Όταν γύρω σου συμβαίνουν κοσμοϊστορικά γεγονότα, η σκέψη πρέπει να κατευθύνεται στη μεγάλη εικόνα και όχι να εγκλωβίζεται στα όσα μηρικάζεις δεκαετίες τώρα. Έχουμε σε εξέλιξη ένα πόλεμο με παγκόσμιες προεκτάσεις. Και θα πρέπει να εκιμήσουμε από τώρα το περιεχόμενο της επόμενης μέρας.
Τι, λοιπόν, ενδέχεται να αφήσει πίσω του ο πόλεμος της Ουκρανίας;
- Μια Ρωσία αποδυναμωμένη, σε στρατιωτικό, πολιτικό και, κυρίως οικονομικό επίπεδο. Με απρόβλεπτες ακόμα τις εσωτερικές ανακατατάξεις.
- Ένα ΝΑΤΟ που θα φροντίσει να γίνει ακόμα πιο δυνατό και κυρίαρχο στην παγκόσμια σκηνή.
- Μια Ευρώπη η οποία υποχρεώθηκε -με τον άσχημο τρόπο- να πάρει αποφάσεις για όλα εκείνα που χρόνια χώνει στα συρτάρια της: Κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική και απεξάρτηση από τη Ρωσία.
- Και, μια Κίνα που οφείλει να κάνει τους δικούς της υπολογισμούς μέσα στο νέο σκηνικό που διαμορφώνεται.
Βρισκόμαστε ενώπιον ενός συνολικού επανασχεδιασμού στον οποίο, καλώς ή κακώς, το πάνω χέρι θα το έχουν οι Αμερικανοί. Και, κάπου εδώ, θα πρέπει να μελετήσουμε σοβαρά πού θα βρεθούν τα δικά μας ειδικά ζητήματα. Τα Ελληνοτουρκικά, το Κυπριακό, η Ανατολική Μεσόγειος και η αξιοποίηση των φυσικών της πόρων. Δυστυχώς η πολιτική σκέψη σε Ελλάδα και Κύπρο δείχνει να ανακυκλώνεται στα όσα -αδιέξοδα- έμαθε να πλασάρει εδώ και αρκετές δεκαετίες. «Γιατί δεν βάζουν τις ίδιες κυρώσεις στην Τουρκία;», «Πάλι κερδισμένη βγαίνει η Τουρκία», «Γιατί έπρεπε εμείς να εμπλακούμε στη διαδικασία των κυρώσεων;»... Ούτε ως άσκηση προβληματισμού δεν μπαίνει το ενδεχόμενο αξιοποίησης των εξελίξεων. Γιατί δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτά που μάθαμε και γιατί γνωρίζουμε μία και μόνο εξίσωση: Για να νικήσουμε εμείς, πρέπει να ηττηθεί η Τουρκία.
Κι όμως, οι συνθήκες δημιουργούν τις προϋποθέσεις ενός μεγάλου deal στην περιοχή το οποίο θα κλείσει τις πληγές του ΝΑΤΟ, θα αξιοποιήσει τους φυσικούς πόρους της Ανατολικής Μεσογείου, θα βοηθήσει στην απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και θα ρυθμίσει, μέσα σε αυτό το πλαίσιο, και το Κυπριακό πρόβλημα. Το Ισραήλ, το οποίο πάντα θα βλέπει πιο μακρυά, έκανε ήδη την κίνησή του προς την Τουρκία. Ξέχασε εν μία νυκτί το χάσμα που δημιουργήθηκε ανάμεσα στις δύο χώρες και έριξε γέφυρες για την επόμενη μέρα. Θετική και η κίνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη να συζητήσει με τον Ερντογάν. Άλλωστε, ακόμα και αυτός ο ίδιος ο Ερντογάν ο οποίος φαντασιωνόταν ανασύσταση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, είναι υποχρεωμένος τώρα να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.
Κάθε κρίση μπορεί να δώσει και λύσεις. Φτάνει να ανατρέψουμε τη νηπιακή αντίληψη ότι «δική μας νίκη δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς ήττα του αντιπάλου» και να προχωρήσουμε σε πολιτικές που αφήνουν όλους νικητές. Για να γίνει φυσικά αυτό, χρειάζονται θάρρος και ειλικρίνεια...
