Για τη Ρενέ Σμιθ και τον παράλυτο, καρκινοπαθή σύζυγό της Κρίστοφερ, η εκκένωση δεν ήταν επιλογή όταν ο τυφώνας Ίαν έπληξε βίαια το σπίτι τους στη Φλόριντα.
«Θα χρειαζόταν ένα ασθενοφόρο, ένα φορείο και τρεις ενήλικες για να τον μετακινήσουν», είπε για τον Κρίστοφερ, ο οποίος έμεινε παράλυτος λίγες μέρες πριν από τον τυφώνα, ως αποτέλεσμα του καρκίνου του προστάτη από τον οποίο πάσχει και ο οποίος εξαπλώθηκε στη σπονδυλική του στήλη. «Δεν είχα κανέναν έλεγχο και ήταν τρομακτικό».
Χωρίς άλλες επιλογές, η κυρία Σμιθ έκανε απέλπιδες προσπάθειες για να προστατεύσει τον σύζυγό της. Χρησιμοποίησε καλώδια και κολλητική ταινία για να στερεώσει έναν μουσαμά στο κρεβάτι του νοσοκομείου, σε μια προσπάθεια να τον κρατήσει στεγνό και χρησιμοποίησε την αναπηρική του καρέκλα για να φράξει την μπροστινή πόρτα από τους ανέμους, η ταχύτητα των οποίων έφτανε τα 241 χιλιόμετρα την ώρα.
Ακόμα κι αυτό, φοβόταν ότι δεν ήταν αρκετό.
«Είμαι η φροντίστριά του, οπότε έμεινα», είπε στο BBC από το σπίτι της στην Πούντα Γκόρντα - μια από τις κοινότητες της Ακτής του Κόλπου που επλήγη περισσότερο από την καταιγίδα της κατηγορίας τέταρτη. «Του έβαλα ένα σωσίβιο στο λαιμό, τον φίλησα και του είπα ότι τον αγαπώ».
Στην περίπτωση της κυρίας Σμιθ, ο κίνδυνος προήλθε κυρίως από τους ισχυρούς ανέμους του τυφώνα.
Η Σούζι Μακ, κάτοικος του Φορτ Μάγιερς, είπε στο BBC ότι ο αδερφός της είδε νερό που έφτανε μέχρι και τα 8 πόδια κατά τη διάρκεια της καταιγίδας.
Μέχρι στιγμής, έχουν επιβεβαιωθεί 35 θάνατοι στην κομητεία Λι της Φλόριντα, σύμφωνα με τον τοπικό σερίφη - ένας τραγικός απολογισμός που αναμένεται να αυξηθεί.
Στον απόηχο του Ίαν, ορισμένοι κάτοικοι της Φλόριντα δέχτηκαν κριτική επειδή δεν έλαβαν υπ’ όψιν τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις και εκκλήσεις για εκκένωση. Αλλά για οικογένειες όπως οι Σμιθ και εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι, τα εμπόδια που σχετίζονταν με την υλικοτεχνική υποδομή, αλλά και την οικονομική τους κατάσταση, σήμαιναν ότι η παραμονή ήταν η μόνη επιλογή.
Άλλοι απλώς παγιδεύτηκαν από κακή τύχη.
Μια γυναίκα, για παράδειγμα, έφυγε από το σπίτι της στην περιοχή Tampa Bay στο Fort Myers. Όταν έγινε ξεκάθαρο ότι η διαδρομή του Ίαν είχε μετατοπιστεί νότια, ήταν πολύ αργά για να φύγει.
«Η περιοχή μου αποδείχθηκε ασφαλής, δεν χτυπήθηκε ποτέ», είπε στο BBC σε ένα πάρκο με τροχόσπιτα κοντά στο Fort Myers. «Κατέβηκα εδώ και βίωσα το χειρότερο πράγμα που έχω βιώσει ποτέ σε όλη μου τη ζωή».
«Αν υπάρξει άλλος τυφώνας, θα πάω στο Σικάγο», πρόσθεσε.
Δύσκολες οι αποφάσεις
Ενώ προς το παρόν το μέγεθος της καταστροφής του Ίαν παραμένει ασαφές, ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες έχουν προειδοποιήσει ότι ο οικονομικός αντίκτυπος είναι πιθανό να φτάσει τα δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια.
Η εταιρεία Milliman εκτίμησε ότι μόνο το 18% των ανθρώπων σε περιοχές υπό διαταγή εκκένωσης είχαν ασφάλιση πλημμύρας, γεγονός που θέτει πολλούς κατοίκους σε οικονομικές περιπέτειες, καθώς προσπαθούν να ξαναχτίσουν τα σπίτια τους ή να ανακτήσουν τις απώλειές τους.
Ο κυβερνήτης Ron DeSantis - ο οποίος αποκάλεσε τον Ian "πλημμυρικό συμβάν 500 ετών" - είπε ότι η καταιγίδα μπορεί κάλλιστα να "άλλαξε τον χαρακτήρα του κράτους μας".
Υπό αυτές τις συνθήκες, πολλοί κάτοικοι της Φλόριντα έχουν μείνει να αναρωτιούνται πώς θα είναι το μέλλον τους - και αν θα παραμείνουν στην πολιτεία ή θα φύγουν.
Ο Τομ, ένας 48χρονος κάτοικος της πόλης Port Charlotte, 61 χιλιόμετρα από το Fort Myers, είπε στο BBC ότι αποφάσισε να φύγει το πρωί μετά την καταιγίδα μαζί με την 66χρονη μητέρα του, Kathy.
Ενώ το ζευγάρι είχε ήδη σχεδιάσει να μετακομίσει στο Κολοράντο, ο τυφώνας τους ώθησε να μαζέψουν τα πράγματά τους και να φύγουν το πρωί μετά το πέρας του Ίαν.
«Η πόλη έχει καταστραφεί», είπε η Κάθι. Το ίδιο και το σπίτι της.
Για τους κατοίκους του Sun Seekers στο Fort Myers - πολλοί από τους οποίους μεταμοσχεύθηκαν σε άλλα μέρη των ΗΠΑ - η κυβέρνηση μπορεί να λάβει την απόφαση να τους ζητήσει μετεγκατάσταση, δηλώνοντας το ακίνητο ως "μη κατοικήσιμο".
Η Cindy Brackett, κάτοικος του πάρκου για τροχόσπιτα, είπε ότι η προοπτική να αναγκαστεί να φύγει από το σπίτι της ήταν ένα επιπλέον και ανεπιθύμητο τραύμα, λίγες μέρες μετά τον βίαιο τυφώνα.
"Με την αρθρίτιδά μου, δεν μπορώ να κάνω τίποτα. Δεν μπορώ καν να βγω από το σπίτι μου. Νιώθω τόσο άχρηστη", είπε η κ. Brackett. Δεν θέλει να φύγει και δεν είναι σίγουρη πού θα πήγαινε αν της ζητείτο να φύγει.
Ομοσπονδιακοί αξιωματούχοι και ο αμερικανικός Ερυθρός Σταυρός λένε ότι περίπου 10.000 εκτοπισμένοι βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε καταφύγια - χωρίς να συμπεριλαμβάνονται άτομα που μπορεί να έχουν βρει καταφύγιο με φίλους, την οικογένειά τους ή να έχουν εγκαταλείψει εντελώς την περιοχή.
Πολιτειακοί και ομοσπονδιακοί αξιωματούχοι έχουν υποσχεθεί εκατομμύρια δολάρια σε κονδύλια αρωγής, αλλά πολλοί άνθρωποι στο έδαφος παραμένουν δύσπιστοι για το πώς - και αν - θα τα λάβουν.
Αρχίζει η ανοικοδόμηση
Για όσους μπορούν -και θέλουν- να μείνουν, η προσπάθεια ανοικοδόμησης έχει ήδη ξεκινήσει.
Σε κατεστραμμένα μέρη της δυτικής Φλόριντα, το BBC είδε ανθρώπους να αρχίζουν να καθαρίζουν τα συντρίμμια από τα σπίτια και τις επιχειρήσεις τους, σκουπίζοντας φύλλα φοίνικα και τμήματα θρυμματισμένων σπιτιών.
Σε ορισμένα σημεία, οι άνθρωποι εργάζονταν για να καθαρίσουν αυτοκίνητα που είχαν ανατραπεί ή καταπλακωθεί από κομμένα δέντρα ή βάρκες.
«Οι άνθρωποι εδώ γύρω είναι συντετριμμένοι», είπε ο Καλ Μπρούνο, ιδιοκτήτης ενός εστιατορίου στο Fort Myers που χάρισε δωρεάν χιλιάδες γεύματα με ζυμαρικά στους κατοίκους μετά την καταιγίδα.
Μεταξύ εκείνων που υπόσχονται να παραμείνουν για να βοηθήσουν στην προσπάθεια είναι ο οικοδόμος Αλεχάντρο Καρέρα, ένας Αργεντινός μετανάστης και 14χρονος κάτοικος του Fort Myers.
«Θα το ανοικοδομήσουμε», είπε στο BBC, ενώ στεκόταν μόλις λίγα μέτρα μακριά από μια κατεστραμμένη τοπική μαρίνα. "Δουλεύω στην οικοδομή. Θα έχω πολλή δουλειά."
Δεν είναι όλοι το ίδιο αισιόδοξοι
Η Phoebe Gavin, μια ιθαγενής του νησιού Sanibel με έδρα την Ουάσιγκτον - της οποίας οι ηλικιωμένοι γονείς διέφυγαν από ένα μονοπάτι στο κοντινό Fort Myers λίγο πριν από την καταιγίδα - είπε ότι είναι «απαισιόδοξη» για την άμεση ανοικοδόμηση του νησιού.
Η Sanibel - η οποία βρίσκεται ακριβώς δίπλα από την ακτή και έχει πληθυσμό περίπου 6.000 κατοίκους - ήταν μεταξύ των κοινοτήτων που επλήγησαν περισσότερο κατά τη διάρκεια του τυφώνα.
Τμήματα του διαδρόμου που συνδέει το νησί-φραγμό με τη Φλόριντα, καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια της καταιγίδας, διακόπτοντας την πρόσβαση από την υπόλοιπη πολιτεία.
«Δεν μπορώ να δω ως ύψιστη προτεραιότητα την ανοικοδόμηση», είπε. «Θα ήταν σοκαριστικό για μένα αν βλέπαμε προηγούμενα επίπεδα τροχαίας κίνησης στους δρόμους μέσα στον επόμενο χρόνο».
Η έλλειψη συνδεσιμότητας με την ηπειρωτική χώρα, είπε, θα ήταν καταστροφική για μια κοινότητα που επιβιώνει σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό.
«Πολλοί άνθρωποι θα διάλεγαν μια πολύ πιο εύκολη επιλογή», είπε.
Ακριβώς απέναντι από το θρυμματισμένο μονοπάτι στο Fort Myers, η συνταξιούχος Lucia Kim είπε ότι, ενώ είναι σίγουρη ότι οι τοπικές κοινότητες θα επανέλθουν στην κανονικότητα νωρίτερα, φοβάται ότι μπορεί να χαθεί μέρος της «ατμόσφαιρας» της περιοχής.
«Υπάρχει μια ατμόσφαιρα εδώ», είπε η κυρία Κιμ, η οποία μετακόμισε από τη Νέα Υόρκη πριν από μια δεκαετία, χάρη στην ελευθερία και την αίσθηση που αποπνέει η κοινότητα.
«Απλώς κοιτάξτε την αρχιτεκτονική της δεκαετίας του 1960», πρόσθεσε, δείχνοντας στα κτίρια αρ ντεκό στο βάθος. «Ποιος ξέρει τι ακολουθεί;»
«Θα μπορούσε να ήταν πολύ χειρότερο»
Αφού πέρασε ο τυφώνας Ian, η Renee Smith βγήκε προσεκτικά από το σπίτι της για να ερευνήσει τις ζημιές.
Αυτό που βρήκε δεν ήταν ενθαρρυντικό.
Ο δρόμος της παραμένει καλυμμένος με συντρίμμια και υπολείμματα από κοντινά κτίρια, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων αντικειμένων που αναγνώρισε αμέσως ότι είχαν ξεσκιστεί από ένα τετραώροφο ξενοδοχείο, λίγα τετράγωνα μακριά.
Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα, η εξώπορτα της κυρίας Σμιθ δεν κλείνει, η καμινάδα της έχει καταρρεύσει και τμήματα της οροφής της ανατινάχτηκαν, αφήνοντας την ίδια και τον κατάκοιτο σύζυγό της μερικώς εκτεθειμένους στα στοιχεία της φύσης.
Η κυρία Smith, ωστόσο, βλέπει πράγματα που μπορεί να υποδηλώνουν ότι η ζημιά στην κατεστραμμένη κοινότητά της θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει σε μια ισχυρότερη και πιο ανθεκτική γειτονιά. Πολλά από τα κτίρια που ξαναχτίστηκαν μετά από προηγούμενους τυφώνες - όπως ο τυφώνας Charley του 2004 - κατάφεραν να αντέξουν την καταιγίδα πιο αποτελεσματικά από την υπόλοιπη πόλη.
Προς το παρόν, όμως, είναι απλά χαρούμενη που η μητέρα φύση της έδωσε μια αναβολή. Από τότε που πέρασε ο τυφώνας Ίαν, ο ήλιος ξαναβγήκε ενώ η συχνά καταπιεστική ζέστη της Φλόριντα έχει αντικατασταθεί από πιο κανονικές θερμοκρασίες.
«Είμαστε πολύ τυχεροί», είπε για τις συνθήκες μετά την καταιγίδα. «Θα μπορούσε να ήταν πολύ χειρότερο».
