Η εξασφάλιση της χορηγίας €687 εκατομμυρίων από την ΕΕ για το έργο EusoAsia Interconnector ανοίγει το δρόμο για την υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας και Ισραήλ, το οποίο θα τερματίσει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, δήλωσε η Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Νατάσα Πηλείδου, χαιρετίζοντας τη χθεσινή απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Σε σημερινές της δηλώσεις η κ. Πηλείδου είπε επίσης ότι το ποσό της χορηγίας που εγκρίθηκε για τον EuroAsia Interconnector είναι το μεγαλύτερο που έχει εξασφαλιστεί ιστορικά για έργο της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η δήλωση Πηλείδου
Με ιδιαίτερη ικανοποίηση ενημερωθήκαμε χθες το απόγευμα κι επίσημα, μέσω της ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής , για την έγκριση της αίτησης που υπέβαλε ο Φορέας Υλοποίησης του Έργου Κοινού Ενδιαφέροντος «EuroAsia Interconnector», της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου, Ισραήλ και Ελλάδας, για να λάβει χορηγία στα πλαίσια του ευρωπαϊκού χρηματοδοτικού Μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Facility).
Συγκεκριμένα, ο Φορέας Υλοποίησης είχε αιτηθεί για ποσό €687 εκατομμυρίων, για κατασκευαστικές εργασίες στο σκέλος Κύπρου – Κρήτης, και η έγκριση που λήφθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αφορά σχεδόν στο σύνολο αυτού του ποσού και ανέρχεται σε περίπου €657εκατομμύρια.
Η χορηγία αυτή είναι αποτέλεσμα της σκληρής δουλειάς και της συνεργασίας του Φορέα Υλοποίησης με το Υπουργείο Ενέργειας, καθώς και με άλλα εμπλεκόμενα Υπουργεία και Υπηρεσίες, και αποτελεί, το πιο σημαντικό βήμα για υλοποίηση του έργου. Καθιστά η εξασφάλισή της, δυνατή την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών για το σκέλος Κύπρου – Κρήτης, του οποίου το συνολικό κόστος υπολογίζεται στα €1,575 δις.
Αξίζει να τονιστεί ότι το ποσό χορηγίας για το οποίο εγκρίθηκε το «EuroAsia Interconnector», είναι το μεγαλύτερο που έχει εξασφαλιστεί ιστορικά για έργο της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ αποτελεί και τη μερίδα του λέοντος του προϋπολογισμού του Μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» για τη συγκεκριμένη πρόσκληση υποβολής αιτήσεων έργων ηλεκτρικής διασύνδεσης, ο οποίος για το 2021 ανερχόταν συνολικά στα €785 εκατομμύρια.
Με την έγκριση δε για παροχή χορηγίας, ξεκινά πλέον μία ολιγόμηνη διαδικασία διαπραγματεύσεων μεταξύ Φορέα Υλοποίησης και Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αναμένεται να οδηγήσει στην υπογραφή της Συμφωνίας Παροχής Χορηγίας μεταξύ των δύο μερών εντός καλοκαιριού του 2022.
Η υλοποίηση του «EuroAsia Interconnector», για την οποία, υπενθυμίζω, οι Υπουργοί Ενέργειας Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ υπογράψαμε Μνημόνιο Συνεργασίας τον περασμένο Μάρτιο, είναι εξαιρετικά σημαντική για την Κυπριακή Δημοκρατία. Πέρα από την προφανή γεωπολιτική της βαρύτητα, τερματίζει την ενεργειακή μας απομόνωση, διασφαλίζει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας μας και συμβάλλει στην ανάπτυξη του ανταγωνισμού στον τομέα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Το συγκεκριμένο έργο, αποτελεί, επίσης, τον ακρογωνιαίο λίθο των προσπαθειών μας για μετάβαση σε μία πράσινη οικονομία, πλήρως ευθυγραμμισμένη με τις πολιτικές που υλοποιούμε για προστασία του περιβάλλοντος. Με την ολοκλήρωσή του, θα διευκολυνθεί η προσέλκυση σχετικών επενδύσεων και, κατ’ επέκταση, η ενσωμάτωση πρόσθετων έργων ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα των τριών εμπλεκόμενων χωρών, Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ.
Σημειώνω ενδεικτικά τις μελέτες που έγιναν στα πλαίσια του Εθνικού μας Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, οι οποίες καταδεικνύουν ότι η ηλεκτρική διασύνδεση, σε συνδυασμό και με τη χρήση συστημάτων αποθήκευσης, μπορεί μέχρι το 2030 να οδηγήσει σε διείσδυση ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της Κύπρου που θα υπερβαίνει το 50%.
Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την Επίτροπο Ενέργειας και τη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τη συνεχή στήριξη προς το εν λόγω έργο και τις προσπάθειες της Κύπρου για διασύνδεσή της με την ενιαία αγορά ενέργειας της Ευρώπης. Ειδικότερες ευχαριστίες απευθύνω, τέλος, στον Φορέα Υλοποίησης στις αρμόδιες αρχές της Ελλάδας και του Ισραήλ, και, για όλη τους την αφοσίωση και τη σκληρή δουλειά, στους λειτουργούς της Υπηρεσίας Ενέργειας του Υπουργείου μας, καθώς και στους λειτουργούς του Υπουργείου Οικονομικών και της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης, που βοήθησαν να συμπεριληφθεί το «EuroAsia Interconnector» στο πρόγραμμα της Κύπρου που υποβλήθηκε στον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Με την υπογραφή της Συμφωνίας Παροχής της υπό αναφορά χορηγίας, το έργο θα μπορεί να λάβει και επιπλέον επιχορήγηση, στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κύπρος – το αύριο», της τάξης των €100 εκατομμυρίων.
Χαιρετίζει η Κυβέρνηση
Η Κυβέρνηση χαιρετίζει την «απόφαση – ορόσημο της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία ενέκρινε την παραχώρηση χορηγίας ύψους 657 εκ. Ευρώ για την υλοποίηση του Έργου Κοινού Ενδιαφέροντος EuroAsia Interconnector μέσω του οποίου συνδέονται τα εθνικά δίκτυα Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας», σημειώνοντας ότι το έργο τερματίζει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου.
Παράλληλα, αναφέρει ότι η ηλεκτρική διασύνδεση αποτελεί σημαντικό σταθμό στις στρατηγικές επιλογές των τριών χωρών που αναβαθμίζει τους ενεργειακούς στόχους της περιοχής.
Ανακοίνωση της Προεδρίας της Δημοκρατίας τονίζει ότι το εν λόγω έργο περιλαμβάνεται σε αυτά που η Κυπριακή Δημοκρατία επέλεξε να συμπεριλάβει στο Σχέδιο «Κύπρος _ το αύριο» μέσα στα πλαίσια της μετάβασης στην πράσινη οικονομία, και ως εκ τούτου θα λάβει επιπλέον επιχορήγηση από την ΕΕ ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ.
Με την ηλεκτρική διασύνδεση EuroAsia η Κύπρος αναβαθμίζεται γεωπολιτικά και αναδεικνύεται πρακτικά η σημασία της τριμερούς συνεργασίας Κύπρου - Ελλάδας – Ισραήλ, σημειώνει η Προεδρία. Παράλληλα "είναι ένας σημαντικός σταθμός στις στρατηγικές επιλογές των τριών χωρών που αναβαθμίζει τους ενεργειακούς στόχους της περιοχής".
Το έργο, σημειώνει η Προεδρία, "τερματίζει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, διασφαλίζει την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου, προσφέρει την ασφάλεια εφοδιασμού, διευκολύνει την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, ενισχύει την προσπάθεια για ανταγωνιστικότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και επιτρέπει την αυξημένη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από καθαρότερες πηγές, ιδίως ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συνδέοντας το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της Κύπρου με το σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης".
Τιμή και αναγνώριση
Από την πλευρά του, ο Διευθυντής Έργου του EuroAsia, Γώργος Κίλλας ανέφερε πως η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτελεί τιμή και αναγνώριση των προσπαθειών, οι οποίες ξεκίνησαν το 2011 με στόχο την άρση της ενεργειακής απομόνωσης της χώρας μας, του τελευταίου κράτους μέλους της ΕΕ που εξακολουθεί να βρίσκεται πλήρως ενεργειακά απομονωμένο και τη διασφάλιση της ενεργειακής της ασφάλειας.
