Συναγερμός για κακοκαιρία: Πως να προστατευτείτε πριν και μετά από πλημμύρες

Σε συναγερμό έχουν τεθεί οι αρμόδιες υπηρεσίες της Κυπριακής Δημοκρατίας, μετά την κίτρινη προειδοποίηση που έχει εκδώσει η Μετεωρολογική Υπηρεσία για έντονα καιρικά φαινόμενα που θα επικρατήσουν στο νησί μέχρι την Τρίτη.

Η Πυροσβεστική Υπηρεσία ανακοινώνει συστάσεις προς το κοινό: για όσους βρίσκονται στο σπίτι, για όσους εγκαταλείψουν το σπίτι τους, για όσους βρίσκονται στο αυτοκίνητο τους και για όσους επιχειρήσουν να διασώσουν άλλους πολίτες που κινδυνεύουν. 

Όταν είστε μέσα στο σπίτι:

• Ανοίξτε το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση ή αν υπάρχει διακοπή ρεύματος, κάποιο ραδιόφωνο μπαταρίας για να πληροφορηθείτε την κατάσταση που επικρατεί. Παρακολουθήστε τα έκτακτα δελτία ειδήσεων για ενδεχόμενες καταιγίδες, πλημμύρες και για λήψη μέτρων ασφαλείας.
• Αν διαμένετε σε υπόγειο ή ημιυπόγειο χώρο όπου λόγω της συνεχιζόμενης βροχόπτωσης η στάθμη του νερού συνεχίζει να ανεβαίνει, με κίνδυνο να πλημμυρίσει και μόνον εφόσον έχετε τη δυνατότητα να εμποδίσετε το νερό να μπει στο σπίτι, τότε μπορείτε να παραμείνετε εκεί αντιδρώντας άμεσα.
• Ζητήστε έγκαιρα τη βοήθεια των γειτόνων σας, δημιουργήστε αναχώματα με σακιά από χώμα ή άμμο, όπου οι συνθήκες το επιτρέπουν και χρησιμοποιήστε μηχανήματα αποστράγγισης νερού. Κλείστε τα παράθυρα και οποιοδήποτε άλλο άνοιγμα του σπιτιού με πλαστικές ταινίες ή σακούλες για να εμποδίσετε όσο το δυνατόν περισσότερο, την εισροή του νερού στο σπίτι.
• Αν λόγω της πλημμύρας εγκλωβιστείτε στο σπίτι, θα πρέπει να ανεβείτε γρήγορα στο ψηλότερο σημείο του σπιτιού (π.χ. ταράτσα) παίρνοντας μαζί σας για λόγους ασφαλείας ρούχα και αδιάβροχα με έντονο χρώμα, καθώς και το σακίδιο με τον εξοπλισμό ανάγκης.
• Μείνετε στο χώρο αυτό κάνοντας σήματα, χρησιμοποιώντας τον εξοπλισμό ανάγκης (φακούς, καθρέφτες, φωτοβολίδες κλπ.) για να σας εντοπίσουν τα συνεργεία διάσωσης.

Όταν εγκαταλείψετε το σπίτι:

• Αν διαμένετε σε σπίτι που βρίσκεται μακριά από άλλα σπίτια και η γύρω περιοχή αναμένεται, σύμφωνα με τα έκτακτα δελτία ειδήσεων, να πλημμυρίσει, θα πρέπει να απομακρυνθείτε γρήγορα και να καταφύγετε σε κάποιο ασφαλές σημείο. Αν έχετε καταφύγει σε κάποιο ύψωμα και έχετε απομονωθεί, χρησιμοποιήστε τον εξοπλισμό ανάγκης για να τραβήξετε την προσοχή των συνεργείων διάσωσης. Αν έχουν δοθεί οδηγίες για εκκένωση της περιοχής, εγκαταλείψτε έγκαιρα το σπίτι αφού προηγουμένως:

1. Πάρετε μαζί σας το σακίδιο με τον εξοπλισμό ανάγκης,
2. Τοποθετήστε σε ψηλά σημεία του σπιτιού όσα αντικείμενα μπορείτε (έπιπλα, ηλεκτρικές συσκευές),
3. Πάρετε μαζί σας σακίδιο με προμήθειες (ξηρά τροφή, νερό, κονσέρβες),
4. Κλείστε τις παροχές ηλεκτρισμού, νερού και γκαζιού. Σφραγίστε όλα τα σημεία από τα οποία μπορεί να περάσει το νερό (πόρτες, παράθυρα) ώστε να εμποδίσετε όσο το δυνατόν περισσότερο, την εισροή του νερού στο σπίτι.

• Μην απομακρυνθείτε από κατοικημένες περιοχές, ώστε αν χρειαστείτε βοήθεια να μπορούν να σας βρουν.  
• Αν βρεθείτε σε ορμητικά νερά, μην προσπαθήσετε να προχωρήσετε. Υπάρχει κίνδυνος να παρασυρθείτε από το νερό και να κινδυνεύσετε σοβαρά.

Αν είστε μέσα στο αυτοκίνητο:

• Σταματήστε έγκαιρα εκτός δρόμου και σε ασφαλές σημείο στην αριστερή πλευρά, για να μην παρασυρθείτε από τα νερά. Μη συνεχίσετε να κινείστε με το αυτοκίνητο, γιατί ενδέχεται να εγκλωβιστείτε και να θέσετε σε κίνδυνο της ζωή σας.
• Ανάψτε τα φώτα στη στάση έκτακτης ανάγκης και παραμείνετε μέσα στο αυτοκίνητο.
• Αποφύγετε τη στάθμευση κάτω από δέντρα που ενδέχεται να πέσουν, κάτω από καλώδια ή πυλώνες της ηλεκτρικής, καθότι υπάρχει ο κίνδυνος ηλεκτροπληξίας.
• Αν υπάρχει πτώση κεραυνών, μη βγείτε από το όχημά σας.
• Κλείστε τα τζάμια και μην ακουμπάτε σε μεταλλικά μέρη εντός του οχήματος.
• Μην επιχειρήσετε να περάσετε πάνω από γέφυρα, γιατί μπορεί να έχει υποστεί ζημιά από την πίεση του νερού.
• Αποφύγετε να κινείστε σε περιοχές που είναι καλυμμένες από το νερό και δεν διακρίνονται τα όρια του δρόμου. Κινδυνεύετε άμεσα να βρεθείτε εκτός δρόμου και να βουλιάξετε μέσα σε τάφρο.
• Μην πλησιάζετε σε περιοχές όπου έχουν σημειωθεί κατολισθήσεις.
• Ενημερωθείτε για προσβάσιμους δρόμους και εναλλακτικές λύσεις της πορείας σας (από την Αστυνομία και σχετικές ανακοινώσεις από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και Κοινωνικής Δικτύωσης) και ακολουθείστε τις οδηγίες της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής για να φτάσετε ασφαλείς στον προορισμό σας.

Όταν κινδυνεύουν συνάνθρωποί σας:

• Αν διαπιστώσετε ότι κινδυνεύουν συνάνθρωποί σας, προσπαθήστε να τους βοηθήσετε με κάθε τρόπο (νοουμένου ότι δεν θέτετε σε κίνδυνο τη δική σας ασφάλεια) και ειδοποιήστε παράλληλα τα συνεργεία διάσωσης. Μην εγκαταλείπετε αβοήθητους τους συνανθρώπους σας. 
• Βοηθήστε τα συνεργεία διάσωσης, ακολουθώντας τις οδηγίες τους.
• Η ψυχραιμία και η ετοιμότητα σώζουν ζωές.

Προετοιμασία – προληπτικά μέτρα:

• Βεβαιωθείτε ότι τα φρεάτια έξω από το σπίτι σας δεν είναι φραγμένα.
• Βεβαιωθείτε ότι οι υδρορροές των σπιτιών λειτουργούν κανονικά.
• Εάν διαθέτετε υδραντλίες σε υπόγειους ή ημιυπόγειους χώρους, βεβαιωθείτε ότι λειτουργούν κανονικά και είναι ικανές να αφαιρούν αρκετή ποσότητα όμβριων υδάτων.
• Πρόχειρα υποστατικά στέγαστρα με τσίγκους και παραπήγματα να είναι καλά στερεωμένα.
• Στερεώστε καλά κύλινδρα υγραερίου και ντεπόζιτα πετρελαίου οικιακής ή άλλης χρήσης.
• Ντεπόζιτα νερού και ηλιακοί θερμοσίφωνες να είναι καλά στερεωμένα.
• Απομακρύνετε πρόχειρες κατασκευές και υλικά από τις οροφές.
• Σκαλωσιές σε οικοδομές να στερεώνονται καλά.
• Να ασφαλίζονται και να στερεώνονται καλά διαφημιστικές πινακίδες.

Από την πλευρά της, η Δύναμη της Πολιτικής Άμυνας προβαίνει στις πιο κάτω συστάσεις προς το κοινό, με στόχο την πρόληψη και την ορθή προετοιμασία για ελαχιστοποίηση των κινδύνων και αρνητικών συνεπειών από τυχόν έντονες βροχοπτώσεις:

• Βεβαιωθείτε ότι τα φρεάτια έξω από το σπίτι σας ή τον χώρο εργασίας σας δεν είναι φραγμένα.
• Βεβαιωθείτε ότι οι υδρορροές στο υποστατικό σας λειτουργούν κανονικά.
• Αν διαθέτετε υπόγειο σε ευπαθή περιοχή με κίνδυνο να πλημμυρίσει, προχωρήστε στην ανόρυξη ειδικού λάκκου συσσώρευσης νερού και εγκαταστήστε αυτόματη αντλία νερού. Απομακρύνετε από το υπόγειό σας πολύτιμα αντικείμενα ή ακριβό εξοπλισμό.
• Αν κατοικείτε σε οικόπεδο με αυλή, αφήστε -όπου είναι δυνατόν- ελεύθερο χώμα για να απορροφά νερό η γη.
• Στερεώστε αντικείμενα που πιθανόν να παρασυρθούν από το νερό και να μετακινηθούν (π.χ. ντεπόζιτα, θερμοσίφωνες κ.α.).
• Επιδιορθώστε τυχόν ανοίγματα σε τοίχους περίφραξης.
• Ετοιμάστε σακιά άμμου που θα εμποδίσουν την εισροή νερού στο υποστατικό σας, αν βρίσκεται σε περιοχή που διατρέχει κίνδυνο να πλημμυρίσει.
• Σε περίπτωση που ενημερωθείτε για την εκδήλωση έντονων βροχοπτώσεων, περιορίστε τις μετακινήσεις σας και αποφύγετε την εργασία και παραμονή σε υπόγειους χώρους.

Κατά τη διάρκεια της πλημμύρας

Αν είστε μέσα σε κτήριο:

• Εγκαταλείψτε υπόγειους χώρους και μετακινηθείτε σε ασφαλές ψηλό σημείο.

Αν βρίσκεστε σε ανοικτό χώρο:

• Μη διασχίσετε πλημμυρισμένο δρόμο πεζοί ή με αυτοκίνητο / ποδήλατο / μοτοσυκλέτα.
• Σταματήστε και αλλάξτε κατεύθυνση, αν βρεθείτε σε δρόμο που έχει πλημμυρίσει.
• Εγκαταλείψτε το αυτοκίνητό σας αν έχει ακινητοποιηθεί, καθώς ενδέχεται να παρασυρθεί ή να πλημμυρίσει.
• Μείνετε μακριά από ηλεκτροφόρα καλώδια.
• Μην πλησιάζετε σε περιοχές στις οποίες έχουν σημειωθεί κατολισθήσεις.

Μετά την πλημμύρα

Αν βρίσκεστε σε ανοικτό χώρο:

• Μείνετε μακριά από περιοχές που έχουν πλημμυρίσει ή είναι επικίνδυνες να πλημμυρίσουν τις επόμενες ώρες καθότι:
  • • η πλημμύρα ενδέχεται να έχει μεταβάλει τα χαρακτηριστικά των γνώριμων περιοχών,
    • εγκυμονούν κίνδυνοι από σπασμένα οδοστρώματα και περιοχές με επικίνδυνη κλίση, και
    • τα νερά ενδέχεται να είναι μολυσμένα, αν έχουν παρασύρει μαζί τους διαφόρων ειδών αντικείμενα ή και ζώα.
• Μην εμποδίζετε τα συνεργεία διάσωσης.
• Μην χρησιμοποιείτε χωρίς σοβαρό λόγο το τηλέφωνο.

Πριν αρχίσετε τις διαδικασίες αποκατάστασης:

• Να θυμάστε ότι οι κίνδυνοι από την πλημμύρα δεν υποχωρούν αμέσως μετά την απόσυρση των υδάτων.
• Βεβαιωθείτε από τις αρμόδιες αρχές ότι η περιοχή σας είναι ασφαλής και μπορείτε να επιστρέψετε για τις εργασίες αποκατάστασης.
• Κλείστε τους διακόπτες παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και νερού.
• Φορέστε κλειστά παπούτσια και κατάλληλη ενδυμασία, ώστε να αποφύγετε τυχόν τραυματισμούς.

Ο Μετεωρολογικός Λειτουργός Μιχάλης Μούσκος ανέφερε στην εκπομπή Alpha Eνημέρωση ότι σήμερα τα φαινόμενα θα πληξούν κυρίως περιοχές στα ορεινά και το εσωτερικό, με ισχυρές καταιγίδες και χαλάζι.

Αύριο τα φαινόμενα αναμένεται να επεκταθούν και να ενταθούν, ενώ οι αρχές εκτιμάται ότι θα εκδώσουν νέα κίτρινη προειδοποίηση.