Άμεση συνταξιοδότηση του Ευρωβουλευτή Νιαζί Κιζίλγκιουρεκ ανακοίνωσε ενώπιον της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου Τάσος Χριστοφίδης, στον απόηχο της έντονης συζήτησης γύρω από το ενδεχόμενο παραβίασης του συντάγματος από το Πανεπιστήμιο Κύπρου για παραχώρηση άδειας άνευ απολαβών στον Ευρωβουλευτή μετά την εκλογή του.
Ανοιχτό είναι πλέον το ενδεχόμενο ο κ. Κιζίλγκιουρεκ, ο οποίος κατείχε θέση μόνιμου καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και βρίσκεται με άδεια άνευ απολαβών από τον Ιούνιο του 2019, να προσφύγει στη δικαιοσύνη, μετά την απόφαση αυτή.
Υπενθυμίζεται ότι το θέμα απασχόλησε έντονα την Επιτροπή Θεσμών με τον Γενικό Ελεγκτή να εγείρει θέμα ασυμβίβαστου και κόμματα και βουλευτές να ασκούν ασφυκτικές πιέσεις για συμμόρφωση με τους νόμους και το Σύνταγμα.
Μάλιστα, ο Γενικός Ελεγκτής κατήγγειλε, μεταξύ άλλων, την ηγεσία του Πανεπιστημίου Κύπρου, για διασπάθιση δημόσιου χρήματος, καθώς για όσο χρόνο βρίσκεται με άδεια άνευ απολαβών ο καθηγητής, συνυπολογίζεται για σκοπούς σύνταξης και εφάπαξ.
"Έγινε αυτό που έπρεπε"
Σε δηλώσεις του με το πέρας της συνεδρίας ο Πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών Δημήτρης Δημητρίου επεσήμανε ότι έγινε αυτό που έπρεπε να γίνει.
"Σήμερα στην Επιτροπή Θεσμών σε σχέση με το θέμα του Πανεπιστημίου Κύπρου ακούσαμε πως το Συμβούλιο του Πανεπιστημίου σε συνεδρίαση της 17ης του Γενάρη αποφάσισε στο να λήξει τη σχέση που έχει με τον κ. Κιζίλγιουρεκ. Εφαρμόζει τους νόμους και το Σύνταγμα και αυτό είναι πολύ θετικό και ήταν και κάτι το οποίο ήταν απαραίτητο να γίνει."
"Την ίδια ώρα, θέλω να επαναλάβω τη δική μου θέση, πως πιστεύουμε ότι είναι πλούτος για ένα ακαδημαϊκό ίδρυμα να έχει στις τάξεις του έναν τέως Βουλευτή, ένα τέως Υπουργό, ένα τέως Ευρωβουλευτή και ως εκ τούτου ως Επιτροπή Θεσμών θα αναλάβουμε νομοθετική πρωτοβουλία χωρίς να προκαταλαμβάνουμε την έκβασή της για να λυθεί αυτός ο αναχρονισμός". συνέχισε.
Απάντησε επίσης στην "προσπάθεια του ΑΚΕΛ για πολιτικοποίηση του θέματος", όπως είπε.
"Κανείς δεν ανέδειξε το θέμα λόγω της καταγωγής του κ. Κιζίλγιουρεκ. Ο κ. Κιζίλγιουρεκ είναι εκλεγμένος Ευρωβουλευτής της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η ισονομία και η ισοπολιτεία δεν κάνει διακρίσεις και οι νόμοι πρέπει να εφαρμόζονται για όλους. Ούτε οι θεσμοί της Δημοκρατίας, είτε είναι ο Γενικός Εισαγγελέας είτε είναι ο Γενικός Ελεγκτής που ανέδειξαν το θέμα, δεν το έκαναν επειδή είναι Τουρκοκύπριος ο κ. Κιζίλγιουρεκ. Ως εκ τούτου ας μην ψάχνουν στο ΑΚΕΛ φανταστικούς εχθρούς. Από εκεί και πέρα χρειάζεται να επαναλάβω προσωπικά και το εξής. Πως τους νόμους και το σύνταγμα οφείλουμε όλοι να τους τηρούμε όσο αναχρονιστικοί κι αν κάποιος πιστεύει ότι είναι, μέχρι την αλλαγή τους πρέπει να ισχύουν για όλους."
Η δήλωση του Πρύτανη:
Το άρθρο 70 του Συντάγματος προνοεί το ασυμβίβαστο μεταξύ της ιδιότητας του Βουλευτή ή Υπουργού και της ιδιότητας της θέσης επ’ αμοιβή σε Οργανισμό Δημοσίου Δικαίου, με το σκεπτικό ότι εγείρονται θέματα σύγκρουσης συμφέροντος όταν ο Βουλευτής ή Υπουργός καλείται να πάρει αποφάσεις για θέματα του Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου από τον οποίο προέρχεται. Στο άρθρο 16 του Περί της Εκλογής των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νόμου του 2004, προβλέπεται ότι το αξίωμα του μέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι ασυμβίβαστο με τα αξιώματα, την ιδιότητα ή θέση προς την οποία η ιδιότητα του Βουλευτή είναι ασυμβίβαστη δυνάμει του άρθρου 70 του Συντάγματος. Σε αντίθεση με την περίπτωση του Βουλευτή ή Υπουργού, ένας Ευρωβουλευτής δεν χειρίζεται θέματα του Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου από τον οποίο προέρχεται. Είναι γι΄ αυτό το λόγο που το Πανεπιστήμιο Κύπρου θεωρεί ότι δεν έχει παραβιάσει την ουσία και το πνεύμα του νόμου που αφορά στο ασυμβίβαστο μεταξύ της θέσης του Ευρωβουλευτή και του Καθηγητή με άδεια άνευ απολαβών.
Σημειώνω ότι και με βάση νομική γνωμάτευση που έχει εξασφαλίσει το Πανεπιστήμιο Κύπρου μπορούν να γίνουν οι ακόλουθες διαπιστώσεις:
1. Το άρθρο 16 του νόμου του 2004 παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας όπως καθορίζεται από το άρθρο 52 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προβλέπει τα εξής:
«Κάθε περιορισμός στην άσκηση των δικαιωμάτων και ελευθεριών που αναγνωρίζονται στον παρόντα Χάρτη πρέπει να προβλέπεται από το νόμο και να σέβεται το βασικό περιεχόμενο των εν λόγω δικαιωμάτων και ελευθεριών. Τηρουμένης της αρχής της αναλογικότητας, περιορισμοί επιτρέπεται να επιβάλλονται μόνο εφόσον είναι αναγκαίοι και ανταποκρίνονται πραγματικά σε στόχους γενικού ενδιαφέροντος που αναγνωρίζει η Ένωση ή στην ανάγκη προστασίας των δικαιωμάτων και ελευθεριών των τρίτων».
2. Το άρθρο 16 του νόμου του 2004 παραβιάζει την αρχή της ισότητας, αφού υπάρχει άνιση και δυσμενής μεταχείριση των Καθηγητών των δημόσιων Πανεπιστημίων της Κύπρου σε σύγκριση με τους συναδέλφους τους των άλλων χωρών μελών της ΕΕ, αφού στις άλλες χώρες της ΕΕ δεν τίθεται θέμα ασυμβίβαστου μεταξύ του αξιώματος του Ευρωβουλευτή και του Καθηγητή Πανεπιστημίου ακόμη και με απολαβές. Μια επιπλέον παραβίαση της αρχής της ισότητας οφείλεται στο γεγονός ότι το άρθρο 16 του νόμου του 2004 δημιουργεί ασυμβίβαστο μόνο για τους Καθηγητές των δημόσιων Πανεπιστημίων και όχι των ιδιωτικών Πανεπιστημίων.
Με βάση τα πιο πάνω, αν το θέμα αχθεί ενώπιον του Δικαστηρίου, είναι πολύ πιθανό, το άρθρο 16 του νόμου του 2004 να αποφασιστεί ότι δεν συνάδει ούτε με το ενωσιακό δίκαιο αλλά ούτε και με το Σύνταγμα της Δημοκρατίας.
Παρόλα αυτά, με βάση την ισχύουσα πρακτική, ένας νόμος είναι συνταγματικός, εκτός και η δικαστική διαδικασία αποφασίσει διαφορετικά. Συνεπώς επειδή θεωρείται ότι το γράμμα του νόμου έχει παραβιαστεί, το Πανεπιστήμιο Κύπρου μέσω του Συμβουλίου του αποφάσισε να προχωρήσει σε συνταξιοδότηση του συναδέλφου Νιαζί Κιζιλγιουρέκ, ώστε αν ο ίδιος το επιθυμεί να προσφύγει στη δικαιοσύνη και το θέμα που προκύπτει αναφορικά με τη συνταγματικότητα του νόμου του 2004 να κριθεί δικαστικά.
Το Πανεπιστήμιο Κύπρου θεωρεί τις σχετικές διατάξεις της νομοθεσίας αναχρονιστικές για τους λόγους που πολλές φορές έχουν εξηγηθεί. Για το σκοπό αυτό έχει αποστείλει προσχέδιο τροποποίησης της νομοθεσίας στον Υπουργό Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας και αναμένει τις δικές του ενέργειες.
