«Όσο πιο πολύ μπαίνεις μέσα σε αυτό το φως, τόσο πιο πολύ αυτό το φως δημιουργεί μέσα σου την ανάγκη να δημιουργήσεις αυτά τα πράγματα στο φυσικό πεδίο. Εγώ τα κάνω ζωγραφική.»
Ο Κύπριος Πικάσο, ο εισηγητής του κυβισμού στην Κύπρο, ένας από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες του νησιού, με διεθνή εκτόπισμα… Στέλιος Βότσης.
«Η κεντρική ιδέα πάνω στην οποία βασίζεται η ζωγραφική μου είναι η ιδέα του ότι τα πάντα βρίσκονται σε ενέργεια, τα πάντα είναι ακτινοβόλα ενέργεια, από τον ήλιο μέχρι τη φύση, μέχρι τη φύση του ατόμου.»
Θα γεννηθεί στη Λάρνακα το 1929, στην πόλη όπου θα κάνει τα πρώτα του βήματα για να εξελιχθεί σε έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της κυπριακής τέχνης. Από μαθητής κιόλας θα φανερώσει την κλίση και το ταλέντο του στη ζωγραφική.
1950. Ο Βότσης φεύγει για το μεταπολεμικό Λονδίνο όπου θα εκπληρώσει το όνειρό του να σπουδάσει ζωγραφική. Στο δεύτερο έτος των σπουδών του θα κερδίσει το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό ζωγραφικής της Σχολής, μα δεν θα παραλάβει ποτέ το βραβείο μιας και δεν πιστεύει ότι άξιζε μια τέτοια τιμή η δουλειά του.
«Εκείνο που προσπαθώ εν τέλει να κάνω μέσα από αυτόν όλο τον αγώνα και όχι μόνο εγώ, πιστεύω όλοι οι καλλιτέχνες, προσπαθούμε να ανακαλύψουμε τη φύση του όντος και να την μεταπλάσουμε, να την μεταδώσουμε. Προσπαθούμε να δώσουμε αυτή την μυστήρια ζωή η οποία διαπερνά τα πάντα.»
1963. Επιστρέφει στην Κύπρο και πρωτοστατεί στην ίδρυση του Επιμελητηρίου Καλών Τεχνών. Είναι μια εποχή ταραχών για τη χώρα, πράγμα που δεν θα αφήσει ανεπηρέαστη την τέχνη του. Θα προσφέρει στην παιδεία της τέχνης για τρεις δεκαετίες ως καθηγητής μέσης εκπαίδευσης και θα εκπροσωπήσει την Κύπρο σε διεθνείς εκθέσεις.
Θα ρίξει στον καμβά του γεωμετρικά σχήματα, ανθρώπινες μορφές και νέες εικαστικές ιδέες. Θα παντρέψει διάφορες μορφές έκφρασης και όντας ένα ανήσυχο πνεύμα θα «μπολιάσει» την κυπριακή τέχνη με τα ρεύματα που επικρατούν στη διεθνή σκηνή.
«Με ρώτησαν πάρα πολλοί γιατί βάζω γραμμές και κουκκίδες. Μα δεν είναι, η ζωή μας, ένα μηδενικό, ένα μικροσκοπικό τεμάχιο ύλης, ένα μικρότατο μηδενικό μέσα στην απειροσύνη του σύμπαντος; Δεν είμαστε ένας κόκκος άμμου, ένας κόκκος σινάπεως, δεν είμαστε;»
Έργα του σπουδαίου ζωγράφου ταξιδεύουν στο Λονδίνο για την έκθεση Votsis: Recent Paintings. Στον δρόμο της επιστροφής έρχονται αντιμέτωπα με τον Αττίλα και εγκλωβίζονται στο τελωνείο του λιμανιού της Αμμοχώστου. Σχεδόν μισό αιώνα μετά, τα έργα επιστρέφονται στο πλαίσιο των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και πλέον εκτίθενται στην προσωρινή Δημοτική Πινακοθήκη Αμμοχώστου στο Δημοτικό Μουσείο Αγίας Νάπας «Θάλασσα».
Η τουρκική εισβολή συγκλονίζει τον Βότση και εκφράζει τη δυσαρέσκειά του με σύμβολο τον Πενταδάκτυλο.
«Ο λόγος είναι απλός, διότι δεν μπορώ να πάω στον Πενταδάκτυλο. Μπορώ να γυρίσω όλο τον κόσμο και δεν μπορώ να πάω ένα μίλι πάρακατω. Αυτό το πράγμα το θεωρώ αίσχος, διότι η γη μας, η κυπριακή γη έχει χωριστεί και διαμαρτύρομαι μέσω της ζωγραφικής μου.»
Το επίγειο μονοπάτι του Στέλιου Βότση θα συναντήσει το καθαρό φως στις 9 Νοεμβρίου 2012.
«Εγώ ακολουθώ ένα στενό μονοπάτι, όσο το ακολουθάς στενεύει αλλά φωτίζεται, ώσπου φτάνεις στο καθαρό φως.»
