Αισιόδοξος ότι θα αποδώσουν καρπούς οι ενέργειες που έγιναν ώστε το ψευδοκράτος να μην καταχραστεί την απόφαση της ΕΕ για κλείσιμο του εναέριου χώρου σε ρωσικά αεροσκάφη και να φέρνει Ρώσους στην Κύπρο μέσω του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου δηλώνει σε αποκλειστική συνέντευξη του στο AlphaNews.live ο Υπουργός Εξωτερικών. Ο Ιωάννης Κασουλίδης παραθέτει τη δική του ανάγνωση για όλα όσα συμβαίνουν στο έδαφος της Ουκρανίας, ενώ εκτιμά πως η ουκρανική αντίσταση θα συνεχιστεί εκτός και αν εξευρεθεί πολιτική λύση. Εκτιμά πως αν η Κύπρος αντιμετωπίσει παρόμοιους κινδύνους, θα έχει την ίδια τύχη με την Ουκρανία και άρα θα αφεθεί μόνη να τους αντιμετωπίσει. Αν κάνει την ενδοσκόπηση του ο Ρώσος Πρέσβης θα καταλάβει μόνος του αν οι πρόσφατες δηλώσεις που προκάλεσαν την κοινή γνώμη στην Κύπρο τον εξυπηρέτησαν με οποιοδήποτε τρόπο, απαντά σε σχετική ερώτηση για τις αναφορές του Στάνισλαβ Οσάτσι προ ημερών.
Αυτούσια η συνέντευξη
Είναι σε εξέλιξη μια ρωσική εισβολή εδώ και δύο βδομάδες, μια ανθρωπιστική κρίση παράλληλα και οι όποιες διπλωματικές προσπάθειες δεν έχουν φέρει μέχρι στιγμής οποιαδήποτε αποτελέσματα. Στο μυαλό του επικεφαλής της κυπριακής διπλωματίας που βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή;
Ακριβώς ξέρουμε ότι η Ρωσία έχει σχεδιάσει κάποιους στρατηγικούς στόχους επί του εδάφους, με υπαλλακτικά σενάρια. Στην ουσία θέλει να ελέγχει το έδαφος της Ουκρανίας είτε η ίδια άμεσα είτε μέσω μιας κυβέρνησης της αρεσκείας της που θα επιβάλει στο Κίεβο. Ακόμα βρίσκεται μακριά από αυτό το στόχο παρόλο ότι έχει προχωρήσει αρκετά. Στο νότιο μέτωπο προσπαθεί να αποκλείσει εντελώς την ενδοχώρα της Ουκρανίας από τη Μαύρη Θάλασσα, το βόρειο προσπαθεί τις παραπλήσιες με τη Ρωσία πόλεις να τις θέσει υπό τον έλεγχο της για τη δημιουργία πιθανώς άλλων Ντονέτσκ και άλλων Λουχάνσκ, παραλληλίζω και την κατάληψη του Κιέβου για να θεωρήσει ότι με αυτό τον τρόπο μπορεί να αλλάξει η κυβέρνηση της χώρας.
Πως μπορεί να σταματήσει αυτό που παρακολουθούμε τις τελευταίες βδομάδες;
Αν θα σταματήσει θα πρέπει να σταματήσει με πολιτική λύση, διαφορετικά δεν θα σταματήσει. Μπορεί να γίνει εκεχυρία μπορεί να γίνει κατάπαυση του πυρός αλλά καταλαβαίνετε ότι ο ουκρανικός πληθυσμός έχει οπλιστεί και θα υπάρχει η πιθανότητα της αντίστασης η οποία θα ακολουθείται από μια σκληρή απάντηση των ρωσικών στρατευμάτων.
Άρα ενδεχομένως να πηγαίνουμε ακόμα και σε ένα σενάριο ενός μακροχρόνιου αγώνα των Ουκρανών και συρράξεων που θα διαρκούν για χρόνια;
Θα υπάρξει αντίσταση. Αυτό έδειξαν οι προθέσεις του ουκρανικού λαού. Αν θα πηγαίνει για χρόνια ή όχι ή αν πρέπει στο τέλος να συνθηκολογήσουν, δεν μπορώ αυτή τη στιγμή να είμαι σίγουρος.
Ολοκληρώθηκαν και οι συνομιλίες στην Αττάλεια, μια πρωτοβουλία των Τούρκων για να φέρουν σε επαφή τις δύο πλευρές, πόσο σημαντικό είναι αυτές τις ώρες να συναντάται ο Υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας με αυτόν της Ρωσίας και να συνομιλούν;
Έχει τη σημασία του και την αξία του. Αλλά πιστεύω ότι είναι μια άσκηση δημοσίων σχέσεων παραπάνω από την Τουρκία στο οποίο δέχτηκαν να συμμετάσχουν και οι άλλοι δύο.
Δεν είχαμε όμως οποιοδήποτε αποτέλεσμα…
Όταν πρώτα πρώτα αυτοιί που αποφασίζουν δεν είναι στο τραπέζι πως θα υπάρξει διέξοδος;
Εκείνο που λέχθηκε από τον Ουκρανό ΥΠΕΞ ηταν ότι δεν ήταν εξουσιοδοτημένος ο Λαβρόφ να πάρει απόφαση για κατάπαυση του πυρός για παράδειγμα.
Ναι, λογικό, όπως νομίζω ούτε και ο κ. Κουλέμπα.
Που μας πάει Υπουργέ αυτή η κατάσταση στο σύγχρονο κόσμο εκεί που νομίζαμε υπήρχε μια σταθερότητα στην Ευρώπη, βλέπουμε ένα κράτος μπροστά στα μάτια ολόκληρης της υφηλίου να χάνει εδάφη και ανθρώπινες ζωές…
Βλέπουμε μια ανθρωπιστική κρίση άνευ προηγουμένου, της οποίας τα θύματα είναι παιδιά, μητέρες, πατεράδες που αποχωρίζονται την οικογένεια τους στα σύνορα και πρέπει να επιστρέψουν πίσω, μια φοβερή ανθρωπιστική κρίση, καταστροφή περιουσιών, θάνατοι, αυτό είναι το ένα. Το δεύτερο είναι η ανατροπή της μέχρι σήμερα αναγνωρισμένης αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης. Όταν κουρελιάζεται η τελική πράξη του Ελσίνκι, παραγνωρίζεται ο καταστατικός χάρτης των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο σημαίνει ότι όλα αυτά τα θέματα θα χρειαστεί να ειδωθούν από την αρχή.
Χωρίς να θέλουμε να κινδυνολογούμε, για εμάς, ακόμα ένα μικρό κράτος που ακόμα υφίσταται κατοχή τα τελευταία 47 χρόνια, τι μας δείχνει το παράδειγμα της Ουκρανίας; Ότι μελλοντικά αν αντιμετωπίσουμε παρόμοιους κινδύνους θα είμαστε μόνοι μας όπως ακριβώς η Ουκρανία;
Ναι, πολύ φοβούμαι ναι.
Και ποια Ευρώπη θα πρέπει να διεκδικούν τα μικρά κράτη με αφορμή αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ευρώπη;
Η Ευρώπη δεν είναι στρατιωτικός οργανισμός. Ούτε έχει σκληρή πολιτική, αλλά μαλακή εξωτερική πολιτική, πρόληψη κρίσεως, διαχείριση κρίσεως, ειρηνευτικές επιχειρήσεις. Είναι εδώ που ζητά αυτόνομη αυτοδυναμία όσο αφορά την πολιτική της άμυνας και ασφάλειας της ΕΕ, για να κάνει αυτού του είδους τις επιχειρήσεις. Γι’ αυτό πρόθεση είναι να συνδυάζεται με τον ρόλο του ΝΑΤΟ που εκεί θα είναι η αμυντική ομπρέλα της Ευρώπης.
Που εμείς όμως δεν είμαστε μέλος…
Εμείς δεν είμαστε μέλος γιατί η Τουρκία δεν μας αφήνει ούτε το σκαλοπάτι του ΝΑΤΟ να ανεβούμε.
Να δούμε και το μέτωπο των συνεπειών από τις κυρώσεις που επιβλήθησαν στη Ρωσία και των αντίμετρων που ακολούθησαν. Εμείς ως Κύπρος αυτή τη στιγμή ποια ανάγνωση κάνουμε για τα δεδομένα που διαμορφώνονται;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι για όλα τα κράτη-μέλη, θα υπάρχουν οικονομικές συνέπειες από τις κυρώσεις που πήραν απόφαση να εφαρμόσουν. Για παράδειγμα είχα σήμερα τον Φινλανδό Πρέσβη εδώ ο οποίος αναφέρεται στο γεγονός ότι η Φινλανδία χάνει τον εναέριο χώρο της Σιβηρίας απ’ όπου περνούσαν όλες οι πτήσεις για την Άπω Ανατολή. Απ’ εδώ θα κινδυνέψουν οι Φινλανδικές αερογραμμές γιατί θα θέλουν τώρα να πηγαίνουν ακόμα βορειότερα προς τον Βόρειο Πόλο και αυτό σημαίνει τρεις ώρες επιπλέον πτήση. Εμείς λέμε ότι κλείνει ο εναέριος μας χώρος και χάνουμε τον τουρισμό από την Ρωσία. Όχι για φέτος. Για φέτος ποιος θα ταξιδέψει από τους Ρώσους με κατεύθυνση προς εμάς ή τη Δύση; Αλλά αν κρατήσει αυτή η κατάσταση και το επόμενο καλοκαίρι, θα έχουμε πρόβλημα.
Υπήρχε εκείνη η επιφύλαξη της Δημοκρατίας όταν συναινούσε στις κυρώσεις για το κατά πόσο το ψευδοκράτος θα αξιοποιούσε το «παράθυρο ευκαιρίας» που δημιουργείται για να φέρνει Ρώσους στην Κύπρο μέσω του παράνομου αεροδρομίου. Τι κάνουμε ακριβώς γι’ αυτό;
Έχουμε κάνει πολλά. Αυτές τις ημέρες δεν σταμάτησα από το να ενεργώ για να αποφευχθεί μια τέτοια εξέλιξη, προτού φτάσουμε στην αναθεώρηση της απόφασης μας για τον εναέριο χώρο. Πρώτα τον εναέριο χώρο της Κύπρου τον έκλεισε η ΕΕ με την απόφαση της. Εμείς απλώς συγκατανεύσαμε και δεν φέραμε ένσταση στο κλείσιμο. Όταν μιλάμε για εναέριο χώρο της Κύπρου, μιλάμε για όλης της Κύπρου. Η ΕΕ δεν αναγνωρίζει άλλη αρχή από τη νόμιμη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, της οποίας η ενέργεια σημαίνει κλείσιμο όλου του εναερίου χώρου. Εμείς δεν έχουμε τη δυνατότητα να επιβάλουμε αυτή την απόφαση προς την πλευρά των κατεχομένων όμως άλλοι μπορούν. Αυτοί που επιθυμούν να είναι αποτελεσματικό το μέτρο του κλεισίματος του εναερίου χώρου μπορούν να δράσουν και να ενεργήσουν.
Ποιοι είναι οι άλλοι;
Η ΕΕ, οι ΗΠΑ…
Με ποιο τρόπο;
Δεν είναι ανάγκη να το κάμουν με στρατιωτικά μέσα. Νομίζω ότι η διπλωματία τους, η αποφασιστική δράση τους προς αυτή την κατεύθυνση μπορεί να είναι μια προληπτική πράξη για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Οι ενδείξεις που έχουμε μέχρι στιγμής είναι ότι θα προληφθεί;
Εγώ νιώθω σήμερα πολύ πιο ήσυχος για αποφυγή μιας τέτοιας εξέλιξης.
Ένα άλλο θέμα που απασχόλησε τις τελευταίες ημέρες ήταν οι τοποθετήσεις από τον Ρώσο Πρεσβευτή εδώ στη Λευκωσία. Αρκετοί συμπολίτες μας ένιωσαν να προσβάλλονται από τέτοιες αναφορές.
Και σωστά.
Χειρότερα έγιναν και με την Ελλάδα από την εκπρόσωπο τύπου του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας. Μπορούμε να αντιδράσουμε και να βάλουμε στον τόπο του κάποιον που μιλά έτσι;
Νομίζω θα κάνει ενδοσκόπηση ο Ρώσος Πρέσβης και θα δει αν τον εξυπηρέτησαν τέτοιές δηλώσεις ή όχι, τουλάχιστον σε ότι αφορά την κοινή γνώμη της Κύπρου η οποία δεν θεωρείται και εχθρικά διακείμενη προς τη Ρωσία. Θα έρθει η ώρα να συζητήσουμε αυτό το θέμα όμως δεν είναι επί του παρόντος. Δεν είναι επί του παρόντος εννοώ ότι μέσα σε όλη αυτή την δύνη του πολέμου αν πούμε οτιδήποτε σήμερα θα περάσει απαρατήρητο.
Νιώσατε και στο παρελθόν ίσως τη ρωσική κυβέρνηση να έχει ένα αέρα όταν μας απευθύνεται; Υπήρξαν και στο παρελθόν αναφορές που μας γίνονταν υποδείξεις από τη Ρωσία. Γιατί νιώθει αυτή την άνεση να το κάνει η ρωσική πλευρά;
Είναι ίδιον των μεγάλων δυνάμεων, για να είμαι δίκαιος.
Στα του κυπριακού ήταν σε εξέλιξη μια προσπάθεια για την οικοδόμηση μέτρων εμπιστοσύνης. Σε όλο αυτό το χάος αυτή η προσπάθεια είναι σε εξέλιξη;
Και όμως είναι, φοβόμουν ότι δεν θα ήταν. Αλλά έχω δει εκθέσεις που έχουν έρθει, παραδείγματος χάρη στη συνομιλία του Προέδρου Μισέλ της ΕΕ με τον Πρόεδρο Ερντογάν αλλά και από άλλους που μου επιτρέπουν να πω ότι τα ΜΟΕ που προτείνουμε είναι εκεί για να μείνουν μέχρις ότου γίνει αποδεκτή η διαπραγμάτευση τους.
Πιστεύετε ότι πλησιάζει αυτός ο χρόνος;
Όχι μέσα στην ουκρανική κρίση. Μετά αλλά θα έρθει.
Η Τουρκία δείχνει πάντως έτοιμη να κάνει ένα άνοιγμα προς τον δυτικό κόσμο, θα δείξει πόσο ειλικρινής είναι και ήδη έχει κάνει ένα τέτοιο άνοιγμα προς το Ισραήλ. Είχαμε χθες μια ιστορική επίσκεψη του Προέδρου του Ισραήλ στην Τουρκία, η πρώτη από το 2007. Πανηγυρίζει ο τουρκικός τύπος και λέει ότι ήρθε η ώρα του αγωγού, πιο επιφυλακτικοί οι Ισραηλινοί. Εμείς πως βλέπουμε αυτές τις εξελίξεις;
Εμείς εξακολουθούμε να έχουμε εμπιστοσύνη στις φιλικές σχέσεις που δημιουργήσαμε με το Ισραήλ, Ελλάδα και Κύπρος για τις οποίες υπάρχει και το 3+1 με τις ΗΠΑ και δεν πιστεύουμε ότι οποιαδήποτε προσέγγιση του Ισραήλ με την Τουρκία θα γίνει εις βάρος των σχέσεων μας με το Ισραήλ.
Εάν επανέλθουν όντως αυτά που γράφονται στον τουρκικό τύπο σήμερα, να γίνει δηλαδή αγωγός από τα ισραηλινά κοιτάσματα προς την Τουρκία τι γίνετε; Λέγαμε τότε ότι ήμασταν εμείς το εμπόδιο όταν συζητήθηκε ξανά αυτό, όσο παραμένει άλυτο το κυπριακό.
Νομικά ναι, διότι ναι μεν δεν μπορείς να αποτρέψεις ως παράκτιο κράτος να περάσει ένας αγωγός από την ΑΟΖ, γιατί η ΑΟΖ δεν είναι κυρίαρχη θάλασσα. Κυρίαρχη θάλασσα είναι μόνο τα χωρικά ύδατα. Αλλά μέσα στην ίδια την UNCLOS υπάρχουν προβλέψεις για το ότι πρέπει να υπάρχει διαβούλευση με το παράκτιο κράτος για θέματα περιβαλλοντικά και θέματα χώρου από που θα υπάρχει όδευση του αγωγού.
Σε ότι αφορά το θέμα των ενεργειακών πηγών, καθώς ο κόσμος μεταβαίνει στις ανανεώσιμες πηγές, η Κύπρος θα καταφέρει τελικά να αξιοποιήσει το φυσικό της αέριο;
Εκείνο που έχει ναι, αλλά να μην φουσκώνουν τα αυτιά μας ότι έχουμε κοιτάσματα για να ζήσουμε ζωή και κότα. Είναι πολύ μικρά τα κοιτάσματα σε όγκο. Αν συγκριθούν με εκείνα της Ρωσίας, γιατί κάποιοι λένε να εκμεταλλευτούμε τη συγκυρία…1300 tcf τα κοιτάσματα της Ρωσίας, 4,5 τα επιβεβαιώμενα της Κύπρου.
Αν τα δούμε συνολικά ως λεκάνη της Λεβαντίνης με το Ζορ και τα υπόλοιπα της περιοχής, θα μπορούσαμε να συνεισφέρουμε;
Ναι αλλά θα ήμασταν ο μικρότερος συγγενής.
Πότε το βλέπετε επιτέλους να προχωράμε με τα κοιτάσματα;
Προχωρούν τα κοιτάσματα, η Exxon Mobil έκανε επιβεβαιωτική γεώτρηση, θα γίνουν και άλλες στο μέλλον, αλλά για να μπορούμε να μιλάμε μετά βεβαιότητας πρέπει να γίνουν επιβεβαιωτικές γεωτρήσεις.
Το περιβάλλον από τα πρόσφατα Συμβούλια των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ πως είναι αυτή τη στιγμή;
Διαπιστώνω μεγάλη βελτίωση ιδιαίτερα με το γεγονός ότι εμείς συμπεριφερθήκαμε άψογα και συμφωνήσαμε με όλες τις αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν ομόφωνα.
Άρα εμείς κάναμε το καθήκον μας και περιμένουμε από αυτούς τι κ. Υπουργέ;
Κάνουμε το καθήκον μας. Αναμένουμε να αναγνωρίσουν τη συμπεριφορά μας.
Με ποιο τρόπο;
Παλαιότερα είχαμε διάφορες μαύρες κηλίδες.
Μέχρι και Δούρειο Ίππο της Ρωσίας μας χαρακτήριζαν…
Όλα αυτά θα διορθωθούν με σωστές πράξεις. Το παρελθόν δεν σβήνεται. Αλλά οι εντυπώσεις θα βελτιωθούν με τις σωστές πράξεις.
Περιμένουμε βοήθεια με τα ΜΟΕ;
Τα ΜΟΕ βρίσκονται στην υπηρεσία της προσπάθειας να ξεκινήσουμε διαδικασία επίλυσης του κυπριακού.
