Τα μαλλιά, τα ρούχα και τα αξεσουάρ των μαθητών, καθώς και η «καταλληλότητα» αυτών στο πλαίσιο του σχολικού περιβάλλοντος, έχουν βρεθεί πολλές φορές στο επίκεντρο συζητήσεων. Το τελευταίο περιστατικό που καταγράφηκε στη Λάρνακα, όπου Διευθυντής απέβαλε πέραν των 30 μαθητών, λόγω «ανάρμοστου κουρέματος», φέρνει το θέμα εκ νέου στο προσκήνιο.
Κι ενώ οι αντιδράσεις δεν έχουν κοπάσει, το ζήτημα που προκύπτει δεν έχει να κάνει μόνο με το αν η απόφαση του Διευθυντή ήταν σωστή και σύμφωνη με τους κανονισμούς του σχολείου. Σχετίζεται, κυρίως, με τις επιπτώσεις που η συμπεριφορά του εν λόγω εκπαιδευτικού ενδέχεται να έχει, τόσο στην προσαρμογή των μαθητών στο νέο σχολικό περιβάλλον, όσο και στη σχέση που θα σφυρηλατηθεί ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και μαθητές. Διότι οι περισσότεροι μαθητές φοιτούσαν στην πρώτη Γυμνασίου, πράγμα που σημαίνει ότι ήταν η πρώτη τους μέρα στη Μέση Εκπαίδευση.
Ποια ήταν τα μηνύματα που πήραν και πώς αυτά μπορεί να επηρεάσουν τη σχολική τους εμπειρία, αλλά και την ανάπτυξη και αντίληψή τους για τη σχέση που «πρέπει» να έχουν με τους καθηγητές τους; Απαντήσεις στα ερωτήματα δίνει στο AlphaNews.Live η Σχολική/Κλινική Ψυχολόγος, Δρ. Ιφιγένεια Στυλιανού.
Οι αποβολές λόγω «απρεπούς εμφάνισης» κι η πρώτη μέρα στο σχολείο
Σχολιάζοντας το περιστατικό, η Δρ. Στυλιανού ξεκαθάρισε ότι η τιμωρία θα πρέπει να είναι πάντα η τελευταία επιλογή στη φαρέτρα των καθηγητών.
Ειδικότερα, η πρώτη μέρα στο σχολείο είναι ύψιστης σημασίας για τη μετέπειτα σχολική εμπειρία. Είναι σημαντική, διότι τίθενται οι βάσεις σε ό,τι αφορά στη σχέση εκπαιδευτικών-μαθητών. Δίνεται η ευκαιρία στις δύο πλευρές να έρθουν κοντά. Ως εκ τούτου, όταν η πρώτη επαφή είναι η τιμωρία, τι σχέση δημιουργείται; Ποια εικόνα δημιουργούν οι μαθητές για τους καθηγητές τους;
«Διαμορφώνονται οι πεποιθήσεις των μαθητών. Κάποιοι θα φοβηθούν. Άλλοι θα το δουν αντιστασιακά».
Όπως είπε, η τιμωρία αποδεδειγμένα δεν έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Έδωσε ως παράδειγμα το παράνομο παρκάρισμα και την ταχύτητα, θέλοντας να τονίσει ότι, παρ’ όλο που επιβάλλονται ποινές για τα συγκεκριμένα αδικήματα, οι άνθρωποι συνεχίζουν να επαναλαμβάνουν την εν λόγω συμπεριφορά.
Πώς θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ωφέλιμα το περιστατικό;
Όπως υπέδειξε, το γεγονός θα μπορούσε να αξιοποιηθεί προς όφελος της σχέσης του εκπαιδευτικού με τους μαθητές. Θα μπορούσε, είπε, ο Διευθυντής να το δει ως ευκαιρία για να περιγράψει στους μαθητές ποια εμφάνιση θεωρείται πρέπουσα κι αποδεκτή και ποια όχι, και ποιες συνέπειες υπάρχουν για τους μαθητές που δεν συμμορφώνονται.
Αυτό θα μπορούσε να γίνει εν είδει συζήτησης, όχι με την επιβολή κυριαρχίας, όπως έπραξε ο Διευθυντής.
«Σκεφτείτε τι διάθεση δημιουργούν τα παιδιά».
Είναι ζήτημα αυτοεικόνας
Σημαντική παράμετρο αποτελεί και το γεγονός ότι η τιμωρία είναι πιθανό να ενεργήσει αρνητικά και στην εικόνα που δημιουργούν τα παιδιά για τον ίδιο τους τον εαυτό.
Αν πάρουμε ως παράδειγμα το εν λόγω περιστατικό, οι μαθητές θα στιγματιστούν ως οι άτακτοι του σχολείου, ως αυτοί που βγήκαν στα κανάλια.
«Ποιος θα αποκαταστήσει το συναίσθημα που δημιουργήθηκε στον μαθητή;»
Η εμπειρία αυτή για έναν έφηβο μπορεί να είναι καθοριστική. Γι’ αυτό και η Δρ. Στυλιανού εφιστά την προσοχή, προτρέποντας όλους να είναι προσεκτικοί ως προς το πώς χαρακτηρίζουν τα παιδιά, καθώς οποιοσδήποτε χαρακτηρισμός μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο οι έφηβοι αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως ενήλικες.
«Αν ρωτήσετε έναν ενήλικα να σας πει μία τραυματική εμπειρία, αυτή κατά πάσα πιθανότητα θα προέρχεται από τα παιδικά ή τα εφηβικά χρόνια. Είναι αποτύπωμα που κουβαλά κάποιος για μία ζωή».
