Οι δολοφόνοι των ιδεών

Κυριακή, 13/3/2022 - 07:00
Γιώργος Κασκάνης
Διευθυντής Ενημέρωσης Alpha Κύπρου

Κανένας επιθετικός πόλεμος δεν έγινε για τις κοσμοθεωρίες. Καμία εισβολή δεν στηρίχθηκε στη βάση ιδεών ή πολιτισμικών μοντέλων. Όπως και καμιά σύρραξη δεν έγινε για πραγματικά θρησκευτικούς λόγους. Όλα αυτά, ιδεολογίες, πολιτιστικά ή κοινωνικο-οικονομικά μοντέλα, θρησκείες κ.ά., υπήρξαν πάντα η βιτρίνα των, ανεξαρτήτως χρώματος και ιδεολογικής προέλευσης, ιμπεριαλιστών.

Δεκαετίες ολόκληρες η ανθρωπότητα πίστευε πως ο ψυχρός πόλεμος και η μόνιμη απειλή μιας παγκόσμιας σύγκρουσης, είχε τις ρίζες της στην κούρσα επικράτησης του καπιταλισμού έναντι του κομμουνισμού ή και αντίστροφα. Την αντιπαράθεση της «ελεύθερης αγοράς» έναντι της «κοινωνικοποιημένης ή κρατικοποιημένης αγοράς». Κάπως έτσι μοιράστηκε ο κόσμος ολόκληρος. Με την αφελή, δηλαδή, εντύπωση ότι συμμετείχε σε ένα ιδεολογικό πόλεμο, σε διαφορετικές κοσμοθεωρίες.

Έπρεπε να καταρρεύσει η Σοβιετική Ένωση, έπρεπε κατ’ όνομα μόνο να μείνει κομμουνιστική η Κίνα, για να διαπιστώσουμε ότι, ούτε οι πόλεμοι τελείωσαν, ούτε και οι συγκρούσεις των ίδιων επί της ουσίας αντιπάλων. Απεναντίας, εντάθηκαν. Το πέπλο των δήθεν αντιμαχόμενων ιδεολογιών έπεσε και οι πρωταγωνιστές έμειναν γυμνοί στα μάτια μιας ανθρωπότητας η οποία πίστεψε πως όλο αυτό «οδηγεί σε έναν καλύτερο κόσμο». Απ’ όποια πλευρά κι αν το έβλεπε ο καθένας.

Ο απόλυτος καπιταλιστής, με τους παλιούς μάλιστα όρους, Βλαντιμίρ Πούτιν, δεν μπορεί να εμφανίζεται πλέον ως το αντίπαλο δέος ενός συστήματος που οι προκάτοχοί του (επί κομμουνισμού) θεωρούσαν ως τη συνταγή της «εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο». Θα γελούσε και το παρδαλό κατσίκι εάν ο αρχηγός αυτής της συνομοταξίας των ακραίων καπιταλιστών που προέκυψε μέσα από την καταλήστευση του σοβιετικού πλούτου, παρίστανε τον σύγχρονο Τσε Γκεβάρα. Ανάλογη θα μπορούσε να είναι η θεώρηση και ως προς το σύγχρονο κινεζικό μοντέλο. Η δε δύση, ελλείψει πλέον ιδεολογκών συγκρούσεων και του κομμουνιστικού «κινδύνου», φρόντισε να γεννήσει νέους μπαμπούλες, αναδεικνύοντας θρησκευτικές διαφορές και τρομοκρατία.

Με απλά λόγια, οι μεγάλες δυνάμεις, σε γεωγραφική έκταση, πλουτοπαραγωγικούς πόρους, οικονομίες, στρατούς και τεχνολογία, θα συνεχίσουν να συγκρούονται σε έναν ατελείωτο πόλεμο επικράτησης. Χωρίς όμως, πλέον, κανένα ιδεολογικό πέπλο συγκάληψης των πραγματικών τους προθέσεων.

Όλα αυτά σε μια εποχή που όλοι εμείς αφελώς συνεχίζουμε να ταυτιζόμαστε με πρόσωπα και καταστάσεις τόσο όμοιες μεταξύ τους...