Γράφει ο Παναγιώτης Χατζηαποστόλου
p.hadjiapostolou@alphacyprus.com.cy
Απόφαση την οποία έλαβε η Πρόεδρος του Οικογενειακού Δικαστηρίου Πάφου και αφορά την επιμέλεια ανηλίκων από τους διαζευγμένους γονείς εξ ημισείας, ίσως επηρεάσει και τη συζήτηση η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών και αφορά τη μεταρρύθμιση του Οικογενειακού Δικαίου. Και αυτό γιατί η σχετική απόφαση του Οικογενειακού δικαστηρίου Πάφου θα αποτελεί προηγούμενο αφού καθορίζει ως τόπο διαμονής του παιδιού και τα δύο του σπίτια και η φύλαξη και φροντίδα ανατίθεται και στους δύο γονείς. Η σχετική απόφαση λήφθηκε μετά την εκδίκαση υπόθεσης η οποία διήρκησε για σχεδόν έξι χρόνια. Σύμφωνα με απόφαση του δικαστηρίου οι γονείς οφείλουν πλέον να παραδίδουν το ανήλικο τέκνο τους ο ένας στον άλλο όπως καθορίστηκε βάσει προγράμματος. Στο εν λόγω διάταγμα καθορίζεται ως τόπος διαμονής του ανήλικου ο εκάστοτε τόπος διαμονής του γονέα με τον οποίο θα διαμένει κάθε φορά στην επαρχία Πάφου. Οι υπόλοιπες πτυχές της γονικής μέριμνας του ανήλικου, όπως αποφάσισε η έδρα, θα ασκούνται μεταξύ των διαδίκων από κοινού.
Συζήτηση στη Βουλή
Το θέμα της εξ ημισείας επιμέλειας ανηλίκων, είχε συζητηθεί και ενώπιον της Επιτροπής Νομικών στα πλαίσια της συζήτησης του νομοσχεδίου για τη μεταρρύθμιση του Οικογενειακού Δικαίου. Το συγκεκριμένο ζήτημα έχει τεθεί ενώπιον της Επιτροπής Νομικών κατά τη συζήτηση του θέματος με τις απόψεις των εμπλεκομένων ωστόσο να διίστανται κάποιους από τους εμπλεκόμενους να ζητούν όπως τροποποιηθεί το Άρθρο 14 του Νόμου για το Οικογενειακό Δίκαιο ώστε σε περίπτωση διαζυγίου να διασφαλίζεται η εξ ημισείας επιμέλεια των παιδιών από τους γονείς και άλλους να επιμένουν στην διατήρηση των όσον ισχύουν σήμερα. Να σημειωθεί πως το υπό συζήτηση νομοσχέδιο αναφέρει πως το δικαστήριο θα δύναται να κατανέμει τη φύλαξη του τέκνου εξ ημισείας στους γονείς, με συγκεκριμένες πρόνοιες σε περίπτωση που ένας από τους δύο δεν πρέπει ή δε θέλει να το πράξει.
Αξίζει να σημειωθεί πως η μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων η διαδικασία που ακολουθείται ενώπιον του οικογενειακού δικαστηρίου ώστε από τη μια με την εξοικονόμηση χρόνου να προωθείται η εκδίκαση υποθέσεων κατά ταχύτερο τρόπο και από την άλλη το δικαστήριο να προστατεύει περαιτέρω τα δικαιώματα του παιδιού όπως αυτά αναγνωρίζονται σε διεθνείς συμβάσεις. Ρυθμίζονται, επίσης, θέματα που σχετίζονται με τους λόγους διαζυγίου και εισάγεται το συναινετικό διαζύγιο, ενδυναμώνεται η προστασία της οικογενειακής στέγης, ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν βία στην οικογένεια προστατεύοντας τα παιδιά πρώτα απ’ όλα και γενικότερα αναθεωρούνται τα ζητήματα σχέσεων γονέων και τέκνων. Δίνεται με όλες αυτές τις αλλαγές ιδιαίτερη έμφαση στα θέματα που επηρεάζουν το συμφέρον του παιδιού όπως αυτά περιλαμβάνονται στη σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού των Ηνωμένων Εθνών.
Δεν έπεισαν οι υπηρεσίες
Ιδιαίτερης αναφοράς χρήζει και ο τρόπος με τον οποίο η πρόεδρος του Οικογενειακού Δικαστηρίου αντιμετώπισε τις θέσεις του Γραφείου Κοινωνικής Ευημερίας αλλά και της Επιτρόπου Προστασίας δικαιωμάτων του Παιδιού. Σύμφωνα με την απόφαση, η μαρτυρία της αρμόδιας κρατικής λειτουργού για το ζήτημα που κλήθηκε να αποφασίσει ήταν αντικειμενική και ανεξάρτητη. Παρά ταύτα ωστόσο, η πρόεδρος του Οικογενειακού Δικαστηρίου Πάφου, τονίζει στην απόφαση της ότι δεν δύναται να αποδεκτεί την εισήγηση της για ανάθεση και φύλαξη του ανήλικου αποκλειστικά στην αιτήτρια, δεδομένου ότι ουδεμία πειστική αιτιολογία ή εξήγηση δόθηκε από μέρους της ως προς τους λόγους που την οδήγησαν να προβεί στην συγκεκριμένη εισήγηση. Αντιθέτως, επισημαίνεται, διαπιστώνει ότι όσο πιο πολύ χρόνο περνάει ο ανήλικος με τον αιτητή, τόσο μεγαλύτερο είναι το όφελος για τον πρώτο.
Η Επίτροπος Προστασίας του Παιδιού, από την πλευρά της ανέφερε πως δεν ενδείκνυται η έκδοση διατάγματος κοινής επιμέλειας αφού κάτι τέτοιο, σύμφωνα με την ίδια, δεν θα εξυπηρετούσε το συμφέρον του ανήλικου λόγω συγκρουσιακής σχέσης των γονέων του. Ωστόσο η Πρόεδρος του δικαστηρίου δεν έκανε δεκτή την εισήγηση λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επίτροπος δεν είχε οποιαδήποτε συνάντηση με το παιδί για να εξηγήσει ότι παρόλο που ο ίδιος ήταν πολύ θετικός εντούτοις υπήρξε άρνηση από μέρους της.
«Ανοίγει ο δρόμος»
Μιλώντας στο Alphanews.live η Επίτροπος Νομοθεσίας Λουίζα Ζανέττου, σε ανάρτηση της σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης παρατήρησε ότι η υπόθεση αποδεικνύει πως όταν υπάρχει θέληση και επιμονή ένα παιδί μπορεί να μεγαλώνει έχοντας πλάι του και τους δύο του γονείς. Όπως εξήγησε, με την απόφαση αυτή ανοίγει σιγά σιγά ο δρόμος για shared parenting όταν οι περιστάσεις το επιτρέπουν. Σχολιάζοντας την υπόθεση, η κα. Ζαννέτου, η συγκεκριμένη υπόθεση παρουσιάζει ιδιαιτερότητες λόγω της εμπλοκής της Επιτρόπου Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού στην υπόθεση. Πρόκειται όπως είπε για μια υπόθεση η οποία άξια σχολιασμού γιατί πρόκειται για περίπτωση που ενδέχεται να αποτελέσει παράδειγμα για άλλες παρόμοιες περιπτώσεις.
«Να δίνεται η επιμέλεια εξ ημισείας»
Με δηλώσεις του στον Αlpha Κύπρου το μέλος της Ομάδας Κατά της Γονικής Αποξένωσης Αλέξανδρος Ταλιώτης κληθείς να σχολιάσει τις διαχρονικές και αναποτελεσματικές προσπάθειες της Βουλής των Αντιπροσώπων να ρυθμίσει με σχετικούς νόμους το θέμα, εξήγησε πως «δεν είναι θέμα που αφορά μαμάδες ή μπαμπάδες, είναι θέμα που αφορά τα παιδιά και τους γονείς. Θα πρέπει να φύγουν οι ομαδοποιήσεις της μιας ή της άλλης πλευράς για διεκδικήσεις δικαιωμάτων ή οτιδήποτε άλλο που θεωρητικά προκύπτουν μέσα από τις αντιλήψεις του καθενός, για το καλό των παιδιών. Αυτό έχει σημασία και τίποτε άλλο». Ο κύριος Ταλιώτης υποστήριξε ότι ο όρος "φύλαξη και φροντίδα του παιδιού" αποτελεί αντικείμενο "κυνηγητού" στα δικαστήρια για διεκδίκηση επιδομάτων και άλλων οφελημάτων. «Τα χρήματα, τα περιουσιακά δεν έχουν ψυχή, τα παιδιά έχουν ψυχή. Και αυτός ο πυλώνας του οικογενειακού δικαίου πρέπει να έχει προτεραιότητα». Ο κύριος Ταλιώτης έκανε λόγο για περιθωριοποίηση του προβλήματος και επαναφορά του στη δημόσια σφαίρα σε προεκλογικές περιόδους. «Η νομοθεσία δεν έχει μεγάλα προβλήματα, αλλά παρερμηνεύεται από τους επαγγελματίες του χώρου. Ενώ για κάτι μπορεί να μην χρειάζεται αίτηση ενώπιον δικαστηρίου, τους στέλνουν για διάφορα θέματα και διεκδικήσεις. Πρέπει να συγκεκριμενοποιηθούν κάποια πράγματα στη νομοθεσία, δηλαδή το πλαίσιο συμπεριφοράς των ανθρώπων που παίρνουν απόφαση χωρισμού». Το μέλος της Ομάδας Κατά της Γονικής Αποξένωσης εισηγήθηκε ότι εφόσον οι γονείς κριθούν κατάλληλοι και υγιείς και πρόθυμοι από το Δικαστήριο, να δίνεται η επιμέλεια εξ ημισείας. «Εκεί και όπου υπάρχει βία να ακολουθείται η διαδικασία στα δικαστήρια. Οι πλείστες περιπτώσεις δεν έχουν βία. Και αυτό είναι που φοβούνται να κάνουν πολλοί».
