Χρειάστηκαν σχεδόν οκτώ χρόνια αγώνα, λύπης και απογοητεύσεων. Τόσος καιρός πέρασε από το μαύρο πρωινό της 14ης Ιουνίου του 2016 όταν η Sally Oxley αποχαιρέτησε για πάντα τον σύζυγό της, Anthony.
Όλα αυτά τα χρόνια η Sally πάλευε να αποδείξει αυτό που φώναζε από την πρώτη στιγμή, ότι ο θάνατός του άνδρα της δεν ήταν απλά μια άτυχη στιγμή, από τις πολλές που συμβαίνουν καθημερινά στους κυπριακούς δρόμους, αλλά το αποτέλεσμα μιας εγκληματικής αμέλειας του οδηγού του οχήματος με το οποίο συγκρούστηκε η μοτοσικλέτα του.
Στις 18 Δεκεμβρίου 2023 η κυπριακή δικαιοσύνη αποφάνθηκε στο πλαίσιο θανατικής ανάκρισης που αιτήθηκε η Sally, εκδίδοντας ένα πόρισμα-καταπέλτη σχετικά τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ο Βρετανός στρατιωτικός Anthony Oxley που υπηρετούσε στις Βρετανικές Βάσεις Ακρωτηρίου, έχασε το 2016 τη ζωή του στην άσφαλτο. Το πόρισμα αυτό, είναι η πρώτη μάχη που κερδίζει η Sally μετά από μία σειρά χαμένων μαχών στον πόλεμό της για δικαίωση όλα αυτά τα χρόνια, αφού ουσιαστικά της ανοίγει τον δρόμο να αιτηθεί να ξανανοίξει η υπόθεση στα βρετανικά δικαστήρια, από τα οποία δεν δικαιώθηκε ποτέ.
Ο Βρετανός στρατιωτικός Anthony Oxley
Στο πόρισμα, αντίγραφο του οποίου εξασφάλισε το AlphaNews.Live από τους δικηγόρους της στην Κύπρο, ο δικαστής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας αποφάνθηκε πως υπάρχει ενώπιόν του μαρτυρία που καταδεικνύει ότι πιθανόν στον θάνατο του Anthony Oxley, να έχουν συμβάλλει οι ενέργειες, πράξεις ή παραλείψεις τρίτων προσώπων.
Ωστόσο ο δικαστής κατέστησε σαφές ότι η κατάληξή του αυτή δεν υποδηλώνει απόδοση οποιουδήποτε είδους ευθύνης, αφού οι θανατικές ανακρίσεις δεν έχουν με βάση τη νομολογία αυτή την αρμοδιότητα. Σημείωσε ωστόσο στο πόρισμά του, ότι εν προκειμένω αυτό, θα πρέπει να διαβιβαστεί στον Γενικό Εισαγγελέα για περαιτέρω κατά την κρίση του διερεύνηση και χειρισμό.
Το τραγικό δυστύχημα και η εμπλοκή δικαιοδοσιών
Το θέμα να θυμίσουμε ανέδειξε στην Κύπρο το AlphaNews.Live το περασμένο καλοκαίρι όταν και ήρθαμε σε επαφή με την χήρα του Oxley, με αφορμή την επίσκεψή της στη χώρα μας προκειμένου να παραστεί στην προκαθορισμένη ακρόαση της θανατικής ανάκρισης που είχε ανοίξει στη Λευκωσία.
Σε συνέντευξη που μας παραχώρησε τότε η Sally, μάς είχε μιλήσει για το τραγικό πρωινό που άλλαξε τη ζωή της, αλλά και για τον αγώνα που έδινε από τότε για δικαιοσύνη.
Η ίδια και ο Anthony, το 2016 που σημειώθηκε το θανατηφόρο έμεναν μόνιμα στην Κύπρο με τα παιδιά τους, λόγω της εργασίας του 41χρονου.
Στις 08.30 το πρωί της 14ης Ιουνίου, ο Anthony οδηγώντας την μοτοσικλέτα του στην οδό Canberra εντός των Βάσεων Ακρωτηρίου συγκρούστηκε με όχημα που ερχόταν από την αντίθετη κατεύθυνση και το οποίο οδηγούσε ένας Αμερικανός στρατιωτικός, μέλος της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ.
Το σημείο όπου σημειώθηκε η θανατηφόρα σύγκρουση. Με πράσινο τοξάκι η πορεία του Oxley και με μπλε η πορεία του οχήματος
Από τη σύγκρουση ο Anthony εκτινάχθηκε βίαια στο οδόστρωμα και τραυματίστηκε κρίσιμα. Άμεσα μεταφέρθηκε με ελικόπτερο στο Νοσοκομείο Λευκωσίας όπου και λίγες ώρες αργότερα άφησε την τελευταία του πνοή.
Το σημείο που σημειώθηκε το θανατηφόρο δυστύχημα
Αν και όλα τα στοιχεία έδειχναν όπως μάς είχε πει στη συνομιλία μας η Sally, ότι ο Αμερικανός στρατιωτικός είχε επιχειρήσει παράνομη στροφή δεξιά, με αποτέλεσμα να κόψει τον δρόμο στον σύζυγό της, μαζί και το νήμα της ζωής του, αυτός δεν διώχθηκε ποτέ. Το μόνο που έγινε είναι μια θανατική ανάκριση στο Γουίκφιλντ της Μεγάλης Βρετανίας το 2018, η οποία περιορίστηκε να αποφανθεί ότι ο Anthony πέθανε από βαριά κρανιοεγκεφαλική κάκωση.
Αποτεινόμενη εξάλλου στις αμερικανικές αρχές, αρμόδιοι για το θέμα αξιωματικοί της είχαν ξεκαθαρίσει πως ο οδηγός του οχήματος δεν πρόκειται να διωχθεί.
Η μοτοσικλέτα του Anthony Oxley μετά το δυστύχημα
Την έρευνα για τις συνθήκες και τα αίτια του δυστυχήματος διενήργησαν αρχικά μέλη της Αστυνομίας των Βρετανικών Βάσεων. Ωστόσο έξι εβδομάδες μετά το δυστύχημα, και ενώ η SBA είχε καταλήξει σε συμπεράσματα και ανέμενε οδηγίες από την εισαγγελία, ο φάκελος της υπόθεσης έφυγε από τα χέρια της και πέρασε στα χέρια της αμερικανικής δικαιοσύνης, λόγω της ενεργοποίησης της Συνθήκης «Visiting Forces Act 1952», σύμφωνα με την οποία η αστυνομία των περιοχών των Βάσεων δεν είναι σε θέση να ασκήσει δίωξη όταν η δικαιοδοσία ασκείται από την επισκέπτρια δύναμη.
Αυτό που συνέβη ουσιαστικά, ήταν να έρθουν στο προσκήνιο τρεις χώρες και δύο δικαιοδοσίες, λόγω της ιδιότητας των ενεχόμενων οδηγών και του σημείου που συνέβη το δυστύχημα.
Σ' εκείνη τη συνέντευξη στο AlphaNews.Live, η Sally είχε κάνει λόγο για «συγκάλυψη» εκ μέρους των αμερικανικών αρχών και «αποφυγή ανάληψης ευθυνών» του εμπλεκόμενου οδηγού, ο οποίος δεν διώχθηκε ποτέ, ενώ έριχνε ευθύνες και στο βρετανικό Υπουργείο Άμυνας, που επέτρεψε να παραχωρήσει τη διερεύνηση της υπόθεσης στις αμερικανικές αρχές, παρά το γεγονός ότι το δυστύχημα σημειώθηκε σε κυρίαρχο έδαφος της Μ. Βρετανίας και θύμα του ήταν ένας Βρετανός πολίτης.
Επιχειρώντας στο πλαίσιο εκείνου του ρεπορτάζ να έχουμε και τη θέση των ΗΠΑ επί του θέματος, επικοινωνήσαμε με το γραφείο τύπου της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας, η οποία τοποθετούμενη είχε περιοριστεί να πει ότι μετά από προσεκτική εξέταση της συγκεκριμένης κλειστής υπόθεσης με τις διοικητικές και τις νομικές της ομάδες - και με την επικείμενη θανατική ανάκριση - θα αρνηθεί επί του παρόντος κάποιο επίσημο σχόλιο. Παράλληλα η αμερικανική πλευρά μάς είχε αναφέρει ότι «για τη συγκεκριμένη υπόθεση υπήρξε απόφαση και συμφωνία μεταξύ των δύο κυβερνήσεων» κι πως δεν θα προβούν σε κάποιο σχόλιο «για μία υπόθεση που έχει κλείσει».
Σχολιάζοντας την απάντηση των Αμερικανών, η Sally Oxley μας είχε πει τότε ότι η υπόθεση παραμένει «καθόλα ανοικτή» τονίζοντας ότι «όσο αγνοούν τα γεγονότα, τόσο το θέμα θα συνεχίζεται» επ’ άπειρον.
Ο μάρτυρας-κλειδί
Η θανατική ανάκριση έγινε εφικτό να ανοίξει στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας λόγω του γεγονότος ότι ο Anthony, ναι μεν τραυματίστηκε σε έδαφος των Βάσεων, αλλά απεβίωσε σε έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Καθοριστική εξάλλου για την έκβασή της, υπήρξε η κατάθεση ενός μάρτυρα – κλειδί που επιβεβαίωσε όλα όσα η Sally φώναζε τα τελευταία οκτώ χρόνια.
Ο μάρτυρας αυτός, Αστυνομικός των Βρετανικών Βάσεων, ήταν ο άνθρωπος που είχε σπεύσει τότε στη σκηνή του δυστυχήματος διεξάγοντας όλη την έρευνα για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες αυτό σημειώθηκε.
Τα όσα μάλιστα είπε στο δικαστήριο ήταν τόσο καθοριστικά, που οι νομικοί εκπρόσωποι της Sally δεν χρειάστηκε, όπως μάς είπαν σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε μαζί τους, να καλέσουν άλλο μάρτυρα.
Καταθέτοντας ο εν λόγω αστυνομικός είπε ενώπιον του Κύπριου δικαστή ότι το συμπέρασμά του τότε ήταν πως για το δυστύχημα ευθύνεται ο οδηγός του ενεχόμενου οχήματος, συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε με βάση τις μαρτυρίες που έλαβε, τα ευρήματα από τις εξετάσεις στη σκηνή του δυστυχήματος και από την κατάθεση του ίδιου του οδηγού του αυτοκινήτου.
Ο μάρτυρας επανέλαβε εξάλλου ενώπιον του δικαστή ότι το αυτοκίνητου του Αμερικανού στρατιωτικού πράγματι απέκοψε την πορεία της μοτοσικλέτας του Anthony Oxley, αφού στο όχημα υπήρχαν ζημιές πάνω στο μπροστινό μέρους του, στην πλευρά του συνοδηγού. Επιπρόσθετα, κατά τον Αστυνομικό της SBA Police, ο άτυχος Oxley δεν είχε καθόλου χρόνο να αντιδράσει, κάτι που διεφάνη από το μήκος των ιχνών τροχοπέδησης της μοτοσικλέτας του στο οδόστρωμα.
Θέση του, όπως είπε στο δικαστήριο, ήταν και εξακολουθεί να είναι ότι ο οδηγός του αυτοκινήτου έπρεπε να διωχθεί ποινικά για πρόκληση θανάτου από αλόγιστη και απερίσκεπτη οδήγηση, αφού υπήρχαν αρκετά στοιχεία που θεμελίωναν μια τέτοια κατηγορία.
Φωτογραφίες που είχε τραβήξει η Sally μετά το δυστύχημα, στο πάρκινγκ της αστυνομίας των Βάσεων, τις οποίες μάς είχε παραχωρήσει προς δημοσίευση στη πρώτη συνέντευξη που μας έδωσε
Κατά την άποψή του, εξάλλου, όπως την εξέφρασε στο πλαίσιο της θανατικής ανάκρισης, ήταν πως ο λόγος που δεν διώχθηκε τελικά ο οδηγός του οχήματος, ήταν επειδή το συγκεκριμένο πρόσωπο ήταν στρατιωτικός της Αμερικανικής Αεροπορίας και είχαν αναλάβει τη διερεύνηση του δυστυχήματος οι αμερικανικές αρχές.
Στην έκθεσή του εξάλλου, την οποία συνέταξε μετά την ολοκλήρωση των εξετάσεων που διενήργησε η αστυνομία των Βάσεων στη σκηνή, διαφώνησε με μεγάλο αριθμό ευρημάτων της αμερικανικής αντίστοιχης έκθεσης, κι ο λόγος όπως εξήγησε, είναι επειδή η έκθεση των Αμερικανών ήταν τόσο ανακριβής, που ήταν αδύνατο να συμφωνήσει με οποιοδήποτε σημείο της.
Στην κατάθεσή του στο δικαστήριο Λευκωσίας, ο Αστυνομικός είπε ακόμη πως ο ίδιος έλαβε όλες τις καταθέσεις για την υπόθεση, εκτός από μία, και πως οι ερευνητές της Αμερικανικής Αεροπορίας ανέλαβαν την έρευνα 6-7 εβδομάδες μετά το δυστύχημα, όταν η έρευνα της SBA Police είχε ήδη ολοκληρωθεί και ανέμεναν οδηγίες για το κατά πόσον θα διωχθεί ποινικά ο Αμερικανός στρατιωτικός, όπως ήταν άλλωστε και η δική του εισήγηση.
Τα όσα ειπώθηκαν πριν δύο εβδομάδες στην αίθουσα του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, αλλά και τα όσα τεκμήρια κατατέθηκαν, δεν μπορούσαν παρά να οδηγήσουν τον δικαστή στην απόφαση που τελικά εξέδωσε, ανοίγοντας για πρώτη φορά μετά από οκτώ χρόνια ένα παράθυρο αισιοδοξίας για την οικογένεια του άτυχου στρατιωτικού, της οποίας η μόνη πλέον παρηγοριά, είναι οι επισκέψεις τους στον τάφο του πατέρα τους και η ανάμνησή του που παραμένει άσβεστη στο μυαλό και στις καρδιές τους.
Η μικρή Χόνεϊ σε μία από τις τελευταίες επισκέψεις της στον τάφο του πατέρα της
