Ότι και να κάνουν στην Αγία Σοφία δεν πρόκειται ποτέ να μειώσουν το μεγαλείο της, δηλώνει ο Πρωτοπρεσβύτερος Επίκουρος Καθηγητής Ιστορίας και Διευθυντής της Θεολογικής Σχολής Κύπρου, Κυπριανός Κουντούρης, ο οποίος μίλησε στην εκπομπή Μεσημέρι στον Alpha, για την ιστορία του ιστορικού μνημείου που μετά από 86 χρόνια άνοιξε τις πόρτες της ως τζαμί.
"Υπηρέτησε τον χριστιανισμό για 1100 χρόνια. Στέφθηκαν εκεί αυτοκράτορες, παντρεύτηκαν, βαπτίστηκαν, χειροτονήθηκαν πατριάρχες και επίσκοποι, όλες οι μεγάλες στιγμές πέρασαν από εκείνο το ναό. Εάν για ένα μικρό διάστημα της ιστορίας της, γύρω στα 450 χρόνια με τη βία μετατράπηκε σε μουσουλμανικό τέμενος, ακόμη και αν μπεις στην Αγία Σοφία θα δεις ότι αυτές οι προσθήκες είναι ξένες προς το ναό. Ο ναός χτίστηκε με προσανατολισμό προς την Ανατολή όπως όλοι οι βυζαντινοί ναοί. Αν ήθελε να την επιστρέψει για θρησκευτική χρήση ο Ερντογάν θα έπρεπε να την επιστρέψει ως χριστιανικό ναό. Αυτό θα έδειχνε και ένα δείγμα πολιτισμού εκ μέρους του ίδιου και θα εξέφραζε και μια μεγάλη ομάδα Τούρκων διανοούμενων που διαφωνούν με αυτή την ενέργεια".
Για τη δημιουργία της Αγίας Σοφίας της όπως είπε, χρειάστηκαν περίπου έξι χρόνια και πρόκειται για μικρό διάστημα αν υπολογίσει κανείς πως χρειάστηκαν δεκαετίες για την ολοκλήρωση άλλων ναών.
"Αν να το συγκρίνει κανείς με τους τεράστιους καθεδρικούς ναούς της Δυτικής Ευρώπης που μπορεί να χρειάστηκαν 100-180 χρόνια για να χτιστούν, αυτός ο ναός τελείωσε σε μόλις έξι χρόνια. Μέχρι τη σύγχρονη εποχή είναι ο μεγαλύτερος χώρος που στέγασε κάτω από τον τρούλο, τόσα τετραγωνικά μέτρα, να σκεφτείτε ότι στην εποχή του Ηρακλείου έχουμε αναφορές ότι στην Αγία Σοφία εκκλησιάζονται 23 χιλιάδες άνθρωποι".
Στη βιβλιογραφία σημείωσε, εντοπίζεται ότι για το χτίσιμό της Αγίας Σοφίας εργάστηκαν 10.000 τεχνίτες.
"Ήταν μοιρασμένοι σε συνάφεια των 100 και συναγωνίζονταν ποιος θα τελειώσει γρήγορα ένα κομμάτι. Ήταν και είναι και θα είναι για πάντα ένα σύμβολο με πολλαπλές αναγνώσεις, και αυτό προσπαθεί να "ξηλώσει" ο Τούρκος Πρόεδρος. Το πρώτο που προσπαθεί να ξηλώσει είναι τον ιδρυτή του τουρκικού κράτους, τον Κεμάλ Ατατούρκ και για αυτό θέλει να σβήσει αυτή τη στροφή που έκανε ο Ατατούρκ προς το κοσμικό κράτος".
Σημειώνεται ότι τo 1934, o Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού της Τουρκίας μετέτρεψε το ισλαμικό τέμενος σε μουσείο. Στις 10 Ιουλίου 2020, το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας αποφάσισε υπέρ της δυνατότητας μετατροπής σε τέμενος. Αμέσως μετά ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπέγραψε τη σχετική απόφαση. Χθες, 24 Ιουλίου 2020, έγινε η πρώτη προσευχή των μουσουλμάνων, παρουσία του Τούρκου προέδρου.
Το πλήθος έξω από το ιστορικό μνημείο πανηγύριζε και φώναζε συνθήματα υπέρ της μετατροπής του ιστορικού μνημείου σε τζαμί. Όσο για τα ιστορικά αριστουργήματα και τις ψηφιδωτές αγιογραφίες που κοσμούν το μνημείο καλύφθηκαν από κουρτίνες.
"Ότι και να κρύψουν στην Αγία Σοφία", όπως είπε ο Διευθυντής της Θεολογικής Σχολής Κύπρου "δεν μπορούν να κρύψουν την ταυτότητα του μνημείου".
"Είναι ένα μνημείο παγκόσμιος κληρονομιάς που για τον χριστιανικό κόσμο αποτελεί μοναδικό μνημείο της χριστιανοσύνης. Όσους μιναδέρες και να του προσθέσεις, όσες αλλαγές και να του κάνεις, όσους σοβάδες να επικαλύψεις τις τοιχογραφίες, δεν μπορείς να του αλλάξεις την ταυτότητά του. Θα είναι πάντοτε ένα κλεμμένο μνημείο. Είναι ένας ναός σκλαβωμένος ένας ναός ο οποίος είναι η ύψιστη έκφραση της ανθρώπινης τέχνης και σοφίας, το εγχείρημα όλο το οικοδόμημα της Αγίας Σοφίας εκφράζει μια λειτουργική παράδοση εκείνης της εποχής. Ήταν το κέντρο της αυτοκρατορίας, της χριστιανοσύνης, του κόσμου για τόσους αιώνες. Μόνο θλίψη μπορείς να έχεις με το γεγονός ότι αυτός ο ναός δεν λειτουργείται πια ως χριστιανικός ναός".
