Mπορεί μέχρι πριν από μερικές εβδομάδες να φάνταζε απίθανη η νίκη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά ο Τούρκος πρόεδρος απέδειξε απόψε ότι είναι κυρίαρχος του παιχνιδιού στην Τουρκία.
Ο μακροβιότερος ηγέτης της Τουρκίας επικράτησε με περίπου 52,1% έναντι 47,9% του αντιπάλου του, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών με σχεδόν όλες τις ψήφους καταμετρημένες και ξεκινά την τρίτη θητεία του στην προεδρία.
Ο Ερντογάν εμφανίστηκε πάνω σε λεωφορείο της προεκλογικής καμπάνιας του στην ασιατική πλευρά της Κωνσταντινούπολης κι ευχαρίστησε τους Τούρκους ψηφοφόρους που του εμπιστεύτηκαν εκ νέου την τύχη της χώρας.
Το σκηνικό της νίκης του είχε ήδη στηθεί από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, όταν ο Ερντογάν διέψευσε τις δημοσκοπήσεις και οριακά δεν επικράτησε από τις 14 Μαϊου, αν και ο κυβερνητικός συνασπισμός εξασφάλισε την πλειοψηφία στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση. Ωστόσο, η νίκη του σημαδεύτηκε από πτώση στο χρηματιστήριο και νέα βουτιά της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου.
Ερντογάν: Bye bye bye Κεμάλ
Νικητές της 28ης Μαΐου είναι τα 85 εκατομμύρια πολίτες μας, δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην πρώτη ομιλία του από την πλατεία Κασικλί, έξω από το σπίτι του στο Σκούταρι Κωνσταντινούπολης, πανηγυρίζοντας την νίκη του στις εκλογές του δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών.
Ο Τούρκος Πρόεδρος, ο οποίος τραγούδησε για την νίκη του, απευθυνόμενος στον κόσμο που έσπευσε να πανηγυρίσει έξω από το σπίτι του, ανέφερε: «Αγαπάμε την Κωνσταντινούπολη, ξεκινάμε με την Κωνσταντινούπολη, συνεχίζουμε με την Κωνσταντινούπολη». «Ολοκληρώσαμε τον δεύτερο γύρο των εκλογών με την εύνοια του λαού μας», είπε ο Τούρκος Πρόεδρος και πρόσθεσε: «Είχα πει ότι ‘θα κερδίσουμε τέτοια νίκη που δεν θα χάσει κανείς, οπότε σήμερα νικήτρια είναι μόνο η Τουρκία, είναι [νίκη] των 85 εκατομμυρίων».
Ο Ταγίπ Ερντογάν ωστόσο μίλησε με απαξιωτικό τρόπο για τον ανθυποψήφιό του, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, λέγοντας «Αν θέλετε να προσθέσουμε ακόμη ένα bye [αντίο], τότε θα πούμε bye bye bye Κεμάλ», ανέφερε.
Ο Ταγίπ Ερντογάν είπε πως «με αυτή τη νίκη έχει ανοίξει η πόρτα του αιώνα της Τουρκίας». «Ευχαριστώ τον λαό για τη χαρά της δημοκρατίας που μας έδωσε», ανέφερε.
Ο Τούρκος Πρόεδρος είπε ότι «έχουμε το 2024 μπροστά μας , είμαστε έτοιμοι να κερδίσουμε τόσο το Σκούταρι, όσο και την Κωνσταντινούπολη στις δημοτικές εκλογές του 2024. Θα δουλέψουμε σκληρά».
Έχασε την Κωνσταντινούπολη
Στα όποια «κακά νέα» για τον Τούρκο Πρόεδρο, όπως προκύπτουν από τη σημερινή κάλπη, αθροίζεται το γεγονός ότι δεν κατάφερε να ανακτήσει τον έλεγχο της Κωνσταντινούπολης, την οποία έχασε με ποσοστό 48,23% έναντι ποσοστού 51,77% του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, παρότι υπήρξαν πολλές φορές κατά τη σημερινή μετάδοση των αποτελεσμάτων που οι δυο τους έδιναν μάχη στήθος με στήθος για τον έλεγχο της πόλης.
Παράλληλα, ο Τούρκος Πρόεδρος δεν μπόρεσε να «σπάσει» την πρωτοκαθεδρία του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου στα παράλια της Τουρκίας και παρά την προσπάθεια των μελών του ΑΚΡ να διεισδύσουν στο σκληρό πυρήνα των οπαδών του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος. Με βάση τα αποτελέσματα, το «κεμαλικό τόξο» παρέμεινε σχεδόν ανέπαφο από τον πρώτο γύρο των Προεδρικών εκλογών στις 14 Μαΐου, διατηρώντας μάλιστα σαρωτικό προβάδισμα σε περιοχές, όπως η Σμύρνη και η Μερσίνα και στην επαναληπτική αναμέτρηση.
Κρίνοντας από τον εκλογικό χάρτη, κρίσιμο ρόλο φέρεται να έχουν διαδραματίσει οι ψηφοφόροι του εθνικιστή υποψήφιου Προέδρου, Σινάν Ογάν, ο οποίος είχε καταφέρει να συγκεντρώσει ποσοστό 5,31% στον πρώτο γύρο, επιμένοντας στην απομάκρυνση των τεσσάρων εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων από την Τουρκία. Παρά την «επίθεση φιλίας» που δέχτηκε από τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος δεσμεύτηκε δημόσια για την απομάκρυνσή τους, δεν φαίνεται, ωστόσο, να κερδίζει σημαντικά από τις δυνάμεις του Ογάν, ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Αντίθετα, σε μια προεκλογική εκστρατεία που διήρκεσε δύο εβδομάδες, ο «οραματικός» λόγος του Ερντογάν, αλλά και η κατάσταση της τουρκικής οικονομίας κυριάρχησαν στη δημόσια σφαίρα, αλλά και στα κριτήρια με τα οποία ψήφισαν οι Τούρκοι ψηφοφόροι, δίνοντας προβάδισμα στην ασφάλεια και τη σταθερότητα με εγγυητή τον Ερντογάν.
Την «ακτινογραφία» της νίκης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έδειξε σε μια πρώτη ανάγνωση του αποτελέσματος, μιλώντας στο Κεντρικό Δελτίο του Alpha ο Λέκτορας Τουρκικών Σπουδών στο ΠΚ Νίκος Μούδουρος, εξηγώντας πως πρόκειται να επηρεάσει και το Κυπριακό.
«Εκεί που καταλαβαίνει ότι στενεύουν τα περιθώρια, είναι γνωστός για την αλλαγή θέσεων που μπορεί να υποστηρίξει σε κάθε χρονική συγκυρία», αναφέρει ο κ. Μούδουρος σχολιάζοντας την πολιτική του Ερντογάν και συνέχισε μιλώντας για τις σχέσεις Τουρκίας με την Τουρκοκυπριακή κοινότητα.
«Έχοντας υπόψη την αναπαραγωγή της εξουσίας του Ερντογάν και τον τρόπο με τον οποίον χειρίζεται την αντιπολίτευση, οι μορφές πίεσης ενάντια στους Τουρκοκύπριους θα είναι ακόμα πιο έντονες αλλά και σίγουρα θα αποκτήσουν μια συνέχεια μέσα στο χρόνο, γεγονός που θα επηρεάσει σταδιακά και το ίδιο το Κυπριακό πρόβλημα.»
Τα αγκάθια της οικονομίας στην Τουρκία
Για τους επενδυτές το μείζον θέμα τώρα είναι κατά πόσον ο Ερντογάν θα εμμείνει στην ανορθόδοξη οικονομική πολιτική του που προκάλεσε εκροή κεφαλαίων από την Τουρκία, ενώ για τους ηγέτες στη Δύση το ερώτημα είναι κατά πόσον η Άγκυρα θα παραμείνει το προβληματικό παιδί του ΝΑΤΟ πατώντας σε δύο βάρκες και διατηρώντας τους ισχυρούς δεσμούς με τη Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν, ενώ μαίνεται ο πόλεμος την Ουκρανία.
«Είναι μια πύρρειος νίκη για τον Ερντογάν. Μπορεί να παραμένει σητν εξουσία, αλλά η νεα θητεία του θα είναι γεμάτη προκλήσεις από την οικονομία μέχρι την εξωτερική πολιτική», εκτιμά ο Νιχάτ Αλί Οζτσάν του Ιδρύματος Έρευνας Οικονομικής Πολιτικής στην Άγκυρα.
Οικονομολόγοι θεωρούν ότι είναι αναπόφευκτη μια προσαρμογή της νομισματικής πολιτικής της Τουρκίας, άλλοι, ωστόσο, θεωρούν ότι ο Ερντογάν δεν πρόκειται να ακολουθήσει το παράδειγμα κεντρικών τραπεζών ανά την υφήλιο που αύξησαν τα βασικά τους επιτόκια για να καταπολεμήσουν τον πληθωρισμό.
«Ενισχυμένος από το εκλογικό αποτέλεσμα ο Ερντογάν είναι απίθανο να υιοθετήσει μια ορθόδοξη οικονομικά πολιτική», λέει ο Βολφγκάνγκο Πίκολο, συμπρόεδρος της Teneo Intelligence στο Λονδίνο. Από την πλεθυρά του ο Ερτζάν Εργκιουζέλ της Barclays Plc θεωρεί ότι τα επιτόκια θα αυξηθούν στην Τουρκία παρά τη νίκη Ερντογάν, ενώ άλλοι ειδικοί, όπως ο Τσαγρί Κουτμάν της KNG Securities αναμένουν περαιτέρω αύξηση των ασφαλίστρων κινδύνου για τα τουρκικά ομόλογα.
Συνέχεια στην εξωτερική πολιτική του Ερντογάν
Όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική, ο Ερντογάν αναμένεται να επιμείνει στο μεσολαβητικό του ρόλο όσον αφορά στη συμφωνία για τις εξαγωγές σιτηρών από τη Μαύρη Θάλασσα, αφού εξασφάλισε άλλη μια παράταση πριν από δύο εβδομάδες. Ο Τούρκος πρόεδρος σχεδιάζει επίσης να προωθήσει την ειρήνη στην Ουκρανία, ενώ συνεχίζει να απέχει από την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία θεωρώντας τις αντιπαραγωγικές, αναφέρει το Bloomberg.
Eπικαλούμενο πηγές από το περιβάλλον του Τούρκου προέδρου το πρακτορείο σημειώνει ότι αναφορικά με το θέμα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ ο Ερντογάν θα άρει το βέτο του, αφού πρώτα εξετάσει την εφαρμογή από τη Στοκχόλμη της νέας νομοθεσίας για την τρομοκρατία που θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιουνίου.
Ωστόσο, δεν αποκλείεται να συνεχίσει τα παιχνίδια με τη Σουηδία προκειμένου να εξασφαλίσει το πράσινο φως από το Κογκρέσο των ΗΠΑ για την αγορά των F-16. Στη νέα του θητεία, ο Ερντογάν αναμένεται να συνεχίσει να δίνει προτεραιότητα στην ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας της Τουρκίας επιδιώκοντας ένα στρατιωτικό πλεονέκτημα για να στηρίξει τις φιλοδοξίες του να κάνει την Τουρκία περιφερειακή δύναμη, σημειώνει το πρακτορείο.
