Το προταθέν ύψος της κρατικής ενίσχυσης, με €2 δισ. στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο για το προσωρινό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων χρήζει περαιτέρω τεκμηρίωσης, λέει η Ελεγκτική Υπηρεσία, ενώ εκφράζει επιφυλάξεις για την παραχώρηση κρατικών εγγυήσεων σε δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, για σκοπούς διευκόλυνσης της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού που συζητεί το νομοσχέδιο για παροχή κρατικών εγγυήσεων ύψους €2 δις σε δάνεια που θα παραχωρηθούν από τράπεζες, η Ελεγκτική Υπηρεσία παραθέτει συνοπτικά στοιχεία που προκύπτουν από τις επίσημες ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αφορούν μόνο παρόμοια σχέδια για παροχή κρατικών εγγυήσεων για τραπεζικά δάνεια.
Αναφέρεται επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εγκρίνει και αρκετά άλλα σχέδια κρατικών ενισχύσεων άλλης μορφής (π.χ. απευθείας στήριξη) τα οποία δεν έχουν περιληφθεί στον πίνακα.
«Η Ελεγκτική Υπηρεσία έχει την άποψη ότι το προταθέν ύψος της κρατικής ενίσχυσης (€2 δις) χρήζει περαιτέρω τεκμηρίωσης, ειδικά αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (23.12.2019), το ιδιωτικό χρέος στην Κύπρο ανερχόταν, το δεύτερο τρίμηνο του 2019 στο 267% του ΑΕΠ και ήταν το δεύτερο υψηλότερο στην ΕΕ» αναφέρεται.
Ειδικότερα, προστίθεται, το ιδιωτικό χρέος των επιχειρήσεων ανερχόταν στο €37,1 δις (173% του ΑΕΠ). Σημειώνεται επίσης ότι στην Απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 16ης Μαρτίου 2020 γίνεται αναφορά σε δέσμευση για παροχή διευκολύνσεων ρευστότητας τουλάχιστον 10% του ΑΕΠ, που θα συνίστανται όμως τόσο σε σχέδια κρατικών εγγυήσεων, όσο και μετάθεσης των φορολογικών πληρωμών προς το κράτος.
Παράλληλα εκφράζεται η άποψη ότι το καθορισθέν ποσοστό του 70% ως το ανώτατο όριο κάλυψης από την Δημοκρατία τυχόν ζημιών που θα προκύψουν στα δάνεια που θα παραχωρηθούν, αποτελεί εκ των πλέον σημαντικών παραμέτρων του νομοσχεδίου «και συνεπώς δεν θεωρούμε ορθό να μπορεί η παράμετρος αυτή να αλλάζει μόνο με Διάταγμα του Υπουργού Οικονομικών».
«Θεωρούμε ότι ενίσχυσης χρήζει επίσης ο τρόπος ελέγχου και η διαφάνεια στην παραχώρηση της συγκεκριμένης κρατικής ενίσχυσης. Η Υπηρεσία μας θεωρεί ότι η συμμετοχή της με το καθεστώς παρατηρητή στις εργασίες της προτεινόμενης στο νομοσχέδιο Επιτροπής θα συνέβαλλε ουσιαστικά προς αυτή την κατεύθυνση» λέει η Ελεγκτική Υπηρεσία και υπενθυμίζει ότι κατ’ ανάλογο τρόπο συμμετέχει με το καθεστώς παρατηρητή στην Επιτροπή που έχει συγκροτηθεί με βάση τον Περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Νόμο (Ν.38(Ι)/2014) με αρμοδιότητα τη διαγραφή μη εισπράξιμων οφειλών προς την Δημοκρατία.
Αναφέρεται τέλος «έστω και εκ του περισσού» ότι το σχέδιο, εφόσον εγκριθεί από την Βουλή των Αντιπροσώπων, ή και πριν εάν διαφανεί ότι συγκεντρώνει την αναγκαία πλειοψηφία, θα πρέπει να τύχει έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία λέει τέλος ότι όπως έχει ενημερωθεί μέσω του δικτύου συνεργασίας των Ελεγκτικών Υπηρεσιών των κρατών μελών της ΕΕ, σε ανάλογους σχολιασμούς ή αξιολογήσεις τέτοιων έκτακτων σχεδίων στήριξης της οικονομίας των χωρών τους, έχουν προβεί ή σκοπεύουν να προβούν πολλές άλλες Ελεγκτικές Υπηρεσίες.
