του Γιώργου Χρυσάνθου
Ο κύριος Παύλος από τον Λυθροδόντα και ο δίδυμος αδελφός του Κώστας ήταν δύο από τους 12,192 στρατιώτες της Κυπριακής Εθελοντικής Δύναμης που δημιουργήθηκε το 1940 για να αντιπαραταχθεί στα σχέδια του Αδόλφου Χίτλερ.
«Κώστας Κασάπης ο αδελφός μου, Παύλος Κασάπης εγώ. Ακούγαμε τα νέα που έμπαινε η Ελλάδα στην Αλβανία και πισκαλιούσαμε. Και πάνω στον ενθουσιασμό πήγαμε 52 άτομα από αυτό το χωριό στον πόλεμο.»
97 ετών σήμερα ο κύριος Παύλος, θυμάται την μέρα που κατατάχθηκε λες και ήταν χθες και παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα του, αφού ήταν μόλις 17μιση ετών.
«Ο παπάς μας δεν είχε ιδέα τίποτε. Κρυφά. Δώσαμε του κοινοτάρχη από ένα σελίνι και μας έβγαλε πιστοποιητικό ότι ήμασταν 18 ετών. Και ο Εγγλέζος έδειξε του παπά μας το χαρτί και αυτός έπιασε τα κλάματα και έφυγε.»
Ένας… λεβεντόγερος όπως τον αποκαλούν οι χωριανοί με διαύγεια πνεύματος και με χαραγμένες στη μνήμη του σκηνές από μάχες που γράφτηκαν στην παγκόσμια ιστορία και ο ίδιος ήταν παρόν.
«Υπολογίσαμε ότι μερικούς μήνες θα έρθουμε πίσω. Δεν περιμέναμε ότι θα κάνουμε 5μιση χρόνια.»
Εκπαιδεύτηκε στην Αίγυπτο και από εκεί μαζί με εκατοντάδες άλλους κύπριους πήγαν στα σημερινά σύνορα Συρίας Λιβάνου, όπου έγιναν μερικές από τις μεγαλύτερες μάχες μεταξύ Γερμανών και συμμαχικών Δυνάμεων.
«Κατεβάζαμε τα πολεμοφόδια δέκα τη νύχτα αρχίζαμε. Από βλήματα όπλων στις χειροβομβίδες. Φοβούμασταν πολλά από τους όλμους ήταν το πιο επικίνδυνο όπλο. Κινδύνευσες να σκοτωθείς; Ναι, ήταν μεγάλη κουβέντα.»
Και προς το τέλος του 2ου παγκοσμίου πολέμου μεταφέρθηκε στην Ευρώπη και πολέμησε στην Ιταλία. Ήταν μάλιστα παρόν σε μια από τις μεγαλύτερες μάχες που γράφτηκαν στην παγκόσμια ιστορία, αυτή στο Μόντε Κασσίνο, λίγο έξω από τη Ρώμη όπου έγινε ένα από τα καθοριστικότερα βήματα για τη νίκη κατά των Δυνάμεων του Χίτλερ.
«Από εκεί στο Κασίνο. Ήταν ένα πολύ δύσκολο μέτωπο. Όταν πήγαμε εκεί βλέπαμε πτώματα. Άταφους. Μας έβαζαν με τα κανόνια και κινδυνεύαμε από στιγμή σε στιγμή να σκοτωθούμε. Κάναμε τρεις μήνες. Δόθηκε η τελική μάχη. Τους έριξαν βενζίνη από πάνω και όσοι γλύτωσαν σήκωσαν τα χέρια πάνω.»
Και κάπως έτσι ο κύριος Παύλος μαζί με τους άλλους επιζώντες επέστρεψαν στην Κύπρο με το τέλος του πολέμου το 1945.
Όπως ο ίδιος εξιστορεί ο πόθος της τότε εποχής δεν ήταν άλλος από την Ένωση με την Ελλάδα, και αφού οι μέχρι τότε Άγγλοι σύμμαχοι στην μάχη κατά του Χίτλερ, δεν ήταν διατεθειμένη να δώσουν την αυτοδιάθεση τους Έλληνες της Κύπρου, τότε ο ίδιος όπως και οι υπόλοιποι κατέληξαν στην ΕΟΚΑ.
Επί ενάμιση χρόνο μάλιστα κρατούμενος στις φυλακές μαζί με άλλους αγωνιστές.
«Αριθμός 1563. Α έτω εδώ. Παύλος Κασάπης.»
Όταν γνώρισε τον Αυξεντίου
Πριν την φυλάκιση του είχε προλάβει να αγωνιστεί στο πλευρό αρκετών ηρώων της ΕΟΚΑ, όπως τον Χανδιώτη Στυλιανού Λένα, ενώ πριν από μια μάχη είχε γνωρίσει και τον Γρηγόρη Αυξεντίου ως μοναχό, χωρίς να καταλάβει ποιος ήταν.
«Μου έκανε ερωτήσεις. Αν έχουμε οργάνωση στο χωριό, πόσα μέλη έχουμε. Του είπα ότι δεν επιτρέπεται να του πω γιατί είναι μοναχός. Τον είδα που γέλασε και έβαλε το χέρι του στο στόμα του. Ήταν ο Αυξεντίου.»
Ο κύριος Παύλος είναι σήμερα ένας από τους ελάχιστους επιζώντες κύπριους πολεμιστές του 2ου παγκοσμίου πολέμου.
Σήμερα απολαμβάνει με τον δικό του τρόπο τα γηρατειά μαζί με την σύζυγο του Αναστασία. Και τα όσα μας εξιστόρησε σίγουρα αποτελούν βιώματα που δεν πρέπει να σβήσουν στο πέρασμα των χρόνων.
