Κρίσεις Πανικού: Τι είναι και τι τις προκαλεί;

Δευτέρα, 8/4/2019 - 10:47
Λούκας Χριστοδούλου
Εγγεγραμμένος Κλινικός Ψυχολόγος
Αρ. Εγγραφης 420 Email: Loukaschr@gmail.com Τηλ: 97701704

Είναι δεδομένο ότι το άκουσμα και μόνο της λέξης “Άγχος” ή “Αγχώδης διαταραχή”, προκαλεί αρνητικές σκέψεις, ειδικότερα σε άτομα τα οποία το έχουν βιώσει.  Ωστόσο, από μια άλλη οπτική το άγχος είναι ένα από τα χρησιμότερα συναισθήματα, αφού αποτελεί τον μηχανισμό που μας ενεργοποιεί, και βοηθάει να αντιδράσουμε απέναντι σε μια κατάσταση κινδύνου. Είναι πολύ πιθανό, ένα άτομο που βιώνει οποιαδήποτε Αγχώδη διαταραχή, να βιώσει ταυτόχρονα μια ή περισσότερες κρίσεις πανικού.

Η κρίση πανικού, αναφέρεται σε ένα έντονο κύμα φόβου και δυσφορίας, το οποίο μπορεί να γίνει πολύ δυνατό μέσα σε λίγα μόλις λεπτά. Εάν έχετε βιώσει λοιπόν ξαφνικό αίσθημα έντονου άγχους και φόβου ή την αίσθηση μια πλήρους απώλειας ελέγχου,  τότε είστε εξοικειωμένοι με την αίσθηση και την ιδέα της κρίσης πανικού. Η καρδιά σας χτυπά έντονα, δεν μπορείτε να αναπνεύσετε και ίσως να αισθάνεστε σαν να πεθαίνετε ή να τρελαίνεστε. Το θετικό είναι ότι οι κρίσεις πανικού  μπορούν να θεραπευτούν, και όσο πιο σύντομα ζητήσει κάποιος βοήθεια, τόσο το καλύτερο.

Σε περίπτωση όμως που δεν τους δοθεί η απαραίτητη προσοχή, τότε οι κρίσεις πανικού μπορούν να οδηγήσουν σε διαταραχή πανικού, μια διαταραχή άγχους κατά την οποία το άτομο αντιμετωπίζει τακτικά, ξαφνικές κρίσεις πανικού ή φόβου, τις πλείστες φορές μάλιστα χωρίς προφανή λόγο.

Συμπερασματικά, η κρίση πανικού μπορεί να εμφανιστεί ελάχιστες φορές κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου, συνήθως λόγω κάποιου έντονου αρνητικού γεγονότος. Εάν οι κρίσεις πανικού είναι συχνές, προκαλώντας στο άτομο φόβο και ανησυχία για το πότε θα έρθει η επόμενη κρίση, τότε ίσως πρόκειται για διαταραχή πανικού και όχι για μεμονωμένη κρίση πανικού.

Μερικά από τα βασικότερα συμπτώματα της κρίσης πανικού είναι τα εξής:

  • Αίσθημα παλμών, αίσθημα ότι η καρδιά πάει να σπάσει ή επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού
  • Εφίδρωση
  • Τρέμουλα ή έντονος τρόμος
  • Δύσπνοια, αίσθημα πλακώματος στο στήθος
  • Αίσθημα πνιγμονής
  • Πόνος ή δυσφορία στο στήθος
  • Ναυτία
  • Αίσθημα ζάλης, αστάθειας, τάση λιποθυμίας
  • Φόβος απώλειας ελέγχου
  • Φόβος θανάτου
  • Ρίγος
  • Παραισθησίες (μουδιάσματα, μυρμηγκιάσματα)
  • Αποπραγματοποίηση ή Αποπροσωποποίησης (απομάκρυνση ή αποστασιοποίηση από τον εαυτό).

Τα αίτια των κρίσεων πανικού:

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι τα ακριβή αίτια της διαταραχής πανικού δεν έχουν ολοκληρωτικά κατανοηθεί, ωστόσο υπάρχει μια εικόνα ως προς το την προκαλεί. Η διαταραχή πανικού μπορεί να προκληθεί από προβλήματα στα επίπεδα των χημικών ουσιών του εγκεφάλου. Επιπλέον, πολύ σημαντικό ρόλο φαίνεται να διαδραματίζει η κληρονομικότητα και η γενετική προδιάθεση, χωρίς να έχει όμως διευκρινιστεί ποια γονίδια μπορεί να ευθύνονται.   Ακόμη, το περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγαλώνει ένα άτομο, οι καταστάσεις υψηλής έντασης, στρες και άγχους (απώλειες σημαντικών ατόμων, σωματική-ψυχολογική βία κτλ) μπορεί να είναι το έναυσμα για συμπτώματα διαταραχής πανικού. Τέλος, παρόλο που είναι σπάνιο, έχουν συνδεθεί με την διαταραχή πανικού και κάποιες παθήσεις, όπως ο υπερθυρεοειδισμός, ή προβλήματα καρδιάς.

Χρειάζεται να γνωρίζετε:

** Οι περισσότερες κρίσεις πανικού διαρκούν μεταξύ 5-20 λεπτά. Υπάρχουν ωστόσο αναφορές και για κρίσεις μεγαλύτερης διάρκειας

** Κατά την διάρκεια της κρίσης πανικού:

  • Προσπάθησε να μην αλλάζεις θέση
  • Πάρτε βαθιές και αργές αναπνοές
  • Επικεντρωθείτε σε απλά πράγματα που συμβαίνουν γύρω σας
  • Μην «παλεύετε» με την κρίση πανικού αφού θα επιφέρει περισσότερο άγχος

** Ο αριθμός των κρίσεων που θα τύχουν στο κάθε άτομο, εξαρτάται από την σοβαρότητα της κατάστασης του. Κάποιοι μπορεί να έχουν 1-2 φορές τον μήνα και κάποιοι άλλοι 1-2 την βδομάδα.

**Παρόλο που οι κρίσεις πανικού είναι τρομακτικές, δεν είναι τόσο επικίνδυνες. Μια κρίση δεν θα σου προκαλέσει μόνιμη βλάβη και δεν θα έχει το τρομακτικό αποτέλεσμα που πιστεύουμε ότι θα έχει.

**Είναι υψηλότερα τα ποσοστά προσβολής στις γυναίκες, με μέσο όρο έναρξης κυρίως τα 20-24 χρόνια.