Αψηφά τις διεθνείς αντιδράσεις ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ρίχνει λάδι στη φωτιά με νέες προκλητικές δηλώσεις, λέγοντας πως "το ζήτημα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί είναι το αποτέλεσμα της δίκαιης αποφασιστικότητάς μας".
Συγκεκριμένα ο Τούρκος Πρόεδρος κατά τη διάρκεια των εγκαινίων της υψηλότερης γέφυρας της Τουρκίας στην Επαρχία Μπίτλις είπε,
"Λάβαμε αυτήν την απόφαση κοιτάζοντας τι θέλει το έθνος μας. Όπως κάναμε και στη Συρία, όπως κάναμε και στη Λιβύη και αλλού θα συνεχίσουμε το δίκαιο δρόμο μας για την οικοδόμηση της μεγάλης και ισχυρής Τουρκίας".
O Ερντογάν εμφανίστηκε άκρως προκλητικός χωρίς να υπολογίζει τις αντιδράσεις από ΗΠΑ, ΕΕ και UNESCO. Μάλιστα ισχυρίστηκε ότι είναι δικαίωμα της Τουρκίας να μετατρέψει σε τέμενος την Αγιά Σοφιά. Τα διεθνή Μέσα κατακεραυνώνουν τον Τούρκο Πρόεδρο, χρεώνοντας του αδιαφορία απέναντι στην Ευρώπη και χαρακτηρίζοντας την ενέργειά του μια από τις «πιο δραματικές στιγμές στην ιστορία» του βυζαντινού κτηρίου.
Άρχισαν επιθεωρήσεις...
Στο μεταξύ μόλις μια ημέρα μετά την απόφαση, οι τουρκικές αρχές άρχισαν σήμερα επιθεωρήσεις στην Αγία Σοφία στο πλαίσιο προετοιμασιών, προκειμένου να μπορέσει να χρησιμοποιηθεί για μουσουλμανική προσευχή.
Το κτίριο έκλεισε για τους επισκέπτες σήμερα, μεταδίδει το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, περιγράφοντας πως ομάδες από το υπουργείο Τουρισμού επιθεώρησαν τον τρούλο και τέσσερις μιναρέδες, στο πλαίσιο των προετοιμασιών.
Η Αγία Σοφία τέθηκε υπό την εποπτεία της Αρχής Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας, ο επικεφαλής της οποίας Αλί Ερμπάς δήλωσε σήμερα ότι η υπηρεσία του έχει ήδη ξεκινήσει προετοιμασίες προκειμένου να είναι όλα έτοιμα έως την 24η Ιουλίου.
"Θλίψη και μεγάλη ανησυχία"
Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών, που συγκεντρώνει περίπου 350 χριστιανικές εκκλησίες, εξέφρασε «θλίψη και ανησυχία » μετά την απόφαση.
Ο ασκών χρέη γενικού γραμματέα του Συμβουλίου, ο καθηγητής Γιόαν Σάουκα, αναφέρθηκε στο θέμα σε επιστολή προς τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η οποία δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του οργανισμού, με έδρα τη Γενεύη.
Από το 1934, την ημερομηνία μετατροπής της σε μουσείο, η Αγία Σοφία «ήταν ένας τόπος δεκτικότητας, συνάντησης και έμπνευσης για τους ανθρώπους όλων των εθνών και όλων των θρησκειών», επισημαίνεται στην επιστολή προς τον Ερντογάν.
Ήταν μια απόδειξη της «προσήλωσης της Τουρκίας στην κοσμικότητα» και της «επιθυμίας της να αφήσει πίσω όλες τις συγκρούσεις του παρελθόντος».
Ο Γιόαν Σάουκα καταλογίζει στον Τούρκο πρόεδρο ότι «ανέτρεψε αυτή τη θετική ένδειξη δεκτικότητας της Τουρκίας μετατρέποντάς την σε ένδειξη αποκλεισμού και διχασμού».
Στο χθεσινό διάγγελμά του προς τον τουρκικό λαό, ο Ερντογάν δήλωσε ότι πλέον η Αγία Σοφία μπορεί να λειτουργήσει ως τόπος λατρείας για τους μουσουλμάνους από τις 24 Ιουλίου.
«Θα ανοίξουμε την Αγία Σοφία για προσευχή στις 24 Ιουλίου», δήλωσε χαρακτηριστικά και υποστήριξε ότι «το τζαμί της Αγίας Σοφίας θα είναι ανοιχτό σε όλους τους μουσουλμάνους, τους χριστιανούς, σε όλους τους ξένους, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση».
Καταδικάζει την απόφαση η Λευκωσία..
Η Προεδρία της Δημοκρατίας, με σημερινή της ανακοίνωση, καταδικάζει «μετά βδελυγμίας την απόφαση της Τουρκίας για αλλαγή του καθεστώτος της Αγιάς Σοφιάς και τη μετατροπή της σε τζαμί» και σημειώνει ότι θα καταγγείλει τη νέα τουρκική πρόκληση σε όλα τα βήματα στα οποία συμμετέχει.
Η Τουρκία, αναφέρεται στην ανακοίνωση, απέδειξε για ακόμα μια φορά ότι δεν σέβεται τίποτα και δεν υπολογίζει κανέναν μπροστά στις επιδιώξεις της.
«Η Κύπρος, ως χώρα που τα τελευταία 46 χρόνια βιώνει, λόγω της τουρκικής εισβολής και κατοχής, συνθήκες καταστροφής της πολιτιστικής της κληρονομιάς, καθώς και βεβήλωση των θρησκευτικών μνημείων της στα κατεχόμενα εδάφη μας, θα καταγγείλει με τον πιο έντονο τρόπο, σε όλα τα βήματα που συμμετέχει, τη νέα πρόκληση της Τουρκίας», σημειώνεται.
Τέλος, η Προεδρία της Δημοκρατίας καλεί «τα Ηνωμένα Έθνη, την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Συμβούλιο της Ευρώπης, αλλά και τη διεθνή κοινότητα στο σύνολό της, να αντιδράσουν με αποφασιστικότητα απέναντι σε αυτή τη νέα προκλητική ενέργεια της Τουρκίας».
"Καλώ τον Ερντογάν να αναιρέσει την απόφασή του"
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Δημοκρατικός υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο οποίος κάλεσε τον Ερντογάν να αναιρέσει την απόφασή του. Σε ανακοίνωσή του, ο Δημοκρατικός υποψήφιος εκφράζει τη λύπη του, τονίζοντας ότι το μουσειακό καθεστώς του μνημείου εξασφαλίζει την ισότιμη πρόσβαση σε όλους.
«Η Αγιά Σοφία είναι ένα αρχιτεκτονικό θαύμα και μια πολύτιμη ιερή τοποθεσία για ανθρώπους πολλών θρησκειών. Τα τελευταία 85 χρόνια, η Αγιά Σοφία υπήρξε ένα μουσείο, που επέτρεπε σε ανθρώπους από όλο τον κόσμο να το επισκεφτούν, να το θαυμάσουν και να προσευχηθούν σε αυτόν τον ιερό χώρο που από το 1985 αποτελεί επίσης μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco. Λυπάμαι για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να μετατρέψει την Αγιά Σοφία σε τζαμί και καλώ τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αναιρέσει την απόφασή του και να διατηρήσει αυτόν τον ιερό χώρο υπό το σημερινό καθεστώς του μουσείου διασφαλίζοντας ίση πρόσβαση σε όλους», σημείωσε ο Τζο Μπάιντεν.
H απόφαση Τουρκίας για Αγιά Σοφιά πλήττει τις σχέσεις της με Ελλάδα και ΕΕ
Ως μια προκλητική κίνηση, η οποία πλήττει τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη διεθνή κοινότητα, χαρακτήρισε η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, την απόφαση μετατροπής της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί.
Όπως σημείωσε, σε ανακοίνωσή της, η κ. Σακελλαροπούλου, η απόφαση της Τουρκίας για μετατροπή του χαρακτήρα της Αγίας Σοφίας προκαλεί την ιστορική μνήμη και υπονομεύει τις προοπτικές διαλόγου των θρησκειών.
«Η Αγιά Σοφιά, μνημείο με οικουμενικό χαρακτήρα, ανήκει στην ανθρωπότητα και την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Είναι σύμβολο της ορθοδοξίας και ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου», σημείωσε η κ. Σακελλαροπούλου.
«Η απόφαση της Τουρκίας να την μετατρέψει σε τζαμί προκαλεί ευθέως την ιστορική μας μνήμη, υπονομεύει ανεπανόρθωτα τις αξίες της ανεκτικότητας και του διαλόγου των θρησκειών και επιφέρει σοβαρό πλήγμα στις σχέσεις της με την Ελλάδα, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη διεθνή κοινότητα», κατέληξε η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.
"Κυριαρχικό θέμα της Τουρκίας" λέει το Λονδίνο
Ως "κυριαρχικό θέμα" που αφορά την Κυβέρνηση της Τουρκίας θεωρεί το Λονδίνο την απόφαση για μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς τέμενος, σύμφωνα με κυβερνητική πηγή στη Βρετανία.
Η ίδια πηγή σχολίασε στο ΚΥΠΕ πως η διατήρηση της προσβασιμότητας του μνημείου θα επιτρέπει την κατάδειξη της «πλούσιας και ποικιλόμορφης» ιστορίας της Τουρκίας.
