Με συμφωνία στο κείμενο των συμπερασμάτων για την Τουρκία, την Ανατολική Μεσόγειο και την Λευκορωσία ολοκληρώθηκε η πρώτη μέρα της έκτακτης Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, στις 00.45 τα ξημερώματα, τοπική ώρα.
Συγκεκριμένα μετά από δύο διακοπές για διαβουλεύσεις, τέσσερα προσχέδια συμπερασμάτων και μια εξαμερή διάσκεψη των ενδιαφερομένων μερών και συζητήσεις από τις 16:00 το απόγευμα της Πέμπτης μετά την αλλαγή της ροής της ατζέντας, οι 27 κατέληξαν σε ένα κείμενο συμπερασμάτων που ικανοποιεί τόσο την Κυπριακή Δημοκρατία όσο και την Ελλάδα.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα παραχωρήσει στη 13:00μ.μ συνέντευξη Τύπου στα Γραφεία της Μόνιμης Αντιπροσωπείας στις Βρυξέλλες για τις συζητήσεις που έλαβαν χώρα κατά τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τα Συμπεράσματα στα οποία κατέληξε.
Η έκτακτη Σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με θέμα την στρατηγική σχέση ΕΕ-Τουρκίας και την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο ολοκληρώθηκε όπως καλά γνωρίζετε ενωρίς σήμερα το πρωί.
Κατά την πολύωρη διάρκεια της Συνόδου έγινε εκτεταμένη συζήτηση για τους τρόπους δημιουργίας κλίματος που θα επιτρέψει μια εταιρική σχέση μεταξύ Ευρώπης και Τουρκίας και η οποία θα βασίζεται στις αρχές και αξίες της Ένωσης αλλά και το διεθνές δίκαιο.
Ομόφωνη θέση, του συνόλου των ηγετών, ήταν όπως προαπαιτούμενο τούτου είναι ο τερματισμός των έκνομων ενεργειών της Τουρκίας σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και της Ελλάδας που αντίκεινται στο Διεθνές Δίκαιο.
Στα θέματα μεθοδολογίας και τακτικής που θα πρέπει να ακολουθηθεί τέθηκαν διάφορες προτάσεις μεταξύ των οποίων, η άμεση επιβολή κυρώσεων ή να επιτρέψουμε να δοθεί περιθώριο στη διπλωματία με πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουν ο Πρόεδρος του Συμβουλίου και η Προεδρεύουσα χώρα και σε περίπτωση αποτυχίας λήψη αποφάσεων το αργότερο κατά τη σύνοδο του Δεκεμβρίου.
Όπως ρητά περιλαμβάνεται στην παράγραφο 20 των Συμπερασμάτων “Σε περίπτωση συνέχισης μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεση της μεταξύ άλλων σύμφωνα με το άρθρο 29 της Συνθήκης της ΕΕ και το άρθρο 215 της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ προκειμένου να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της”.
Όπως είχα δηλώσει και προ της αναχώρησης μου από την Κύπρο οι κυρώσεις δεν ήταν ποτέ αυτοσκοπός. Αυτό που προέχει είναι ο τερματισμός των έκνομων ενεργειών της Τουρκίας και η δημιουργία του απαραίτητου θετικού κλίματος προκειμένου να δοθεί έδαφος σε ένα γόνιμο διάλογο για οριστική επίλυση του κυπριακού.
Ύστερα από διαβουλεύσεις, σταθμίζοντας πιθανά οφέλη από τις πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται και αφού έγιναν δεκτές οι παρεμβάσεις μας για προστασία των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, συλλογικά από την ΕΕ, ομόφωνα αποφασίσαμε πως το βάρος ευθύνης και οι επιλογές μεταφέρονται τώρα ξεκάθαρα στην Τουρκία.
Θέλω να εκφράσω την ικανοποίηση μου από τα αποτελέσματα της Συνόδου, αφού στο κείμενο των Συμπερασμάτων ρητά καλείται η Τουρκία
Α. Όπως απέχει από μονομερείς ενέργειες που παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο, επιβεβαιώνοντας την πλήρη αλληλεγγύη του Συμβουλίου της ΕΕ προς την Ελλάδα και την Κύπρο των οποίων η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα πρέπει να γίνονται σεβαστά.
Β. Καταδικάζει αλλά και παράλληλα καλεί την Τουρκία να τερματίσει και να απόσχει στο μέλλον από τις παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Γ. Καλεί την Τουρκία να αποδεχθεί την πρόσκληση της Κύπρου να συμμετάσχει σε διάλογο για την οριοθέτηση των μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας θαλασσίων ζωνών βάσει του Διεθνούς Δικαίου.
Δ. Την ίδια ώρα το Συμβούλιο υποστηρίζει ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και παραμένει δεσμευμένο σε συνολική λύση του κυπριακού στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και σύμφωνα με τις αρχές της ΕΕ και καλεί την Τουρκία να ανταποκριθεί με τον ίδιο τρόπο. Προς τον πιο πάνω σκοπό, η ΕΕ εκφράζει την ετοιμότητα της να συμβάλει ενεργά στην υποστήριξη των διαπραγματεύσεων με τον διορισμό εκπροσώπου της σε μία σύνοδο για την Κύπρο.
Ε. Γίνεται ειδική αναφορά σεβασμού των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ 550 (1984) και 789 (1992) που αφορούν την επιστροφή των Βαρωσίων στους νόμιμους ιδιοκτήτες και κατοίκους τους.
ΣΤ. Τίθεται σαφής όρος πως προκειμένου να δρομολογηθεί θετικό πολιτικό θεματολόγιο ΕΕ-Τουρκίας θα πρέπει να τερματισθούν οι παράνομες ενέργειες εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου.
Δεν ήταν εύκολη η συζήτηση και η κατάληξη σε ομόφωνη απόφαση. Παρόλα αυτά είμαι ικανοποιημένος γιατί μέσα από συνεπή αποτελεσματική διπλωματία μηνών η απόφαση δημιουργεί θεσμικά την προοπτική να συνεχίσουμε την προσπάθεια έχοντας την ΕΕ στο πλευρό μας αλλά και πρωτοστατούσα με πρωτοβουλίες για τον τερματισμό των έκνομων ενεργειών και την επανέναρξη των συνομιλιών. Υπάρχουν κάτω όλες οι προϋποθέσεις, η Τουρκία πρέπει να αποφασίσει και αναλόγως θα κριθεί.
Τέλος θα ήθελα να εκφράσω ιδιαίτερες ευχαριστίες τόσο προς τον Έλληνα πρωθυπουργό για την ισχυρή στήριξη αλλά και τους υπόλοιπους των ηγετών για την συμπαράσταση και την αποφασιστικότητα προάσπισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής δημοκρατίας που αποτελούν κυριαρχικά δικαιώματα της ίδιας της Ένωσης.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ανέφερε σε δηλώσεις του από τις Βρυξέλλες πως κατά την πολύωρη συζήτηση, "ομόφωνη θέση ήταν ως προαπαιτούμενο ο τερματισμός των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων Κύπρου και Ελλάδος.
"Συζητήθηκαν επίσης άμεσος τερματισμός κυρώσεων ή διαβουλεύσεις πρώτα της προεδρεύουσας χώρας και του προέδρου του Συμβουλίου και σε περίπτωση αποτυχίας, λήψη αποφάσεων σε δύο μήνες και κάτι ημέρες. Σε περίπτωση συνέχισης μονομερών ενεργειών και προκλήσεων σε παράβαση του διεθνούς δικαίου, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεση της περιλαμβανομένων και κυρώσεων για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της" είπε ο ΠτΔ.
Εν αναμονή της συνέντευξης τύπου που θα παραχωρήσει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης στα Γραφεία της Μόνιμης Αντιπροσωπείας στις Βρυξέλλες για τις συζητήσεις που έλαβαν χώρα κατά τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Αλληλεγγύη προς την Ελλάδα και την Κύπρο, καταδίκη των παράνομων γεωτρήσεων, υποστήριξη της επανέναρξης συνομιλιών για το Κυπριακό, μόνιμη προειδοποίηση επί κυρώσεων, αλλά και μια θετική ατζέντα με την Τουρκία με παρακολούθηση της εξέλιξης των πραγμάτων το Δεκέμβριο, αποφάσισαν οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων κατά την 1η ημέρα της Συνόδου Κορυφής.
