"Δεν με αγγίζουν οι τιμές" μας είπε όταν τον συναντήσαμε. Κι όμως για πολλούς αποτελεί έναν ήρωα που πριν από δεκαετίες έσωσε τα περισσότερα μέλη του πληρώματος της ιστορικής ακταιωρού "Φαέθων".
Ο καπετάνιος του πλοίου, μίλησε αποκλειστικά στο AlphaNewsLive, για τα σκοτεινά χρόνια της ιστορίας του Φαέθων, για τα συναισθήματά του όταν ήρθε η αναγνώριση μετά από δεκαετίες αλλά και για τον άνεμο που τον έφερε ξανά στην Κύπρο.
Παρά τα τραγικά γεγονότα που έζησε και τον σημάδεψαν τον Αύγουστο του 1964, ο Δημήτρης Μητσάτσος δεν εγκατέλειψε ποτέ αυτό που αγάπησε... τη θάλασσα. Πλέον βρίσκεται στο πηδάλιο της "Helmepa" και δίνει τον δικό του αγώνα για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Ερ: Καπετάνιος της ιστορικής ακταιωρού Φαέθων. Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε, εντούτοις η πληγή παραμένει ανοιχτή.
"Τώρα η πληγή, για ποιους από όλους. Για την Κύπρο; Για την Ελλάδα; Για αυτούς που σκοτώθηκαν; Για τις οικογένειες που έμειναν; Για σας που χάσατε ένα μεγάλο μέρος του νησιού; Είναι μια πληγή που θα ταλαιπωρεί πολύ κόσμο. Όχι του Φαέθων, όχι αναγκαστικά αλλά όλης αυτής της ιστορίας, αυτό είναι το λυπηρό της ιστορίας. Παρά τις θυσίες και όσα έγιναν εντούτοις δεν δόθηκε ποτέ λύση. Αλλά αυτό είναι κάτι που πρέπει κανείς να αποδεχθεί γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε και τίποτα άλλο".
Πριν από λίγες μέρες έγινε γνωστό πως βρέθηκαν οστά πεσόντων στο χώρο του πρόχειρου νοσοκομείου της Εθνικής Φρουράς, στον Παχύαμμο. Πως αισθάνεστε όταν το ακούτε αυτό;
"Εγώ προσωπικά με μέρη της Κύπρου που είναι μέσα από τα παράλια, στο βόρειο μέρος, που δεν έμεινα και πολύ στην Κύπρο γιατί ήρθα στις 25 Ιουλίου αν δεν κάνω λάθος και στις 8 Αυγούστου έγινε η μάχη, οπότε δεν έχω και πολλές αναμνήσεις από το εσωτερικό. Στον Παχύαμμο ξέρω ότι έγιναν μάχες και πολύ πιστεύω ότι και σε άλλα μέρη ενδεχομένως θα βρεθούν κάποια λυπηρά ευρήματα. Τι να αισθανθώ. Είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο της γενικής απογοήτευσης και αυτής της θλίψης, που δεν μπορέσαμε όλα αυτά τα χρόνια να βρούμε κάποια λύση. Ελπίζω να βρουν τότε οι αρμόδιοι.
Ερ: Τότε χάσατε και μέλη του πληρώματος...
"Ήμασταν 22 στο πλήρωμα και σκοτώθηκαν έξι. Και ένας Κύπριος που είχε έρθει γιατί επέμενε και εγώ προσπάθησα να τον αποτρέψω, δηλαδή επτά. Τα οστά των έξι γύρισαν στην Ελλάδα. Πάντοτε ερχόμουν για το μνημόσυνο στις 8 Αυγούστου που έκαναν στο κοιμητήριο Κωνσταντίνου και Ελένης. Εκεί δεν πήγα τώρα γιατί ξέρω ότι εκεί δεν υπάρχει τίποτα και ειλικρινά αυτό με ενοχλεί, με στεναχωρεί, όχι ότι έφυγαν αλλά με ενοχλεί όλη αυτή η κίνηση οι γονείς να μην έχουν δει τα μνήματα των παιδιών τους αλλά και αυτά ήταν μέσα στο πλαίσιο αν μου επιτραπεί να χρησιμοποιήσω τη λέξη "τραγωδία", της κυπριακής τραγωδίας. Βέβαια τότε που ήρθα εγώ εδώ ήμουν Κύπριος. Λεγόμουν Δημήτρης Βασίλης, δεν λεγόμουν Μητσάτσος, ούτε ήμουν αξιωματικός του πολεμικού ναυτικού. Όλοι είχαμε ψεύτικα ονόματα γιατί η αποστολή ήταν άκρως απόρρητη, γιατί προφανώς ήθελαν να αντιμετωπίσουν ανάλογες κινήσεις της άλλης πλευράς. Και έγινε στα πλαίσια αυτής της ψευδονυμίας. Η σύνδεσή μου με την Κύπρο ήταν απότομη, αν και ο νονός μου ήταν Κύπριος, συμπτωματικά. Δεν έζησε να δει τα γεγονότα αλλά δεν είχα άλλη επαφή με την Κύπρο πριν αυτού του γεγονότος και έκτοτε δεν μου επέτρεπαν να έρθω, και ήρθα λόγω Helmepa χωρίς να ρωτήσω κανένα, το 2005 ή 2006. Πήγα σε έναν ιερέα τότε τον Παναγιώτη Τριανταφύλλου, ο οποίος κινητοποίησε τους πάντες, μέχρι και εθνικό μνημόσυνο έκανε. Ας είναι καλά εκεί που βρίσκεται".
"Δεν με αγγίζουν οι τιμές"...
Ερ: Η αναγνώριση από την Πολιτεία ήρθε επίσης αρκετά χρόνια μετά. Πως νιώσατε εκείνη την ημέρα;
"Κοιτάξτε, τώρα δεν μιλάτε στον Κυβερνήτη του Φαέθων, αλλά ένα άνθρωπο μεγάλης ηλικίας που έχει περάσει πολλά πράγματα μέχρι σήμερα και φυσικά είναι αλλοιωμένα όλα τα συναισθήματα. Τότε δεν είχα ούτε παιδιά, ούτε εγγόνια, τώρα έχω. Είχα τελειώσει τη σχολή των δοκίμων και ήμουν αξιωματικός του ναυτικού, το έχω τελειώσει το Μετσόβιο Πολυτεχνείο εργάζομαι ως πολίτης αν και στο ναυτικό είμαι πλοίαρχος για το κράτος. Η αναγνώριση υπάρχει από την πρώτη μέρα, από φίλους μου από ανθρώπους που λίγο πολύ ήξεραν τι συνέβαινε, και κυρίως με τίμησαν γιατί όλα αυτά τα χρόνια δεν έκανα καμία κίνηση διαμαρτυρίας. Ούτε να πάρω βαθμούς στο ναυτικό που έχασα, ούτε να αποζημιωθώ, τίποτα απολύτως. Η εντολή που είχα πάρει ήταν δεν σε ξέρουμε και δεν μας ξέρεις όσον αφορά το Κυπριακό και από εκεί και πέρα φρόντισα να σπουδάσω, να αλλάξω ζωή και νομίζω το πέτυχα σε μεγάλο βαθμό τόσο που τώρα η αναγνώριση από το κράτος είναι καλή για τους ανθρώπους, των οικογενειών των νεκρών που ήταν στο σκοτάδι επί 52 χρόνια. Για μένα που έζησα, η ικανοποίηση είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι, έστω και αν οι μανάδες και οι πατεράδες δεν ζουν αναγνώρισαν κάποιοι άλλοι, δηλαδή το κράτος της Κύπρου και της Ελλάδος τη θυσία τους. Αυτή είναι η ικανοποίηση για μένα. Οι τιμές δεν με αγγίζουν. Αυτό που κάνετε όμως εσείς αυτή τη στιγμή ναι το εκτιμώ και σας ευχαριστώ εκ μέρους και των ζωντανών αλλά και των νεκρών. Αυτή είναι τιμή".
"Να μην κλείσει το κεφάλαιο ναυτικό της Κύπρου"
Ερ: Με την ταυτοποίηση των λειψάνων πιστεύετε ότι κλείνει ένα κεφάλαιο της ιστορίας;
"Κλείνει το κεφάλαιο του Φαέθων. Κοιτάξτε δεν ξέρω αν σας το έχω πει την άλλη φορά που με είχατε ρωτήσει. Η Κύπρος είναι ένα μέλος κράτος της ΕΕ. Η συμφωνία της Ζυρίχης, γιατί εγώ τα έζησα, εσείς είστε νέα και έζησα όλα τα γεγονότα από τις εφημερίδες διότι συνέβαιναν και υπήρχα, το 60'. Σας δώσανε τη δυνατότητα να είστε ένα κράτος αναγνωρισμένο ανεξάρτητα από τα γεγονότα εν συνεχεία και μιλά για δικοινοτικές ομοσπονδίες, διζωνικές όλες αυτές οι εφευρέσεις όλες αυτές οι εφευρέσεις και των δυο κρατών και των γραφειοκρατών, ενδεχομένως δεν ξέρω. Η ιστορία είναι ότι αυτό το κράτος έχει μια σημαία, ένα Σύνταγμα, μια Βουλή, πληθυσμό, έχετε ένα σύστημα. Είχατε λοιπόν και ένα πολεμικό ναυτικό. Δεν έχει σημασία εάν είχε αεροπλανοφόρα ή υποβρύχια το ναυτικό σας, είχε το "Φαέθων" και το "Αρίων". Είχαμε κυπριακή σημαία και τα δυο και πολεμήσαμε για την πατρίδα μας, η οποία ήταν η Κύπρο, γιατί είχαμε κυπριακή σημαία. Αυτό το γεγονός, θα έπρεπε εδώ στην Κύπρο νομίζω να το χρησιμοποιήσετε για να βοηθήσει το ναυτικό που έχετε τώρα. Να το προβάλετε, όχι για μένα αλλά για την ίδια την ιδέα ότι η Κύπρος που είναι ένα νησί χρειάζετε το ναυτικό, και στο ναυτικό θα πρέπει να δώσετε πολύ μεγάλη προσοχή, αλλιώς δεν χρειάζεται να το έχετε. Αλλά ένα ναυτικό έχει ανθρώπους και οι άνθρωποι έχουν συνείδηση. Πρέπει οι συνειδήσεις αυτές να τονιστούν ότι το πρώτο καράβι που είχατε πολέμησε, δεν παραδόθηκε, δεν το βούλιαξαν γιατί το κάτσαμε στην παραλία και εν πάση περιπτώση έντιμα εκπροσωπήσαμε το πρώτο πολεμικό καράβι της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό θα είναι κάτι που δεν θα πρέπει να αφήσετε να κλείσει κατά τη γνώμη μου γιατί η ζωή έχει πολλές διακυμάνσεις και πρέπει οι νέοι άνθρωποι, αυτοί που φορούν στολές σήμερα, του πολεμικού ναυτικού θα πρέπει να τους τονώσετε και να τους τονίσετε την ύπαρξή τους ώστε να μην κλείσει το κεφάλαιο το ναυτικό της Κύπρου".
Eρ: Δεν αφήσατε ποτέ τη θάλασσα. Με τι ασχολείστε σήμερα;
"Κοιτάξτε, επειδή τραυματίστηκα και ότι ήταν απόρρητο το γεγονός και η σταδιοδρομία μου στο ναυτικό, ουσιαστικά, είχε τελειώσει. Μπήκα στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο και σπούδασα ηλεκτρολόγος μηχανολόγος. Τότε είχαμε την Χούντα στην Αθήνα και φυσικά λόγω της θέσεώς μου υπήρξαν διάφορα προβλήματα. Εν πάση περιπτώση δούλεψα στη βιομηχανία ξηράς και εν συνεχεία στα ναυπηγία και εκπροσωπούσα τη ναυπηγική βιομηχανία γιατί μου άρεσε πάντα να είμαι κοντά στη θάλασσα. Για τη σχολή δοκίμων μπήκα 15 ετών και επιπλέον η οικογένειά μου προέρχεται από τα Ψαρά και στα οποία μάλιστα στη στήλη των οικογενειών που έχουν χαθεί στο Ολοκαύτωμα ήταν και το όνομα της οικογένειάς μου. Η θάλασσα ήταν κάτι που είχε μεγαλώσει. Μετά ένας Ελληνο - Αμερικανός πλοιοκτήτης είπε ότι είχε αισθανθεί ντροπή, γιατί οι ξένοι μια πετρελαιοκηλίδα λέγανε "φταίνε οι Έλληνες, οι Έλληνες κάνουν τις ρυπάνσεις.." και σκέφτηκε να φτιάξει μια Ένωση, που να ενώσει τον ανθρώπινο παράγοντα, δηλαδή το ναυτικό και τον πλοιοκτήτη, ανεξάρτητα αν ο ένας έχει λεφτά και άλλος δεν έχει και να τους πείσει μέσω μιας οργάνωσης που θα έφτιαχνε ότι οι θάλασσες δεν μας ανήκουν, είναι ο χώρος που δουλεύουμε και βγάζουμε λεφτά. Πρέπει να επιστρέψουμε στη θάλασσα αυτό που τους πήραμε, δηλαδή όχι άλλη ρύπανση. Τότε έφτιαξε την Ελληνική Ένωση Προστασίας θαλάσσιου περιβάλλοντος (HELMEPA). Και τότε κάλεσαν εμένα, επειδή εκπροσωπούσα την ναυπιγική βιομηχανία αν ήθελα να ασχοληθώ με το στήσιμό της. Εγώ δεν πίστευα ότι αυτό μπορούσε ποτέ, δηλαδή ο άνθρωπος, ο Έλληνας, ο ναυτικός, ο πλοιοκτήτης να σώσει τη θάλασσα από τη ρύπανση τη δική του και είπα ότι δεν τα πιστεύω αλλά επειδή ο Λιβανός ήταν ένας άνθρωπος που είχε πάθος σε αυτό που πίστευε, μου είπε για 8 μήνες και έχω κάτσει εκεί 36 χρόνια".
Ποιος είναι ο σκοπός της Helmepa (Ελληνική Ένωση Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος);
"Είναι ο άνθρωπος όπου και αν βρίσκεται στην αλυσίδα της ναυτιλιακής να πιστέψει ότι κάθε ζημιά που κάνει στη θάλασσα, αυτή επιστρέφει στην οικογένειά του. Και είναι λογικό γιατί εάν τρακάρουν δυο τάνκερς έχει τελειώσει ο τουρισμός της Κύπρου. Αυτοί που ζούνε από τη θάλασσα εδώ, θα έχουν μεγάλη καταστροφή. Επειδή λόγω του ότι τα περισσότερα ατυχήματα γίνονται από ανθρώπινα λάθη πρέπει να πιστέψουν στο ότι αυτό που κάνουν είναι πολύ σοβαρό, πολύ επικίνδυνο και πρέπει να προσέχουν κάθε κίνηση που έχει σχέση με την προστασία του θαλάσσιο περιβάλλοντος και την ασφάλεια. Έτσι λοιπόν η HELMEPA, εξελίχθηκε σε έναν οργανισμό, μη κερδοσκοπικό, μη κυβερνητικό. Έχουμε 410 πλοία πρωτοπόρα μέλη, γύρω στις 180 εταιρίες ναυτιλιακές και μη, ξένους οργανισμούς, 16 χιλιάδες μέλη Έλληνες ναυτικούς. Εγώ είμαι ιδιαίτερα ευτυχής γιατί κατόρθωσα λόγω του Λιβανού και φυσικά όλων των συναδέλφων του να φτιάξουμε τη Helmepa και να απλώσουμε αυτό το μήνυμα σε άλλες χώρες και ξεκινήσαμε από την Κύπρο και φτιάξαμε τη CYMEPA, μετά στην Αγγλία που δεν ευδοκίμησε για λόγους δικούς τους και μετά μου ζήτησαν οι Τούρκοι να φτιάξουμε την Turkish Marine Environment Protection Association, στην οποία στις συναντήσεις που κάνουμε έρχεται και ο εκπρόσωπος της CYMEPA στην Κωνσταντινούπολη, ο κ. Ιερίδης. Συνεχίσαμε με την Αυστραλία, την Ουκρανία και ακολούθως τη Βόρεια Αμερική. Όλες αυτές οι ενώσεις αποτελούν τα μέλη της INTERMEPA, η οποία εδρεύει στην Ελλάδα και διοικείται από τους Εκπροσώπους και τους Διευθυντές των ενώσεων που σας είπα".
"Επίσης προσφέρουν στα παιδιά στην Ελλάδα, ένα πρόγραμμα και λέγεται "Helmepa junior", δίνει τη δυνατότητα σε παιδιά από 5 εώς 13 ετών να ασχοληθούν με το περιβάλλον και φυσικά αφού επιτρέψει το Υπ. Παιδείας στην Ελλάδα γιατί πρέπει να ζητήσουμε άδεια, αυτό λειτουργεί σε όλη τη σχολική περίοδο. Υπάρχει ένα "action plan" από 30 δραστηριότητες που λειτουργεί με ομάδες από παιδιά της ίδιας ηλικίας, στο ίδιο σχολείο και στην ίδια τάξη, με έναν δάσκαλο. Και αυτές που κάνουν τις περισσότερες δραστηριότητες αποτελούν το Διοικητικό Συμβούλιο το οποίο εμείς λέμε "αντιπροσώπων" της παιδικής HELMEPA, που μας λέει τι πρέπει να κάνουμε τον επόμενο χρόνο. Αυτό είναι το 26ο που έρχονται από όλη την Ελλάδα και είναι 12 εκπρόσωποι τα παιδιά, με ένα γονέα και ένα δάσκαλο. Όλα τα χρήματα τα προσφέρει η HELMEPA. Να φανταστείτε ότι έρχονται παιδιά νηπιαγωγείων που συμμετέχουν σε καθαρισμούς ακτών και ανάλογα υπάρχουν και σε άλλες ενώσεις και η Κύπρος έχει και η Τουρκία. Μάλιστα κάναμε ανταλλαγή παιδιών της TURMEPA στη Χίο και καθάρισαν τις παραλίες και τα παιδιά της HELMEPA πήγαν στο Τσεσμέ. Μάλιστα με ρώτησαν τα τουρκικά μέσα τότε πως αισθάνομαι και είπα μεγάλη ευτυχία, γιατί αυτά τα παιδιά συνεννοούνται. Μακάρι και εμείς οι μεγάλοι να συνεννοούμαστε ανεξάρτητα που δεν ξέρουμε τις γλώσσες. Και μακάρι μια μέρα οι δυο πλευρές να συνεννοούνται, γιατί το Αιγαίο πέλαγος δεν είναι για ανταγωνισμούς, νομίζω ότι είναι για τη φιλία των λαών, των ανθρώπων και αυτό που συνέβη που έλαβα εγώ μέρος δεν θα ήθελα να συμβεί ούτε σε Έλληνα ούτε σε Τούρκο", πρόσθεσε ο κ. Μητσάτσος.
Πότε δημιουργήθηκε η TURMEPA;
"To 1995-96. Τους είχαμε πει υπό έναν όρο ότι η CYMEPA καλύπτει το περιβαλλοντικό θέμα όλου του νησιού και το έχουν τηρήσει μέχρι τώρα. Ξέρω ότι από το βόρειο μέρος έχουν έρθει Τούρκοι επιστήμονες και δύτες και έχουν κολυμπήσει στο βυθό της Λεμεσού και έβγαλαν διάφορα αντικείμενο που ήταν πεταμένα για χρόνια στη θάλασσα. Το είπα γιατί πιστεύω ότι το περιβάλλον μπορεί να γίνει όχι τώρα, αλλά στις μέρες που θα ζήσετε εσείς που είστε μικρότερη, μια πολύ καλή γέφυρα συνεννόησης των πολιτικών, πρέπει να γίνει. Γιατί το περιβάλλον είναι κάτι το οποίο ούτε στόλοι, ούτε αεροπλάνα ούτε S-400 κανένας δεν μπορεί να το επαναφέρει όταν καταστραφεί. Οι ζημιές όταν γίνουνε χρειάζονται πολλά χρήματα. Οπότε καλύτερα είναι να λύνουμε τις διαφορές μας πρώτα για τον αέρα που αναπνέουμε και το νερό που πίνουμε, ρομαντικά θα ακούγονται αυτά ίσως, αλλά έχουν υπόβαθρο πραγματικότητας".
Ερ: Τι σας έφερε στην Κύπρο;
"Κάνουμε ένα πρόγραμμα και είπαμε να το επεκτείνουμε και στην Κύπρο, ένα πρόγραμμα με πολλές κατευθύνσεις. Σαν αρχικός σκοπός είναι να αναπτύξουμε ένα πνεύμα ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο, και οι άνθρωποι που δουλεύουν στα ψαράδικα, στα αλιευτικά, στα τουριστικά, αυτοί που πάνε στη θάλασσα δηλαδή να ξέρουν ότι πρέπει να τηρήσουν κάποιους κανόνες ασφαλείας με τους οποίους η θάλασσα δεν θα ρυπανθεί αλλά κυρίως δεν θα σκοτωθούν οι ίδιοι. Πολλές φορές θα έχετε δει στις παραλίες το καλοκαίρι ταχύπλοα που περνάνε ανάμεσα στους λουόμενους , αυτά όλα είναι επικίνδυνα και πολλοί άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους. Ένα από αυτά τα κομμάτια είναι η ναυτιλία, το άλλο είναι ο τουρισμός, ιστιοπλοϊκά το άλλο είναι ένα ευρύτερο κοινό και είχαμε το πρώτο workshop, που έγινε στη Μαρίνα Λεμεσού και παρουσιάσαμε από κοινoύ με τη Helmepa ποια είναι τα θέματα στα οποία του ζητούμε αυτοί που ήρθαν να γίνουν πρεσβευτές αυτής της ιδέας, να βοηθήσουν να περάσουμε το μήνυμα στον κόσμο ότι το θέμα της ασφάλειας είναι σημαντικό. Στις άλλες χώρες αυτό είναι ευαγγέλιο. Εμείς οι Έλληνες είμαστε λίγο αψίκοροι. Επειδή ταξιδεύουμε πολύ λόγω HELMEPA, ο ξένος αποδέχθηκε ότι μπορεί να έχει οδηγήσει το σκάφος πολλές φορές και αν δεν λάβει ορισμένους κανόνες ασφαλείας μπορεί να πνιγεί, ή να σκοτώσει κάποιον ή να σκοτωθεί. Εμείς λέμε "έλα ρε παιδί μου τόσες φορές πάμε και δεν πάθαμε τίποτα, τώρα θα πάθουμε"; Αυτή λοιπόν την αντίθεση που έχουμε με τους κανονισμούς, προσπαθούμε με αυτό το τριετές πρόγραμμα να την ανεβάσουμε, το πνεύμα της ασφάλειας".
Ερ: Η Κύπρος σε ποιο σημείο βρίσκεται όσον αφορά στα θέματα ασφάλειας;
"Μπορώ να σας επαναλάβω αυτό που είπε ότι ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ελέγχου και διερεύνησης ναυτικών ατυχημάτων, ότι από το 2008 μέχρι τώρα έγιναν μόνο 10 θανατηφόρα ατυχήματα, αν θυμάμαι καλά. Αυτά, ο πολύς κόσμος λέει δεν είναι πολλά αλλά έστω και ένας να σκοτωθεί είναι μεγάλη χασούρα. Υπάρχει ένα πλέγμα νομικό όπως είπε, το οποίο άρχισε από την εποχή της αποικιοκρατίας που δεν έχει μεταβληθεί. Τώρα προσπαθούν να κάνουν νέο νόμο με κανόνες που θα προστατεύουν τους λουόμενους και αυτούς που επιβαίνουν σε σκάφη. Αυτό το πράγμα δεν έγινε μέχρι τώρα, όπως μας είπε. Ελπίζω να γίνει γιατί υπάρχει ένα πράγμα στην Κύπρο που με εξέπληξε. Εσύ που είσαι Κύπρια, δεν έχετε δικαίωμα να πάρετε ένα σκάφος και να το πάτε βόλτα, να το χειρίζεστε η ίδια αλλά εγώ που είμαι επισκέπτης και δεν είμαι μόνιμος κάτοικος Κύπρου, μπορώ να έρθω, θα μου δείξει ο κύριος που θα μου ενοικιάσει το σκάφος σε 10 λεπτά πως θα το χειριστώ. Εγώ έχω κάτσει τέσσερα χρόνια σε σχολή δοκίμων για να μάθω να χειρίζομαι ένα σκάφος. Σε δέκα λεπτά θα πάρω τους φίλους μου στο σκάφος και ο θεός φυλάξει. Αυτό υπάρχει στην Κύπρο δυστυχώς και τώρα προσπαθούν να το αλλάξουν και ελπίζω να γίνει σύντομα. Μακάρι να είχαμε και εμείς τέτοια συνεργασία που έχει η CYMEPA με τους αρμόδιους κρατικούς φορείς".
Τον Ιανουάριο του 2016 ο τέως Υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος με τον Κύπριο ομόλογό του Χριστόφορο Φωκαΐδη παρασημοφόρησαν τον Δημήτρη Μητσάτσο σε εκδήλωση απόδοσης τιμών στους πεσόντες που πραγματοποιήθηκε με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Παράλληλα, την ίδια περίοδο ήρθη και το απόρρητο της μυστικής αποστολής του "Φαέθων".
