Μεγάλες αλλαγές στην αγορά εργασίας την επόμενη δεκαετία τόσο στην Κύπρο όσο και σε διεθνές επίπεδο, σκιαγραφεί έρευνα που διενήργησε το CIIM και ο καθηγητής Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας Παναγιώτης Ιακωβίδης, με τις νέες θέσεις εργασίας να μετατοπίζονται στους τομείς της τεχνολογίας και της πράσινης μετάβασης, καθώς και της υγειονομικής περίθαλψης, ενώ έντονο είναι και το στοιχείο της εξ αποστάσεως εργασίας, μια πρακτική, που ήρθε για να μείνει μετά την πανδημία.
Η Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Ζέτα Αιμιλιανίδου υπογράμμισε τη σημασία της προσαρμογής του επαγγελματικού προσανατολισμού για τις επερχόμενες αλλαγές στην αγορά εργασίας.
Τα αποτελέσματα της έρευνας με τίτλο “Εργασιακά δεδομένα τα επόμενα δέκα χρόνια, επιπτώσεις λόγω Covid-19”, παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση που διοργάνωσε ο Ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ Λουκάς Φουρλάς, ο οποίος είπε πως είναι καλό γνωρίζουμε το πεδίο στο οποίο θα εισέλθουν οι μαθητές του σήμερα που θα μπουν στην αγορά εργασίας τα επόμενα χρόνια.
Το κεντρικό μήνυμα της έρευνας είναι ότι οι νέοι πρέπει να στρέψουν τη προσοχή τους κυρίως σε επαγγέλματα της κατηγορίας STEM (Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική και Μαθηματικά) σε συνδυασμό με επαγγέλματα που σχετίζονται με τη πράσινη μετάβαση και την υγειονομική περίθαλψη.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι με την παγκοσμιοποίηση με την τεχνητή νοημοσύνη, με την ηλεκτρονική διεκπεραίωση πολλών θεμάτων της αγοράς εργασίας θα διαφοροποιηθεί η εργασία τα επόμενα χρόνια», ανέφερε στον χαιρετισμό της η κ. Αιμιλιανίδου, επισημαίνοντας ότι ήδη στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν χαθεί χιλιάδες, για να μην πω εκατομμύρια, θέσεις εργασίας και έχουν αντικατασταθεί με άλλο τρόπο».
Επισημαίνοντας ότι αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρχουν θέσεις εργασίας, η Υπουργός Εργασίας σημείωσε πως απλώς οι θέσεις αυτές «θα έχουν άλλα χαρακτηριστικά, θα χρειαστεί να υπάρχει εκπαίδευση, επανακατάρτιση που είναι το πιο σημαντικό».
Σε αυτό το σημείο υπενθύμισε πως η Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (ΑΝΑΔ) εδώ και χρόνια μελετά και εκδίδει για τα επόμενα δέκα χρόνια τις θέσεις εργασίας οι οποίες θα υπάρχουν στην Κύπρο. «Ο στόχος είναι ο επαγγελματικός προσανατολισμός, η εκπαίδευση η επανακατάρτιση έτσι ώστε να προετοιμαστούμε όλοι για τον μέλλον να έχουμε τις δεξιότητες για να καλύψουμε τη νέα μορφή εργασίας η οποία υπάρχει», συμπλήρωσε.
Σε σχέση με την πανδημία, η κ. Αιμιλιανίδου είπε πως ο Covid πέραν από τις ζωές όλων επηρέασε και την αγορά εργασίας. «Απλά να πω ότι για 18 μήνες στηρίζει η κυβέρνηση 210,000 εργαζόμενους, οι οποίοι αν δεν υπήρχε η στήριξη αυτή θα έμεναν χωρίς εισοδήματα θα αυξανόταν η ανεργία σε ποσοστά τα οποία θα ήταν πέραν του 17% και του 18%, ενώ σήμερα μπορούμε να μιλούμε για μια ανεργία του 3,4%, που είναι εδώ και είκοσι χρόνια το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας που είχαμε ποτέ», είπε.
Σε σύντομο του χαιρετισμό, ο Λουκάς Φουρλάς χαρακτήρισε την έρευνα ως εργαλείο το οποίο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και εμείς ως ευρωβουλευτές και το πολιτικό προσωπικό αλλά και η Υπουργός Εργασίας.
«Αλλάζουν πάρα πολύ τα δεδομένα νομίζω ότι όλοι μας είμαστε γνώστες του περιβάλλοντος το οποίο διαμορφώνεται και στο κάτω κάτω είναι το μέλλον των παιδιών μας, είναι σε αυτό που θα κληθούν να εργαστούν οι σημερινοί μαθητές που μπαίνουν στο γυμνάσιο ή το δημοτικό, είναι το πεδίο το οποίο θα είναι μπροστά τους αύριο και είναι πολύ καλά να ξέρουμε προς τα πού θα κατευθυνθούμε», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με την έρευνα, η κυπριακή αγορά εργασίας παρουσιάζει ξεκάθαρη ανάπτυξη, η οποία θα ξεπεράσει το 20% την επόμενη δεκαετία, ενώ οι νέες θέσεις εργασίας προβλέπονται ότι θα φτάσουν τις 7.797 άτομα ή το 1,9% ετησίως.
Ωστόσο, ο Παναγιώτης Ιακωβίδης τόνισε πως «αυτό σημαίνει πως η οικονομία θα μπορέσει να απορροφήσει τους νέους νοουμένου ότι αυτοί θα προσαρμοστούν στα ζητούμενα της αγοράς».
Σύμφωνα με τον κ. Ιακωβίδη, στις προβλέψεις που ισχύουν τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Κύπρο, καταγράφεται «μια σημαντική μείωση σε υποστηρικτικές θέσεις γραφείου και παραγωγής, διότι η αυτοματοποίηση αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες διαχειρίζονται και διεκπεραιώνουν καθημερινές εργασίες, μείωση εργατικού δυναμικού λόγω γήρανσης».
Παράλληλα, σε κίνδυνο διεθνώς βρίσκονται επίσης οι θέσεις εργασίας που έχουν να κάνουν με το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, λόγω της πίεσης που ασκείται στα καταστήματα λιανικής από το διαδικτυακό εμπόριο και τις αγορές μέσω διαδικτυακών πλατφορμών (ebay, Amazon κ.λπ.).
«Αυτό γίνεται εδώ και μια δεκαετία, αφού μία αποθήκη στο Βιετνάμ αντικαθιστά ένα κατάστημα λιανικής στη Λεμεσό», είπε, χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον ίδιο, βασική επίσης διαφοροποίηση είναι ότι η εργοδότηση φεύγει από το καθεστώς υπαλλήλων μεταβαίνει στο καθεστώς αυτοτελώς εργαζομένων ή παροχής υπηρεσιών.
Όπως είπε, υπάρχει μια σημαντική αύξηση στις επαγγελματικές κατηγορίες, όπως STEM (Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανολογία και Μαθηματικά) και εργαζόμενοι στην υγειονομική περίθαλψη.
«Οι νέοι πρέπει να εκπαιδευτούν σε επαγγέλματα που να χαρακτηρίζονται από έντονα επαγγελματικά προσόντα, περισσότερο από τα ακαδημαϊκά με πιο πρακτικές γνώσεις, επιστημονική και τεχνική γνώση, ενώ απαραίτητη σχεδόν σε όλα τα επαγγέλματα είναι η ενασχόληση με τη χρήση νέων τεχνολογιών, μεγάλη προτίμηση που να μπορούν να διεκπεραιωθούν εξ αποστάσεως, εναρμόνιση με διεθνή πρότυπα και επένδυση με διαπροσωπικές και επικοινωνιακές δυνατότητες», είπε.
Παράλληλα, είπε πως διεθνώς κινδυνεύουν συνολικά 24 εκατ. θέσεις εργασίας, λόγω των αυτοματισμών και του Covid, εκ των οποίων τα 21 εκατ. θα απορροφηθούν από την οικονομία αυτόματα, διότι θα μεταβούν σε άλλες θέσεις εργασίας. «Όμως το στοίχημα είναι να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την απορρόφηση των άλλων 3 εκατ.» κατέληξε.
