Την ανάγκη για ένα πιο σύγχρονο μοντέλο εργασίας που θα είναι προσαρμοσμένο στις νέες πραγματικότητες που έφερε η πανδημία ανέδειξε η σύνοδος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ που έλαβε χώρα στο Νταβός της Ελβετίας.
Η παραδοσιακή εβδομάδα εργασίας από τις 9 το πρωί μέχρι τις 5 το απόγευμα και η πενθήμερη εβδομάδα εργασίας, φαντάζουν πλέον πρακτικές... παλιομοδίτικες.
"Όλα τα σημάδια δείχνουν έναν εξελισσόμενο ορισμό της εργασίας και την ανάγκη για τις εταιρείες να ακούσουν, να μάθουν και να προσαρμοστούν σε αυτό που θέλουν οι εργαζόμενοι."
Μια αλλαγή προς αυτή την κατεύθυνση είναι και η τετραήμερη εργασία. Ένα "καυτό" θέμα που έχει οδηγήσει κυβερνήσεις και εταιρείες σε πιλοτικά μοντέλα. Μερικές από τις χώρες που προχώρησαν σε εφαρμογή τέτοιων, είναι το Βέλγιο, η Ισλανδία και η Ισπανία.
Η τετραήμερη εργασία στην Κύπρο
Στη χώρα μας, η εργασία σε τετραήμερη βάση εφαρμόζεται ως μια καλή πρακτική. Η PwC Κύπρου αποτελεί μια από τις εταιρείες που υιοθετεί πιλοτικά το μοντέλο, εφαρμόζοντας την εν λόγω μορφή απασχόλησης τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο.
"Για μας ο κάθε ένας από τους συναδέλφους μας είναι ξεχωριστός. Μπορεί να είναι ταυτόχρονα εργαζόμενος, γονιός, φίλος, καλλιτέχνης ή οτιδήποτε άλλο επιθυμεί και γι’ αυτό επενδύουμε στους ανθρώπους μας, ώστε να ενισχύσουμε όχι μονό την εργασιακή τους απόδοση αλλά και την ευημερία τους," ανέφερε σε δηλώσεις της η Συνέταιρος και Επικεφαλής του Ανθρώπινου Δυναμικού της PWC, Άννα Λοΐζου.
Με την εφαρμογή της τετραήμερης εργασίες τους δεδομένους καλοκαιρινούς μήνες, "οι άνθρωποί μας αποκτούν τη δυνατότητα παράτασης του Σαββατοκύριακου κατά μια ημέρα και μπορούν να απολαμβάνουν περισσότερο ελεύθερο προσωπικό χρόνο," υπογράμμισε η κ. Λοΐζου.
Ποιες είναι όμως οι προοπτικές μιας πιο διευρυμένης εφαρμογής του συγκεκριμένου μοντέλου απασχόλησης στην Κύπρο;
Στο συγκεκριμένο ερώτημα κλήθηκε να απαντήσει ο Γενικός Γραμματέας της ΣΕΚ, Ανδρέας Μάτσας. Όπως ανέφερε μιλώντας στο AlphaNews.Live, πρόκειται για μια πρακτική που δεν εφαρμόζεται ευρέως στο εξωτερικό, παρά μόνο σε πιλοτική βάση. Ως αποτέλεσμα, δεν υπάρχουν απτά παραδείγματα και μια ολοκληρωμένη εικόνα σε ό,τι αφορά τα θετικά και αρνητικά αποτελέσματα που προκύπτουν από την εφαρμογή της.
Η τετραήμερη εργασία αδιαμφισβήτητα ευνοεί την ξεκούραση των εργαζομένων, ενώ τους παρέχει τη δυνατότητα να περνούν περισσότερο ποιοτικό χρόνο με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Την ίδια ώρα, ωστόσο, υπάρχουν και επιβαρυντικοί παράγοντες.
Όπως εξήγησε ο κ. Μάτσας, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η εργασία σε τετραήμερη βάση συνοδεύεται από αύξηση του ημερήσιου χρόνου εργασίας, ένα στοιχείο που πρέπει ληφθεί σοβαρά υπόψη στη συνολική εξίσωση. Γι΄αυτό και σημείωσε πως το ενδεχόμενο εφαρμογής ενός τέτοιου μοντέλου δεν θα πρέπει να αντιμετωπιστεί αποσπασματικά και μονοδιάστατα στη βάση του "τέσσερις μέρες δουλειά και τρεις μέρες ξεκούραση."
"Μπορεί να μην είναι πρόωρη συζήτηση, είναι όμως πρόωρη η δημιουργία εντυπώσεων μιας περιρρέουσας ατμόσφαιρας ότι πρόκειται για μια μορφή απασχόλησης που θα λύσει τα προβλήματα της αγοράς εργασίας και ότι θα δημιουργήσει ένα νέο και πρόσφορο πλαίσιο σε ό,τι αφορά τα δεδομένα της εργασίας."
Η σημασία της νομοθετικής ρύθμισης
Σε περίπτωση που προωθήσουμε το σύστημα εναλλακτικής μορφής απασχόλησης, πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι ρυθμίζεται με τρόπο που θα λειτουργεί υποστηρικτικά όχι μόνο για τις επιχειρήσεις αλλά και για τους εργαζόμενους, τόνισε ο κ. Μάτσας.
Όπως εξήγησε, τα παραδείγματα των πλείστων μορφών εργασίας δείχνουν ότι αν αυτές δεν είναι σωστά ρυθμισμένες, τότε λειτουργούν αρνητικά προς τον αδύναμο κρίκο της εξίσωσης, που συνήθως είναι οι εργαζόμενοι.
"Για παράδειγμα η μερική απασχόληση όταν πρωτοεμφανίστηκε ήταν μια μορφή απορρύθμισης της αγοράς εργασίας μέχρι που οι κοινωνικοί εταίροι σε ευρωπαϊκό επίπεδο κατέληξαν σε συμφωνία-πλαίσιο για ρύθμισή της, η οποία μετεξελίχθηκε σε ευρωπαϊκή οδηγία και αυτή τη στιγμή είναι ρυθμισμένη μορφή απασχόλησης."
Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τον ίδιο, η τετραήμερη εργασία θα μπορούσε να εφαρμοστεί πιλοτικά στην Κύπρο, εντούτοις δεν γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη να θεωρηθεί μια εναλλακτική και διευρυμένη επιλογή για την απασχόληση.
"Δεν βλέπω αυτή τη στιγμή να προκύπτει ούτε προοπτική ούτε ανάγκη να συζητηθεί κάτι πιο διευρυμένο. Ακούγεται εύηχο μεν, αλλά δεν είναι ούτε τόσο αγγελικά πλασμένα τα πράγματα ούτε τόσο απλή η διαχείρισή τους," είπε χαρακτηριστικά.
Ο Γενικός Γραμματέας της ΣΕΚ υπογράμμισε παράλληλα πως προτού γίνει η συζήτηση για το ενδεχόμενο εφαρμογής του συγκεκριμένου μοντέλου εργασίας στην Κύπρο, θα πρέπει να κλείσουν τα κεφάλαια άλλων ουσιαστικών ζητημάτων που περιλαμβάνουν την τηλεργασία και τον κατώτατο μισθό.
"Δεν σημαίνει απαραίτητα λιγότερες ώρες εργασίας"
Η συμπιεσμένη εργάσιμη εβδομάδα είναι μια μορφή ευέλικτης απασχόλησης την οποία η ΟΕΒ προωθεί εδώ και πολλά χρόνια, είπε από την πλευρά της η Διευθύντρια Εργασιακών Σχέσεων της Ομοσπονδίας, Λένα Παναγιώτου.
Η κ. Παναγιώτου διευκρίνισε ότι η συγκεκριμένη μορφή απασχόλησης εφαρμόζεται εκεί και όπου εξυπηρετεί τους σκοπούς τόσο των επιχειρήσεων όσο και των εργαζομένων και μπορεί να σημαίνει είτε περισσότερες ώρες εργασίας σε λιγότερες μέρες εντός της εβδομάδας, είτε λιγότερες ώρες εργασίας σε λιγότερες μέρες.
Αυτό δεν συνεπάγεται αυτόματη μείωση του μισθού αν το συνολικό ωράριο είναι εκείνο που έχουν συμφωνήσει οι δύο πλευρές, ενώ ένα τέτοιο μοντέλο δεν μπορεί να εφαρμοστεί μονομερώς, σημείωσε.
Πάντως η κ. Παναγιώτου ξεκαθάρισε πως τετραήμερη εργασία δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο εργαζόμενος θα δουλεύει Δευτέρα - Πέμπτη ή Τρίτη - Παρασκευή, ενώ την ίδια ώρα τόνισε πως η συγκεκριμένη μορφή απασχόλησης δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε όλους τους τομείς και επιχειρήσεις.
