Μεσημέρι Δευτέρας, ο σκηνοθέτης Πανίκος Χρυσάνθου κάθεται στο γραφείο του με θέα το καταπράσινο τοπίο και τη θάλασσα στο βάθος και δουλεύει. Ώσπου κάποια στιγμή βλέπει καπνό και πύρινες γλώσσες να ξεπροβάλλουν πίσω από το λόφο και να κατευθύνονται προς τα πάνω. Αρπάζει την κάμερά του και καταγράφει τη φωτιά μέχρι που φουντώνει και μετατρέπεται από ένα κινηματογραφικό σκηνικό σε απειλή…
"Αποφάσισα ότι πρέπει να μαζέψω τα πράγματα μου και να φύγω, είναι επικίνδυνο"
Αναμετρήθηκε με τις αδηφάγες φλόγες και προσπάθησε με όλες του τις δυνάμεις να τις κρατήσει μακριά από τους κόπους μιας ζωής. Μα η μάχη ήταν άνιση. Ο ίδιος καταγγέλλει ολιγωρία.
"Όταν πια είδα ότι έφκηκε πάνω, με έπιασε η απελπισία, κρατούσα το κεφάλι μου και περπατούσα εδώ και έβλεπα το σπίτι να καίγεται, αλλά κάηκε άδικα αυτό το σπίτι, εφώναζα τους ότι είχε αρχείο. Η Πυροσβεστική έφτασε όταν καιγόταν το σπίτι, μούνταραν, εδώκαν μέσα άλλα ήταν πολλά αργά."
Αυτό είναι ό,τι απέμεινε από το σπίτι και το πολύτιμο πολιτιστικά και ιστορικά αρχείο του σκηνοθέτη Πανίκου Χρυσάνθου που κάηκε στη φωτιά στην Πελαθούσα στις 23 Αυγούστου.
"Έχω ένα θυμό, ξέροντας ότι δεν μπορώ πια να αλλάξω την κατάσταση. Το μεγάλο μου μαράζι είναι ότι επήε το αρχείο μου το οποίο είναι και προσωπικό αρχείο αλλά και αρχείο της Κύπρου. Κάνω μια δουλειά πάνω από 40 χρόνια, ήταν μαζεμένο εδώ τούτο το αρχείο, είμαι ένας άνθρωπος που τραβώ ταινίες, καταγράφω ανθρώπους, την ιστορία της Κύπρου, καταγράφω εναλλακτικές ιστορίες"
Πρόκειται για ένα τεράστιο και σπάνιο αρχείο το οποίο έγινε στάχτη μέσα σε μόλις μερικά λεπτά.
"Είχα μαζεμένα δαμέσα όλα μου τα προσωπικά αρχεία, ό,τι γραπτά είχα, τις κριτικές που έγραφα, τα κείμενα που έγραφα, τα άλμπουμ που έφκαλα, τις φωτογραφίες που τράβηξα, τα ηχητικά που τράβηξα. Είχα 200 κασέτες με ιστορίες ανθρώπων, με ιστορίες και με επώνυμους ανθρώπους, είχα συνεντεύξεις με τον Θκιαμαντή, είχα κείμενα του Λιασίδη, είχα χειρόγραφες επιστολές του Θκιαμαντή που μου έγραφε, είχα του Λιασίδη χειρόγραφα. Ήταν μαζεμένα ούλλα μες τούτο το σπίτι. Τώρα θυμούμαι, είχα τα προσωπικά μου, ό,τι εμάζευκα από την Κυθρέα, είχα 3,000 ταινίες, όλη την ιστορία του σινεμά…οι πιο καλές ταινίες του κόσμου ήταν μαζεμένες εδώ με ελληνικούς υπότιτλους, μια υπόθεση χρόνων να μαζευτούν, είχα 1000 δίσκους παλιούς, που δεν κυκλοφορούν πια, ούτε είχαν κυκλοφορήσει ποτέ στην Ελλάδα, δηλαδή είχα Θεοδωράκη που τον είχα αγοράσει από την Αμερική που δεν τον ξαναείδα πουθενά αλλού που τραγουδά ο ίδιος ο Θεοδωράκης. Είχα πολλά όμορφα πράματα δαμαί, είχα μια πολλά μεγάλη μουσική συλλογή εδώ, είχα έγγραφα… σε 10 λεπτά επήαν."
Κι αυτή δεν είναι η πρώτη φορά βλέπει το σπίτι του να χάνεται…
"Σαν να έθαψα ένα κομμάτι του εαυτού μου, αισθάνομαι ότι έθαψα ένα κομμάτι του εαυτού μου για δεύτερη φορά διότι έθαψα το φεύγοντας και από το χωριό μου, ούλλα μου τα προσωπικά μου αντικείμενα ήταν στην Κυθρέα, τα τετράδια μου, οι σημειώσεις μου, τα βιβλία που αγαπούσα, οι φωτογραφίες μου. Έμειναν ούλλα τζεικάτω τζει και δεν έχεις τίποτα και τώρα γίνεται για μια δεύτερη φορά. Είναι επώδυνο πράμα"
Η αξία ενός τέτοιου αρχείου; Ανεκτίμητη…
"Μερικά πράματα που φκαίνουν από την καρκιάν δεν κοστολογούνται, αν ερχόταν ένας και μου έλεγε να μου δώσει 10 εκατομμύρια και να κρούσει το σπίτι μου δεν θα δεχόμουν. Είναι πάνω από υλική αξία κάποια πράγματα."
Ο σκηνοθέτης εκφράζει την εκτίμησή του προς τον Υφυπουργό Πολιτισμού για την άμεση και έμπρακτη στήριξή του για στέγαση αλλά και αποκατάσταση του σπιτιού και του εξοπλισμού.
"Ο Γιάννης την επόμενη ημέρα ήταν εδώ. Δείχνει κάτι τούτο το πράγμα, έκοψε τόσο δρόμο για να έρθει για να δείξει μια συμπαράσταση σε έναν καλλιτέχνη που σας είπα τι καλλιτέχνης είμαι, ήρθε να δει έναν άνθρωπο που είχε ένα bullying στο παρελθόν. Και με έναν συστηματικό τρόπο προσπάθησε να βρει λύση, ενέπλεξε Υπουργεία μέσα, ελπίζω και παρακαλώ να μείνει εκεί, όχι μόνο για εμένα αλλά και για άλλα πράγματα."
