμπλεκόμενοι τα βρουν μεταξύ τους το τελευταίο θέμα το οποίο θα πρέπει να πει σε συζήτηση είναι αυτό του πότε θα εφαρμοστεί ο κατώτατος μισθός με την εργοδοτική πλευρά να εκφράζει τη θέση ότι θα πρέπει να δοθεί κάποιος χρόνος και το συνδικαλιστικό κίνημα να διαμείνει πως σημείο αναφοράς ήταν ο Μάϊος. Σύμφωνα με πηγές από το συνδικαλιστικό κίνημα, το θέμα της εφαρμογής αποτελεί κόκκινο πανί ξεκαθαρίζοντας πως είναι αποδεκτό να δοθεί μια περίοδος προσαρμογής η οποία όμως θα ολοκληρωθεί και ο κατώτατος μισθός θα πρέπει να θεσπιστεί εντός του 2022. Αρμόδιες πηγές ωστόσο οι οποίες έχουν άμεση εμπλοκή με το θέμα θεωρούν πως ο κατώτατος μισθός θα τεθεί σε εφαρμογή τον Ιανουάριο του 2023.

Επιμέρους θέμα, ιδιαίτερα όμως σημαντικό, είναι το θέμα της λίστας των εξαιρέσεων για τα επαγγέλματα που δεν θα μπουν κάτω από την ομπρέλα του εθνικού κατώτατου μισθού. Αν και όπως όλα δείχνουν η λίστα δεν θα διαφοροποιηθεί και θα παραμείνει ως είχε οριστεί από την τέως Υπουργό Εργασίας, που περιλαμβάνει τις οικιακές βοηθούς, τους εργαζόμενους στους τομείς της γεωργοκτηνοτροφίας και της ναυτιλίας πληροφορίες αναφέρουν πως από τις εργοδοτικές οργανώσεις υπάρχουν πιέσεις για αλλαγές. Πιέσεις που θέλουν την συμπερίληψη στην λίστα αυτή και των εργαζομένων στους φούρνους. Απαίτηση ωστόσο που όπως φαίνεται δεν βρίσκει θετική ανταπόκριση από την Κυβέρνηση αλλά κυρίως από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις.

Όσο χρειαστεί

Το Υπουργείο Εργασίας έχει επαφές για ανταλλαγή απόψεων με όλους τους κοινωνικούς εταίρους σε μια προσπάθεια εξεύρεσης της όσο το δυνατό μεγαλύτερης σύγκλισης για την επίτευξη του κοινού στόχου που δεν είναι άλλος από την εφαρμογή του εθνικού κατώτατου μισθού, δήλωσε στο Alphanews.live, αρμόδια Κυβερνητική πηγή. Η ίδια πηγή ανέφερε πως εάν υπάρχει κάτι που οπωσδήποτε χαρακτηρίζει το συνδικαλιστικό κίνημα και τις εργοδοτικές οργανώσεις είναι η σοβαρότητα και υπευθυνότητα.

Το Υπουργείο Εργασίας, είπε, στηριζόμενο στα χαρακτηριστικά αυτά ευελπιστεί και υπάρχει η δυνατότητα να συγκεραστούν στο μεγαλύτερο βαθμό οι απόψεις ώστε, να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού και του μηχανισμού αναπροσαρμογής. Νοείτε, πρόσθεσε, ότι τόσο ο Υπουργός Εργασίας όσο και οι αρμόδιοι κυβερνητικοί φορείς, δεν τρέφουν ψευδαισθήσεις πως μπορεί να υπάρξει πλήρης ομοφωνία στον καθορισμό του ύψους του εθνικού κατώτατου μισθού και παραμέτρων που διέπουν την εφαρμογή του.

Πρόσθεσε επίσης πως υπάρχει η βεβαιότητα από πλευράς κυβέρνησης ότι θα επιτευχθούν εκείνες οι συγκλίσεις που θα καταστίσουν εφικτή την εισαγωγή του κατώτατου μισθού ως έκφραση κοινωνικού μέτρου και υλοποίησης της κοινωνικής πολιτικής του Προέδρου της Δημοκρατίας. Καταλήγοντας, η αρμόδια κυβερνητική πηγή, ξεκαθάρισε πως ο Υπουργός Εργασίας, θα συνεχίσει για όσο χρειαστεί, στα πλαίσια των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί, τις επαφές με τους κοινωνικούς εταίρους και αμέσως μετά αφού ενημερώσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και λάβει τις σχετικές οδηγίες θα προωθήσει τις τελικές του τοποθετήσεις προς του κοινωνικούς εταίρους για λήψη απόφασης.

Υπάρχουν αρκετές οι ανοιχτές λεπτομέρειες

Μιλώντας στο Alphanews.live ο διευθυντής της ΟΕΒ Μιχάλης Αντωνίου σημείωσε πως υπάρχουν ακόμη αρκετές λεπτομέρειες που πρέπει να επιλυθούν όμως παρέμεινε αισιόδοξος για την κατάληξη του θέματος, τονίζοντας ότι διαχρονικά υπήρχε ωριμότητα από τους κοινωνικούς εταίρους για να βρίσκονται λύσεις στα μεγάλα ζητήματα. «Πρέπει να υπάρχει μια συνάρτηση ενός ποσοστού του εθνικού διάμεσου μισθού, να ξεκινά χαμηλότερα από το τελικό στόχο που είναι μετά από μερικά χρόνια το 60% του Εθνικού διάμεσου.

Θα πρέπει ο κατώτατος να ξεκινά από μια απόσταση ασφαλείας και αφού δούμε ότι η οικονομία το αντέχει, σταδιακά με ένα οδικό χάρτη να τον αυξάνουμε χωρίς να δημιουργούνται παράπλευρες ζημιές», είπε. Ο κ. Αντωνίου υπενθύμισε πως σήμερα ο Εθνικός Κατώτατος Μισθός για τα εννέα επαγγέλματα είναι στα 870 και όχι 924 ευρώ.

Θετικές οι εξελίξεις

Μιλώντας επίσης στο Alphanews.live ο Γενικός Γραμματέας της ΣΕΚ Ανδρέας Μάτσας, χαρακτήρισε ως θετική εξέλιξη τον καθορισμό χρονοδιαγραμμάτων καθώς και ότι ο Υπουργός Εργασίας ξεκαθάρισε πως η συζήτηση για τον κατώτατο μισθό ξεκινά από τα 924 ευρώ. Νωρίτερα, το πρωί της Παρασκευής πριν από τη σύσκεψη με τον Υπουργό Εργασίας ο κ. Μάτσας έκανε λόγο για ανατρεπτική αλλοίωση του πλαισίου καθορισμού του κατώτατου μισθού, θέτοντας νέα ζητήματα εξαιρέσεων και άλλων παραμέτρων, συντηρώντας την φτωχοποίηση ευάλωτων ομάδων εργαζομένων.

«Θα είχαμε θεσπισμένο κατώτατο μισθό τέλος Μαΐου, δήλωσε ο ΓΓ της ΣΕΚ Ανδρέας Μάτσας επισημαίνοντας ότι αυτό είναι προεκλογική δέσμευση του Προέδρου Αναστασιάδη και σημείωσε ότι δεν πρέπει να αρχίσει ένας διάλογος από την αρχή, καθώς τα περισσότερα θέματα στις συζητήσεις των κοινωνικών εταίρων με την αείμνηστη Υπουργό Εργασίας, Ζέτα Αιμιλιανίδου ήταν κλειστά», είπε.

Συμφώνησαν ότι διαφωνούν

Αξίζει να σημειωθεί πως την εβδομάδα που προηγήθηκε το κλίμα της συζήτησης μεταξύ των εμπλεκομένων άλλαξε αισθητά σε σχέση με την ευρεία σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο υπό την προεδρία του Νίκου Αναστασιάδη.

Σε εκείνη τη σύσκεψη, εργοδότες και εργαζόμενοι συμφώνησαν ότι διαφωνούν για το θέμα.

Με την ολοκλήρωση της συνάντησης οι συντεχνίες επέκριναν τις εργοδοτικές οργανώσεις ότι επιχειρούν να αλλάξουν το πλαίσιο θέσπισης του κατώτατου μισθού υποστηρίζοντας πως στη σύσκεψη της Τρίτης παρατηρήθηκε οπισθοδρόμηση. Από την πλευρά τους, οι εργοδοτικές οργανώσεις υποστηρίξαν ότι ουδέποτε είχε ολοκληρωθεί ο διάλογος. Διαφωνία καταγράφηκε στον τρόπο υπολογισμού του κατώτατου μισθού και ειδικότερα για το κατά πόσον θα υπολογιστεί στη βάση των στοιχείων της Στατιστικής Υπηρεσίας ή της ευρωπαϊκής έρευνας EU-SILC.

Ποια επαγγέλματα καλύπτει ο κατώτατος μισθός στην Κύπρο

Σήμερα ο κατώτατος μισθός στην Κύπρο καλύπτει συγκεκριμένα επαγγέλματα, βάσει του περί Κατώτατων Μισθών Διατάγματος του 2012, το οποίο προνοεί:

 

Κάθε πωλητής/πωλήτρια, γραφέας, νοσηλευτικός βοηθός, βοηθός παιδοκόμου, βοηθός βρεφοκόμου, σχολικός βοηθός και φροντιστής ο οποίος/ η οποία εργάζεται με πλήρη απασχόληση πρέπει να λαμβάνει αρχικό μηνιαίο μισθό ο οποίος να ανέρχεται τουλάχιστον στα €870 ακαθάριστα και μετά από 6μηνη συνεχή περίοδο απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, ο μισθός αυτός να αυξάνεται τουλάχιστον στα €924 ακαθάριστα.

Κάθε φρουρός ασφαλείας πρέπει να λαμβάνει αρχικό ωριαίο μισθό τουλάχιστον €4,90 ακαθάριστα και μετά από 6μηνη περίοδο συνεχούς απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, ο μισθός αυτός πρέπει να αυξάνεται στα €5,20 ακαθάριστα.

Κάθε καθαριστής/καθαρίστρια πρέπει να λαμβάνει αρχικό ωριαίο μισθό τουλάχιστον €4,55 ακαθάριστα και μετά από 6μηνη περίοδο συνεχούς απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, ο μισθός αυτός πρέπει να αυξάνεται στα €4,84 ακαθάριστα.

 

Το ύψος κατώτατου μισθού στην ΕΕ

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πιο πρόσφατα επίσημα στοιχεία για το ύψος του κατώτατου μισθού στις χώρες Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τη eurostat, καταδεικνύουν ότι οι μηνιαίοι κατώτατοι μισθοί διαμορφώνονται κάτω από 700 ευρώ στις χώρες ανατολικής Ευρώπης και πάνω από 1.500 ευρώ στα βορειοδυτικά της ΕΕ. φαίνεται πως τον μεγαλύτερο εθνικό κατώτατο μισθό τον έχει το Λουξεμβούργο, στα 2.250 ευρώ.

Ακολουθεί λίγο πάνω από 1.750 ευρώ η Ιρλανδία, ενώ Ολλανδία και Βέλγιο έχουν 1.725 και 1.650 αντίστοιχα. Γερμανία και Γαλλία έχουν εθνικό κατώτατο που ανέρχεται στα 1.625 και στα 1.600 αντίστοιχα. Στην Ισπανία ανέρχεται σε 1.125 ευρώ και στην Σλοβενία στα 1.085 ευρώ. Η Πορτογαλία φαίνεται να είναι στα 820 ευρώ και η Μάλτα στα 800. Η Ελλάδα θέσπισε τον κατώτατο μισθό εντός της προηγουμένης εβδομάδας στα 713 ευρώ, παρόλο που στο εν λόγω γράφημα της Eurostat τον παρουσιάζει στα 750 - 780 ευρώ.