Γράφει ο Παναγιώτης Χατζηαποστόλου
p.hadjiapostolou@alphacyprus.com.cy
Η χθεσινή συνεδρία της Επιτροπής Νομικών της Βουλής στο μικροσκόπιο της οποίας μπήκε το θέμα των παρακολουθήσεων, αφήνει όπως φαίνεται εκτεθειμένους τόσο τον Πρόεδρο του Δημοκρατικού Συναγερμού και υποψήφιο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αβέρωφ Νεοφύτου όσο και το Αρχηγείο Αστυνομίας. Έγγραφο το οποίο κατατέθηκε χθες στην Επιτροπή από λειτουργό του Υπουργείου Εμπορίου, το περιεχόμενου του οποίου έχει περιέλθει σε γνώση του Alphanews.live, ξεκαθαρίζει την εμπλοκή του Γραφείου του Προέδρου του ΔΗΣΥ σε μια διαδικασία εκ μέρους της εταιρείας WISPEAR του Τάλ Ντίλιαν αναφορικά με προσφορά που της είχε κατακυρωθεί στην Ολλανδία. Στο δισέλιδο έγγραφο, το οποίο δόθηκε με τη μορφή του απόρρητου στα μέλη της επιτροπής, πέραν από διαδικαστικού χαρακτήρα πληροφορίες, φαίνεται να αποδεικνύει τα όσα υποστήριζε εδώ και καιρό το κόμμα της αντιπολίτευσης. Την εμπλοκή δηλαδή του ΔΗΣΥ στο θέμα των παρακολουθήσεων, παρά το γεγονός ότι χθες κατά τη διάρκεια της επιτροπής επιχειρήθηκε να υποβαθμιστεί το γεγονός με τον Πρόεδρο της Επιτροπής και βουλευτή του ΔΗΣΥ Νίκο Τορναρίτη, να αποδίδει το θέμα σε πρωτοβουλία του γραμματειακού προσωπικού του Προέδρου του ΔΗΣΥ. Επιπρόσθετα, σε ότι αφορά την Αστυνομία, ενώ βρίσκεται στη λίστα με το πελατολόγιο την οποία κατέχει το ΑΚΕΛ μέρος της οποίας αποκάλυψε χθες ο Βουλευτής του κόμματος Άριστος Δαμιανού, ο Αρχηγός της δύναμης δήλωσε άγνοια για το εάν η Αστυνομία συνεργάστηκε και αγόρασε υπηρεσίες από τους Ταλ Ντίλιαν και Αβνι, τουλάχιστον κατά τη δική του θητεία. Σύμφωνα με πληροφόρηση που λάβαμε, η Αστυνομία στο παρελθόν είχε προμηθευτεί προϊόντα και υπηρεσίες από τους Ταλ Ντίλιαν και Αβνι. Συγκεκριμένα, τέτοιες υπηρεσίες αγόρασαν η ΥΚΑΝ, το Αρχηγείο Αστυνομίας καθώς και μια Αστυνομική Διεύθυνση ενώ μέλη του προσωπικού φέρονται να εκπαιδεύτηκαν και σε θέματα κατασκοπίας από τους δυο Ισραηλινούς.
Εφτά εταιρείες κυβερνο επιτήρησης στην Κύπρο
Αυτή τη στιγμή στην Κύπρο λειτουργούν 7 εταιρείες οι οποίες παράγουν ή εξάγουν προγράμματα κυβερνο επιτήρησης δήλωσε με τη σειρά της της η Παναγιώτα Πατσαλή από το Υπουργείο Εμπορίου.
Η αδειοδότηση των εταιρειών τεχνολογίας που παράγουν λογισμικά διπλής χρήσης γίνεται με βάση τον περί της Εισαγωγής και Εξαγωγής Ελεγχόμενων Ειδών και της Διενέργειας Ελεγχόμενων Δραστηριοτήτων εναρμονιστικό Νόμο του 2011 και τους περί Ελεγχόμενων Ειδών και Δραστηριοτήτων Κανονισμούς που έγιναν πιο αυστηροί το 2021 με απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ενσωματώθηκαν στην εθνική μας νομοθεσία περί τα τέλη του 2021.
Σε ότι αφορά το ερώτημα κατά πόσο υπήρχε παρέμβαση εκ μέρους του ΔΗΣΥ για υποβοήθηση της εταιρείας WISPEAR του κ. Ντίλιαν αναφορικά με προσφορά που της είχε κατακυρωθεί στην Ολλανδία, η κα Πατσαλή είπε πως αυτό αποτέλεσε μέρος ερευνητικής διαδικασίας όταν έγινε έλεγχος σχετικά με το κατασκοπευτικό βαν και κατέθεσε στην επιτροπή έγγραφο το περιεχόμενο του οποίου έδινε την απάντηση στο σχετικό ερώτημα.
Άγνοια για την εμπλοκή της Αστυνομίας
Το έγγραφο αφήνει εκτεθειμένο και τον Αρχηγό Αστυνομίας ο οποίος ερωτηθείς σχετικά εξέφρασε άγνοια για το αν η Αστυνομία συνεργάστηκε και αγόρασε υπηρεσίες από τους Ταλ Ντίλιαν και Αβνι, τουλάχιστον κατά τη δική του θητεία. Ο Αρχηγός ανέφερε πως μετά από έρευνα, διαπιστώθηκε ότι η Αστυνομία δεν έχει αγοράσει οτιδήποτε από τα εν λόγω πρόσωπα. «Εμείς δεν έχουμε κάνει αγορά υπηρεσιών από τα πρόσωπα αυτά», είπε χαρακτηριστικά ο Στέλιος Παπαθεοδώρου. Η τοποθέτηση αυτή προκάλεσε την αντίδραση τους Βουλευτή του ΑΚΕΛ Άριστου Δαμιανού ο οποίος απευθυνόμενος στον Αρχηγό του ανέφερε πως κατέχει έγγραφα με τους καταλόγους με τους πελάτες των εταιρειών αυτών στους περιλαμβάνεται και η Αστυνομία. Ο Άριστος Διαμανού ρώτησε κατά πόσον η Αστυνομία έλαβε εξοπλισμό και εκπαίδευση από τους δύο ισραηλινούς με τον Αρχηγό να δηλώνει ότι κατά τη δική του θητεία, δεν υπήρξε μια τέτοια συνεργασία. Εντύπωση προκάλεσε η δήλωση του Στέλιου Παπαθεοδώρου ότι δεν έχει κατάλογο των εταιρειών που κατασκευάζουν προϊόντα παρακολούθησης ή παραγωγής λογισμικού διπλής τεχνολογίας σημειώνοντας ότι η δουλειά της δύναμης είναι να προχωρήσει σε ποινική διερεύνηση όταν υπάρχουν καταγγελίες για παράνομες πράξεις. Σε σχέση με την άδεια οπλοφορίας του κ. Avni, ο κ. Παπαθεοδώρου είπε πως του παραχωρήθηκε όντως άδεια το 2016, την οποία διατηρούσε μέχρι και την εμφάνιση της υπόθεσης το 2020. Εξήγησε πως η αρχική εισήγηση της Αστυνομίας, ήταν πως δεν χρειαζόταν να του παραχωρηθεί άδεια οπλοφορίας όμως μετά την κατάθεση συμπληρωματικών στοιχείων που δόθηκαν στο Υπουργείο από τον ίδιο, του παραχωρήθηκε η άδεια αυτή.
Κενά στο νομοθετικό πλαίσιο
Ο Υφυπουργός Καινοτομίας και Έρευνας Κυριάκος Κόκκινος μιλώντας μετά τη συνεδρία είπε πως επεξεργάζονται ισχυροποίηση του νομικού και εποπτικού πλαισίου, το οποίο θα κατατεθεί στη Βουλή περί τα τέλη Δεκεμβρίου. Είπε πως υπάρχουν στην Κύπρο εταιρείες που ασχολούνται με αυτές τις τεχνολογίες, και σημείωσε πως παρόλο που οι εγγεγραμμένες εταιρείες είναι γύρω στις 30, αυτές που είναι ενεργές είναι εννέα. Με αυτές, όπως ανέφερε, το Υφυπουργείο είναι σε συνεχή επαφή και τις εποπτεύει μέσα σε ένα πλαίσιο που πρέπει να ισχυροποιηθεί. Διευκρίνισε πως αυτές που ασχολούνται με τα λογισμικά διπλής χρήσης είναι τέσσερις και δεν σημαίνει πως και όλες ασχολούνται με πωλήσεις αλλά μπορεί να ασχολούνται με ένα κομμάτι ανάπτυξης των τεχνολογιών αυτών. Σημείωσε ότι είναι σύνθετη η δομή των εταιρειών που ασχολούνται με αυτό τον τομέα και για αυτό είναι δύσκολη η εποπτεία τους, προσθέτοντας ότι γι' αυτό το νομικό πλαίσιο πρέπει να ισχυροποιηθεί. Διευκρίνισε πως η Κύπρος όπως και όλες οι χώρες, είναι φιλόξενες προς εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, φτάνει αυτές οι εταιρείες να λειτουργούν στο πλαίσιο των εθνικών και ευρωπαϊκών κανονισμών και νόμων.
Πολιτικοί τριγμοί
Οι χθεσινές αποκαλύψεις στη Επιτροπή Νομικών, προκάλεσαν και πολιτικούς τριγμούς. Το ΔΗΚΟ με ανακοίνωση του ότι, «ακόμη μια πέτρα κάτω από την οποία βρίσκεται ο Αβέρωφ Νεοφύτου. Ακόμη ένα σκάνδαλο διαστάσεων. Ακόμη ένα σκάνδαλο που εκθέτει την Κυπριακή Δημοκρατία διεθνώς. Ακόμη μια πέτρα κάτω από την οποία, βρίσκεται, όπως όλα δείχνουν, ο Αβέρωφ Νεοφύτου».
Επιπρόσθετα, ανέφερε ότι, «η αναφορά της Ευρωβουλευτού Σόφι ιν ‘τ Βελντ, μέλους της εξεταστικής επιτροπής PEGA, πρέπει να προβληματίσει όλους πολύ σοβαρά. Η Ολλανδή ευρωβουλευτής δήλωσε ότι,«η Κύπρος, όπου αφιερώθηκε το μεγαλύτερο κεφάλαιο του προσχεδίου, θα πρέπει να εξεταστεί πολύ περισσότερο» , και πρόσθεσε ότι: «υπάρχουν ενδείξεις πως κατασκοπευτικά λογισμικά χρησιμοποιήθηκαν κατά πολιτών." Οι εξελίξεις καθιστούν απαραίτητη την πλήρη διαφάνεια. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει ο Γενικός Εισαγγελέας να καταθέσει ενώπιον της Βουλής το πόρισμα του ανεξάρτητου ποινικού ανακριτή για το κατασκοπευτικό βαν».
Λίγο αργότερα ήρθε και η απάντηση από τον ΔΗΣΥ. Σε δηλώσεις του ο Δημήτρης Δημητρίου αναφέρει πως, «το ΔΗΚΟ και ο Νικόλας Παπαδόπουλος σε διατεταγμένη υπηρεσία σπίλωσης του Προέδρου του Δημοκρατικού Συναγερμού, συνεχίζουν να εμπλέκουν τον Αβέρωφ Νεοφύτου στην υπόθεση των παρακολουθήσεων. Αυτή η ξεκάθαρη πολιτική σκοπιμότητα και συκοφαντία από τους πρίγκηπες του ψεύδους, πρέπει να σταματήσει».
Τόσο ο ΔΗΣΥ όσο και ο Αβέρωφ Νεοφύτου, προσθέτει, «δεν έχουν καμία ανάμιξη στην υπόθεση των παρακολουθήσεων. Και δεν περνά ημέρα που να μην επαναλαμβάνουμε σε όλους τους τόνους ότι θέλουμε να ξεκαθαρίσει το ζήτημα προς πάσα κατεύθυνση. Είναι όμως τέτοιος ο αντιπολιτευτικός οίστρος ορισμένων καθώς και η έλλειψη των όποιων πολιτικών επιχειρημάτων που απλά κωφεύουν στα όσα λέμε. Το ψέμα όμως έχει κοντά πόδια και η λάσπη θα επιστρέψει σε εκείνους που την εκτοξεύουν».
Από την πλευρά του υποψήφιος για την προεδρία, Ανδρέας Μαυρογιάννης, αναφέρει ότι, «είναι πραγματικά σοκαριστικά και θλιβερά τα όσα τεκμηρίωσε η Επιτροπή PEGA η οποία αναφέρει ότι η Κύπρος είχε κομβικό ρόλο στη βιομηχανία παρακολουθήσεων. Είναι επίσης σκανδαλώδη τα όσα αποκαλύφθηκαν για τις σχέσεις ή και τις συναλλαγές εταιρειών παραγωγής λογισμικών με το κυβερνών κόμμα και την κυβέρνηση».
Η δική μας απαίτηση, σημειώνει, «είναι η πλήρης διερεύνηση των όσων αποκαλύφθηκαν και η απόδοση ευθυνών. Είναι αδιανόητο να πλήττονται με τέτοιο τρόπο ανθρώπινα δικαιώματα και οι κυβερνώντες να κρύβονται από τις ευθύνες τους και από τον έλεγχο. Το κράτος δικαίου και η Δημοκρατία πρέπει να διαφυλαχθούν και να προστατευθούν. Και αυτό θα γίνει μόνο με πλήρη διαφάνεια και λογοδοσία».
