Για πολιτικά παιγνίδια ενόψει Βουλευτικών, αλλά και Προεδρικών εκλογών κάνει λόγο ο Πρόεδρος Αναστασιάδης στο Β' μέρος της συνέντευξης που παραχώρησε στον Alpha. Μιλώντας στον Γιώργο Κασκάνη και τον Χριστόφορο Χριστοφή, ο Νίκος Αναστασιάδης υπενθυμίζει στα κόμματα στον απόηχο της απόσυρης του νομοσχεδίου ότι δεν θα επαναδιεκδικήσει την Προεδρία για να ανησυχούν ότι στήνει ένα τέτοιο προφίλ για τον εαυτό του. “Μπήκαμε σε πολιτικά παιγνίδια και δεν είναι η ώρα”, αναφέρει για τη στάση της αντιπολίτευσης, τονίζει χαρακτηριστικά. Την Τετάρτη που μας έρχεται προανήγγειλε νέο πακέτο μέτρων για ενίσχυση της ρευστότητας, της διαφύλαξης θέσεων εργασίας και της προστασίας των επιχειρήσεων την ερχόμενη Τετάρτη.
Αυτούσια η συνέντευξη
Με έναν τρόπο αυτή την κρίση την περάσαμε. Η μεγάλη κρίση ενδεχομένως θα είναι στην οικονομία και είναι γεγονός ότι το κράτος έδωσε πολύ χρήμα, παρά το παράπονα που υπάρχουν για επιδόματα που δεν έχουν ακόμα ληφθεί.
-Θα πάνε οπωσδήποτε. Διότι μιλούμε για 240 τόσες χιλιάδες εργαζομένων ή δικαιουμένων, να το βάλω έτσι ευρύτερα. Αντιλαμβάνεστε ότι έγινε μηχανογραφικό σύστημα το οποίο εργάστηκε κανονικά, πλην όμως εκεί όπου υπήρχε το παραμικρό λάθος στην αίτηση τον απέρριπτε. Με αποτέλεσμα να επανέλθουμε στα συνήθη. Μέχρι να διορθωθεί το σύστημα κτλ και ό,τι διόρθωση και να κάνεις αν υπάρχει σφάλμα στην αίτηση πάλι θα απορρίπτεται. Και επιστρέψαμε δυστυχώς στη γραφειοκρατία, στον έλεγχο αίτηση με αίτηση και μιλάμε για χιλιάδες. Για αυτό και υπήρξε η καθυστέρηση. Αλλά είναι χρήματα τα οποία θα πάρουν.
Το θέμα είναι τώρα πόσο ακόμα διάστημα μπορεί το κράτος να αντέξει οικονομικά.
-Κοιτάξτε, η πρώτη δέσμη μέτρων που ήταν ένα από τα πιο γενναιόδωρα προγράμματα σε όλη την Ευρώπη. Προνοούσε δαπάνες ή διευκόλυνση ρευστότητας προς τις επιχειρήσεις που έφταναν το 1,2 ή μπορεί να φτάσει το 1,3 δις. Αυτό περιελάμβανε τα επιδόματα στις διάφορες ομάδες πρώτιστα και πάνω από όλα στη διατήρηση της εργασίας με τη χρηματοδότηση των μισθών κατά 60 ή 70% αναλόγως των περιπτώσεων, να μην μπω στις πολλές λεπτομέρειες. Κατοχυρώθηκε ακόμα και το δικαίωμα των αυτοτελώς εργαζομένων, με την έννοια ότι αναγνωρίστηκε ότι ήταν μια εξ ανάγκης υποχρέωση του κράτους παρά το γεγονός ότι με βάση το νόμο κοινωνικών ασφαλίσεων δεν δικαιούνταν. Ανεργιακό κτλ. Την ίδια ώρα δόθηκαν αναστολή πληρωμών είτε φόρων είτε ΦΠΑ είτε φορολογικών υποχρεώσεων είτε άλλων υποχρεώσεων. Ανεστάλησαν οι δόσεις προς τις τράπεζες για ένα τρίμηνο και υπάρχει κι άλλη πρόταση στη Βουλή για εννέα μήνες, έτσι ώστε να διευκολυνθούν. Και υπάρχει η δεύτερη δέσμη, το άλλο εργαλείο το οποίο μας έδωσε η ΕΕ, με βάση το οποίο ήμασταν από τις πρώτες χώρες που κατατέθηκε στη Βουλή. Η εισήγηση μας ήταν για 2 δις, εγγύηση του κράτους ρευστότητας προς τις μικρές επιχειρήσεις, τις μεσαίες επιχειρήσεις, τις μεγάλες επιχειρήσεις. Ήταν φυσικό να έρθουμε σε διάλογο με τις πολιτικές δυνάμεις και αυτό έγινε. Υπήρξε ένας αριθμός που υπερέβαινε τις 20, μόλις κατατέθηκε το νομοσχέδιο. Πλείστες όσες εξ αυτών έγιναν αποδεχτές. 15 τον αριθμό εισηγήσεις έγιναν αποδεχτές. Ξεκινήσαμε με 2 δις, ζήτησαν να γίνει 1,5. Το αποδεχθήκαμε. Η τελευταία πρόταση ήταν να γίνει 1 δις με έναν κόμμα να εισηγείται 750 εκατομμύρια. Το χειρότερο όμως ήταν άλλο. Αντί να κοιτάζουμε πως ήταν δυνατόν να βοηθήσουμε τη ρευστότητα των επιχειρήσεων ήταν πως να δημιουργήσουμε ένα σύστημα το οποίο είτε δεν εγίνετο αποδεκτό από την ΕΕ οι πλείστες όσες πρόνοιες. Είτε δημιουργούσε συνταγματικά προβλήματα, είτε απέτρεπε τελικά είτε τις τράπεζες είτε τους δανειολήπτες, τις επιχειρήσεις, να αποταθούν για το δάνειο. Και είπαμε ότι όπως το διαμορφώσατε, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψιν ότι μετά τις 15 τροποποιήσεις που είχαμε δεχθεί και θεωρήθηκε ότι το ν/σ ήταν ώριμο πλέον προς ψήφιση, επανήλθαν με άλλες 17 ή 20 τόσες τροπολογίες. Μέχρι την Παρασκευή που έγινε η σύσκεψη στο Προεδρικό, την προτεραία έγινε σύσκεψη και γνώριζαν. Για αυτό και έφερα τους πολιτικούς αρχηγούς στο Προεδρικό, τους παρακάλεσα να συνειδητοποιήσουν ότι είναι απαραίτητη η ρευστότητα στις επιχειρήσεις ύστερα από δύο - τρεις μήνες μη λειτουργίας ή ελάχιστης λειτουργίας. Δυστυχώς κάποιοι θεώρησαν ότι μπορεί να πολιτικοποιήσουν το θέμα και να καρπωθούν οφέλοι. Παρά την άριστη συμπεριφορά που επέδειξαν τα κόμματα καθ’ όλη την διάρκεια, κάποια στιγμή θεώρησαν ότι πρέπει να ξαναμπούμε στα πολιτικά παίγνια.
-Βλέπετε δηλαδή έτσι ένα παρασκήνιο που έχει σχέση ενδεχομένως και με τις μελλοντικές Προεδρικές εκλογές;
-Δυστυχώς. Όχι τις Προεδρικές, έχουμε Βουλευτικές. Κάποιοι πιθανόν να προσβλέπουν και στις Προεδρικές. Αν ενέπλεκαν και τις Προεδρικές σφάλμα μέγα. Ο Αναστασιάδης δεν θα είναι ξανά υποψήφιος για να ανησυχούν εάν θα θεωρηθεί ότι είναι επιτυχής διαχείριση κάποιων κρίσεων. Λάθος. Σφάλμα μέγα, τους το είπα εκατό φορές. Έτσι ώστε να ξεπεραστούν οι ανησυχίες ότι ενδεχόμενα χτίζοντας ένα προφίλ ο Αναστασιάδη μπορεί να επαναδιεκδικήσει. Η απόφαση μου είναι οριστική και αμετάκλητη. Συνεπώς ανέμενα μια πιο ή την ίδια υπεύθυνη στάση που τήρησαν στα πρώτα στάδια της πανδημίας. Στα πρώτα μέτρα που λήφθηκαν, που τα χαιρέτησαν. Που δεν είπε κανένας ότι επρόκειτο για πάρτι κτλ… Πάρτι, ξέρετε θέλω να το σχολιάσω τούτο. Άκουσα χθες κάποιες ανακοινώσεις “τους χαλάσαμε το πάρτι”. Πάρτι θα ήταν αν δεχόμασταν στην εισήγηση τους να έρθει το κράτος να δίνει τα δάνεια. Διότι εκεί είναι που θα έπαιζε λόγο και ρόλο η κομματική ταυτότητα. Ό,τι εγίνετο επί συνεργατισμού, που ανάλογα με το ποιος έλεγχε την τοπική επιτροπή του συνεργατισμού ή την επιτροπή του συνεργατισμού ήταν ανάλογα και που δίνονταν τα δάνεια. Είναι κάτι που είναι πραγματικότητα και δεν το λέω για επιχειρήματα. Ποιο πάρτι ξήλωσαν της Κυβέρνησης ή ανέτρεψαν. Εμείς θα δανειζόμασταν; Και είναι δυνατόν ποτέ να παρεμβαίνεις στην Τράπεζα και να τους λες ξέρεις κοίταζε κομματικές ταυτότητες; Πρώτα - πρώτα οι τραπεζικοί υπάλληλοι είναι υπάλληλοι του κράτους ή υπάλληλοι του κόμματος; Είναι πιστωτικά ιδρύματα τα οποία λειτουργούν με βάση κανόνες.
-Υπάρχει μια άποψη, μια πρόταση, να αποσυρθούν όλες οι τροπολογίες αλλά να γίνει αποδεκτό από μέρους σας η παρουσία του γενικού ελεγκτή σε όλη αυτή τη διαδικασία.
-Εγώ διερωτώμαι γιατί ανήχθη σε τόσο μέγα θέμα το θέμα του ελεγκτή. Θα σας πω ένα απλό παράδειγμα για να τελειώνουμε με τούτου το θέμα. Υπάρχουν τρεις μηχανισμοί ελέγχου. Πρώτα είναι ο εποπτικός μηχανισμός που είναι ο κεντρικός τραπεζίτης, η γενική λογίστρια, η επιτροπή Οικονομικών της Βουλής στην οποία δεχθήκαμε βεβαίως να δίνονται, γιατί όχι, να γίνουν με διαφάνεια. Εγείρουν το θέμα του γενικού ελεγκτή ο οποίος λέει θα είναι παρατηρητής παρακολούθησης τι; Τι κάνουν οι τράπεζες; Δεν είναι η Κυβέρνηση που θα αποφασίζει που θα δίνονται τα δάνεια, είναι οι τράπεζες με βάση την πιστοληπτική ικανότητα του υπευθύνου. Συνεπώς ήτο μια αξίωση την οποία δεν ξέρω γιατί έχουν αναγάγει σε μείζον θέμα. Δεν είναι από δικής μας πλευράς, απλώς λέμε ότι δεν μπορεί να συμμετέχει διότι θα αυτοελέγχεται. Και γνωρίζω εκεί και όπου συμμετέχει ως παρατηρής τι συμβαίνει πολλές φορές που είναι παρόν λαμβάνονται οι αποφάσεις και εκ των υστέρων από τον έλεγχο που διενεργεί εκδίδει σημαντικά καταπελτικές εκθέσεις για τις αποφάσεις που λήφθηκαν στην παρουσία του. Αυτό..
-Παραμένει αυτή η διαφωνία σας, η εντύπωση που έχετε για το ρόλο του Γενικού Ελεγκτή.
-Δεν έχω καμιά διαφωνία, τον έχω δει τόσες πολλές φορές. Τον συγχάρηκα για το έργο που κάνει. Εκείνο που πολλές φορές του έχω επιστήσει την προσοχή να μην δημοσιοποιεί κατά τη διάρκεια της έρευνας εκθέσεις ή επιστολές που αποστέλλει για να διενεργήσει έλεγχο διότι κατά αυτόν τον τρόπο δημιουργείται η εικόνα, γίνεται κύριο θέμα, αποπερούται η έρευνα, διαπιστώνεται ότι δεν είχε τίποτα ο α ή β που ελέγχεται. Στο τέλος μένει ο κύριος τίτλος ότι ελέγχεται ο κύριος Κασκάνης για ένα σκάνδαλο τεραστίων διαστάσεων. Διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχει τίποτε εις βάρος του κυρίου Κασκάνη, παραμένει είτε χωρίς ανακοίνωση είτε με ανακοίνωση η οποία περνά στα ψιλά γράμματα. Αυτή ήταν η μόνη παρατήρηση που του υπέβαλα και βεβαίως να μένει εντός των ορίων που το Σύνταγμα καθορίζει. 25, 22 τόσες χώρες έχουν ήδη υλοποιήσει ανάλογη πρόνοια - ευκολία, έναν εργαλείο αν θέλετε που μας παραχώρησε η ΕΕ. Εις ουδεμίαν υπάρχει ανάλογη αξίωση η συμμετοχή του γενικού ελεγκτή. Ο γενικός ελεγκτής δεν είναι για να ελέγχει τι αποφασίζει η Κυβέρνηση, είναι να ελέγχει με βάση εκείνα που αποφάσισε η Κυβέρνηση αν τήρησε τους κανόνες χρηστής διοίκησης, εάν διασπάθησε το δημόσια χρήμα, αν παρανόμησαν οποιαδήποτε μέλη της κ.ο.κ. Αυτές οι αξιώσεις που είναι αντισυνταγματικές, άστε που υπάρχουν κι άλλες -με βάση τις προτάσεις που έκαναν- που αντιβαίνουν τις ευρωπαϊκές οδηγίες και τα πλαίσια όπως έχουν καθοριστεί. Μας υποχρέωσαν να οδηγηθούμε στην απόσυρση του νομοσχεδίου. Αν αποδέχοντο το 1,5 δις να διατεθεί με τους μηχανισμούς ελέγχου που τους έχουμε αποδεχτεί όλους, ελέγχου δηλαδή και υπόλογοι στον γενικό ελεγκτή και στη Βουλή. Αυτά είναι δεδομένα, αποδεκτά, δεν θα είχα πρόβλημα να επαναφέρω το ν/σ. Αλλά θέλω να πω και κάτι, επειδή δεν παίζουμε παιχνίδια. Επειδή κάποιαν ώρα πρέπει να καταλάβουν όλοι ότι επιτέλους χρειάζεται σύνεση και σοβαρότητα στη διαχείριση αναλόγων κρίσιμων στιγμών. Η οικονομία αυτή τη στιγμή χρειάζεται ρευστότητα, χρειάζεται να σώσουμε θέσεις εργασίας. Σκέφτονται άραγε με βάση τα κριτήρια που έθεσαν, τις τόσες τροπολογίες που στην ουσία διαφοροποιούσαν εντελώς τη φιλοσοφία. Άλλοι ήθελαν να δίδουμε εντελώς δωρεάν κατευθείαν τα χρήματα. και μας εμπιστεύονταν ότι δεν θα κάναμε πάρτι. Άλλοι ήθελαν να μειώσουν το ποσό που θα εδίδετο. Αυτά μελετώνται από την Κυβέρνηση. Για αυτό υπάρχει σε κάθε κράτος μια Κυβέρνηση που παίρνει τις αποφάσεις.
-Αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχει ενδεχόμενο να το επαναφέρετε;
-Όχι θα επαναφέρουμε μέτρα τα οποία θα εξαγγελθούν ελπίζω, να είμαστε θέση την επόμενη Τετάρτη, τα οποία στόχο θα έχουν τη ρευστότητα, τη διαφύλαξη θέσεων εργασίας, την προστασία των μικρών επιχειρήσεων, την προστασία των μεσαίων επιχειρήσεων, των υπολοίπων επιχειρήσεων.
-Σχέδιο απευθείας χρηματόδοτησης;
-Όχι απευθείας χρηματοδότησης. Ουδέποτε το κράτος είναι σε θέση να χρηματοδοτεί αμέσως. Αλλά με βάση προγράμματα τα οποία…
-Πάντως αυτό που ακούστηκε για την επιδότηση επιτοκίου δεν φαίνεται να είναι ικανοποιητικό για…
-Δεν παίρνεις ένα μέτρο και λες αυτό είναι. Διότι γνωρίζουμε ότι εκεί και όπου θα εξασφαλίζεται ενδεχόμενα χρηματοδότηση, θα υπάρχει ενδεχόμενα και η επιδότηση. Είναι σημαντική ένεση, άλλα αυτό το οποίο θέλουμε είναι τη ρευστότητα. Δηλαδή να δώσουμε τη δυνατότητα ρευστότητας στις μικρές επιχειρήσεις, τις μεσαίες επιχειρήσεις και τις λοιπές των επιχειρήσεων.
-Αυτό σημαίνει νέο δανεισμό εσωτερικό.
-Όχι. Μα δεν θα έρθει το κράτος να δίνει νέα δάνεια. Είναι μέσω των τραπεζών που θα γίνει. Αφήστε μέχρι την Τετάρτη να ολοκληρωθεί όλος ο προγραμματισμός, ο σχεδιασμός, και θα παρουσιαστεί μια ολοκληρωμένη συγκροτημένη πρόταση.
-Χθες ακούσαμε τον κύριο Μητσοτάκη να εξαγγέλλει ένα πρόγραμμα 24 δις…
-Εμείς νομίζω με βάση και το ΑΕΠ της χώρας θα είμαστε ενδεχόμενα και υψηλότερα. Όταν παραχωρήσαμε την πρώτη δέσμη μέτρων η Ελλάδα δεν είχε προβεί σε ανάλογη…
-Η στήριξη των μισθών μέχρι πότε μπορεί να πάει;
-Το πρόγραμμα τελειώνει κανονικά 12 Ιουνίου, αλλά για όσες των επιχειρήσεων συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα φτάνει μέχρι τον Οκτώβρη. Βεβαίως με την επαναλειτουργία πολλών τομέων της οικονομίας, της οικοδομικής, του λιανικού εμπορίου κτλ μειώνεται κάθετα πλέον η ανάγκη επιδότησης μισθών κ.ο.κ. Συνεπώς υπάρχει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα που λέει ότι όσο έχεις ανάγκη, με την έννοια παραμένεις κλειστός, έχουμε κάνει τα σχέδια μέχρι 10 υπαλλήλων να χρηματοδοτείται ένα ποσοστό των μισθών. Είναι σωρεία των μέτρων, μάλιστα ξεκινήσαμε πάρα πολύ νωρίς και επιθετικά. Κι αυτό αποτελεί απόδειξη ότι μας ενδιαφέρει ο εργαζόμενος. Μας ενδιαφέρει ο μικρός επιχειρηματίας. Μας ενδιαφέρει ο μικρομεσαίος. Μας ενδιαφέρει η οικονομία. Και έχουμε αποδείξει από το 2013 ότι έχουμε σχέδια, μπορούμε. Εκείνο που θέλουμε είναι τη συνεργασία. Επιτέλους να υπάρξει ένα πνεύμα συναίνεσης μεταξύ μας. Δεν είναι η ώρα. Τις κρίσιμες ώρες δεν τις επιλέγεις για σύγκρουση και πολιτικά οφέλη. Με λυπεί ειλικρινά γιατί φτάσαμε ως εδώ.
-Με το ΔΗΚΟ τα βρίσκατε σε τέτοια θέματα. Αυτή τη φορά τι προέκυψε;
-Ε δεν γνωρίζω… Υπήρχε πάντοτε μια συνεννόηση μεταξύ των αρχηγών των κομμάτων, μεταξύ του υπουργού οικονομικών και του προέδρου του ΔΗΚΟ. Τούτη τη φορά φαίνεται ότι επέλεξαν μιαν άλλη οδό. Δικαίωμα τους. Σέβομαι απόλυτα τις θέσεις οποιουδήποτε κόμματος, αλλά εν πάση περιπτώσει γίνεται ευκόλως κατανοητό ότι μπήκαμε σε πολιτικά παίγνια και δεν είναι η ώρα. Έχουμε χρόνο να κάνουμε κριτική. Τούτο αφορά την οικονομία του τόπου, την επιβίωση του τόπου. Το 2013 έφερα την πρώτη απόφαση, τέσσερις ολόκληρες ώρες προσπαθούσα να πείσω τη Βουλή για μία εφάπαξ φορολογία, ένα…
-Είναι γνωστά, ούτε το κόμμα σας την υποστήριξε...
-Ολίγον με ενδιαφέρει. Σφάλμα του κόμματος, δεν υιοθετήθηκε για να υιοθετηθεί μετά από δεκαπέντε μέρες το κούρεμα. Εάν εισακουόμουν την πρώτη φορά ενδεχόμενα να σώζετο και η Λαϊκή Τράπεζα, που ήταν στον αναπνευστήρα κατά τον κύριο Δημητριάδη μέχρι να γίνουν οι εκλογές. Τέλος πάντων.
-Δεν μας είπατε τι θα μας κοστίσουν, τι θα στοιχίσουν αυτά τα πολιτικά παιχνίδια στο τέλος της ημέρας…
-Ελπίζω με τα μέτρα που θα καταθέσουμε να αντιμετωπίσουμε επιτυχώς αυτό το οποίο κάποιοι θεώρησαν ότι ενδεχόμενα τους έδιδε πολιτικά οφέλη. Με λυπεί ειλικρινά που κάνω ανάλογες διαπιστώσεις. Ούτε θέλω να συγκρούομαι, ούτε είναι επιθυμία μου. Δεν υπάρχει κανένα όφελος από συγκρούσεις. Ιδιαίτερα σε κρίσιμες ώρες.
-Κύριε Πρόεδρε ολοκληρώνοντας, τα δημοσιονομικά του κράτους είναι τέτοια που να δημιουργούν την ελάχιστη ασφάλεια ή πάμε σε νέα μνημόνια και νέες περιπέτειες.
-Δυσκολίες έχουμε. Δεν μπορεί το κράτος και με τις αναστολές που έγιναν, χωρίς να έχει έσοδα να αντέξει να ξοδεύει επ' άπειρον. Όμως απέχουμε πολύ από το να βλέπουμε το ενδεχόμενο μνημονιακών δανείων κτλ. Πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε. Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι θα τα καταφέρουμε κι αυτή τη φορά, μέσα από σωστές δημοσιονομικές πολιτικές, μέσα από μια νέα αναπτυξιακή με κίνητρα που θα δοθούν έτσι ώστε να επανεκκινήσει η οικονομία.
